15. --spoiler--

elə bu vaxt tülkü gelib çıxdı.o,salam verdi.balaca şahzade nezaketle onun salamını aldı,lakin çevrilib etrafına baxanda heç kimi görmedi.hemin ses yeniden eşidildi:
-men burdayam,alma ağacının altında...
-sen kimsen?,deye balaca şahzade soruşdu, -sen nece de gözelsen!
-men tülküyem,-o cavab verdi.
-gel birlikde oynayaq,-balaca şahzade ona teklif etdi.-men elə qəmliyəm ki...
-men seninle oynaya bilmerem,men ehlileşmemişem,-deye tülkü boyun qaçırdı .
balaca şahzade :
-ah!elə isə bağışla,-dedi.
lakin bir az fikirleşenden sonra elave etdi:
-"əhliləşmək "nə deməkdir?
-aha,demek sen buralı deyilsen.bes burada ne axtarırsan?-deye tülkü soruşdu.
-adamları axtarıram.-balaca şahzade cavab verdi.-"əhliləşmək" ne demekdi?
tülkü ise cevabında dedi:
-eh!adamlar,onların tüfengleri var,ov edirler.bu çox bekara ve natahat işdir!onlar hele toyuq da saxlayırlar .bu onların yegane maraqlandığı şeydir.sen toyuq axtarırsan?
balaca şahzade cavab verdi:
-xeyr,men dost axtarıram.bəs "əhliləşdirmək" ne demekdir?
-bu çoxdan köhnelib unudulmuş bir sözdür,deye tülkü bildirdi.-menası "əlaqə yaratmaq" demekdir.
-elaqe yaratmaq?
-əlbette,-tülkü tesdiq etdi.-sen,helelik menim nezerimde balaca bir oğlansan,yüz minlerle balaca oğlanlar kimi.ne sen mene lazımsan,ne de men sene.çünki men de senin nezerinde yüz minlerle diger tülkülere benzeyen bir tülküyem.amma sen meni ehlileşdirsen bizim bir-birimize ehtiyacımız olacaq.sen menim üçün dünyada yegane olacaqsan,men de senin üçün...
balaca şahzade dedi:
-deyesen men yavaş-yavaş anlamağa başlayıram.bir gül var...mene ele gelir ki,o ehlileşdirilib...
tülkü razılaşaraq :
-niye de olmasın,yer üzünde ele şeylere rast gelirsen ki...-dedi.
-amma o gül yer küresinde deyil,-balaca şahzade inkar etdi.
bu türkiye çox maraqlı göründü.
-bes haradadır?ayrı planetde?
-hə
-hemin o planetde de ovçu var?
-yox.
tülkü ah çekdi .heyatda her şey qüsursuz olmur.
-her şey kamil ola bilmez.
lakin tülkü yeniden öz evvelki fikrine qayıtdı.
-menim heyatım yeknesekdir.men toyuqları ovlayıram,adamlar da meni.bütün toyuqlar bir-birine oxşayır,bütün insanlar da bir-birine oxşayır.bu da meni bezikdirir.amma sen meni ehlileşdirsen ,heyatım işıqlanacaq.men senin ayaq sesini diger ayaq seslerinden ferqlendirmeyi bacaracam.o biri ayaq sesleri meni yuvama girmeye mecbur edirdise, seninki meni musiqi kimi yuvadan bayıra sesleyecek bir o tereflere baxın! buğda zemilerini görürsüzmü ? men çörek yeyen deyilem.taxıl menim üçün faydasız bir şeydir.taxıl zemileri nedense meni dindirmir. bu da menim üçün keder doğurur. senin qızılı saçların var.meni ehlileşdirsen ne qiyamet olar!qızılı rengli buğdaları görende seni xatırlayacam.zemilerin xışıltı ile dalğalanmasını da sevecem
tülkü susdu ve uzun-uzadı balaca şahzadeye baxdı:
-xahiş edirem...ehlileşdir meni!-dedi.
-böyük hevesle ederdim,-balaca şahzade cavab verdi,-amma vaxtım azdır.men hele özüme dost tapmalıyam ve çoxlu şeyler öyrenmeliyem.
tülkü dedi:
-yalnız meftun olduğun ve meftun elediyin şeyi yaxşı öyrenmek olar. insanların ise neyise yaxşı öyrenmesi üçün qetiyyen vaxtları yoxdur. onlar dükanlardan her şeyi artıq hazır veziyyetde alırlar.dost satıcı,dost tacir olmadığından ,insanların da dostu yoxdur. eger sen dost isteyirsense ,onda meni ehlileşdir.
-bunun üçün ne etmek lazımdır? ,deye balaca şahzade soruşdu.
-çox sebrli olmaq lazımdır,tülkü cavab verdi,-sen evvelce menden bir az aralı,belece otların üstünde oturacaqsan.men sene çepeki baxacam,sen ise dinib danışmayacaqsan.sözler qarşılıqlı anlaşmaya yalnız mane olar günü-günden mene bir az yaxın otura bilersen...
ertesi gün balaca şahzade yene oraya geldi.
-lap yaxşı olardı ki,sen her gün eyni vaxtda gelesen,-tülkü dedi.-meselen, eger sen günortadan sonra saat dördde geleceksense,men saat 3-den özümü xoşbext hiss etmeye başlayacağam.men xoşbextliyin deyerini anlayacam! amma sen müxtelif saatlarda,istediyin vaxt gelsen ,onda men bilmeyecem ki,üreyimi xoşbextliyin hansı anına sazlayım,hansı vaxtına kökleyim... onu merasim kimi keçirmek lazımdır.
-merasim ne demekdir? -balaca şahzade soruşdu.
tülkü cavab verdi:
-bu da çoxdan yaddan çıxmış şeydir.bu ,bir saatın,o biri saatlara ,bir günün diger günlere oxşamamasıdır.meselen,menim ovçularım her cüme axşamı bayram merasimi keçirirler.onlar kendin qızları ile reqs edirler.demeli, cüme axşamı gözel bir gündür.men ise geze-geze düz üzümlüye qeder gedib çıxıram.eger ovçular ne vaxt geldi reqs eleseydiler,onda bütün günler bir-birine oxşayardı ve men de rahatca gezmeye çıxa bilmezdim,istirahetim olmazdı.
belelikle, balaca şahzade tülkünü ehlileşdirdi.ayrılıq meqamı yaxınlaşanda ise tülkü ah çekdi ve:
-meni ağlamaq tutacaq ,-dedi.
balaca şahzade dedi:
-öz günahındır.men seni kederlendirmek fikrinde deyildim.seni qemli görmeyi qeti arzulamırdım,sen özün istedin ki,seni ehlileşdirim.
-əlbəttə,-tülkü dedi.
-axı sen ağlayacaqsan!,balaca şahzade israrla dedi.
-əlbəttə,-tülkü cavab verdi.
-demeli,bu ehlileşdirmeden sen heç ne qazanmırsan!
tülkü dedi:
-men bundan çox şey qazanıram,sarı,qızılı sünbüller haqqında söylediklerimi xatırla,-sonra elave etdi:
-(kalin: get o güllere bir bax.sen başa düşeceksen ki,senin qızılgülün dünyada yeganedir.sonra menimle vidalaşmağa gelende,men bir sirri sene ərməğan edeceyem bu da menim sene hediyyem olar.
balaca şahzade qızılgülleri görmeye getdi.
-siz qetiyyen menim qızılgülüme oxşamırsınız ,siz heç nesiniz.-o,onlara dedi.-heç kim size meftun olmayıb,siz de heç kime meftun deyilsiniz.siz ehlileşmeyibsiz.siz indi menim tülkümün evvelki veziyyetindesiniz.o, yüz minlerle diger tülkülerden heç ne ile ferqlenmirdi.lakin,men onunla dostlaşandan sonra indi,o ,dünyada yeganedir.
güller pert oldu.
-siz gözelsiniz ,amma içiniz boşdur,-deye, o,yene sözüne davam etdi.-size göre adam özünü feda vermek istemez.elbette,adi bir yolçu menim gülüme baxıb fikirleşe biler ki,o da eynile sizlere oxşayır.ancaq ,o tenha gül sizin hamınızdan mene daha ezizdir.bir halda ki,mehz onu men sulamışam, sizleri yox,mehz onu şüşe örtükle örtmüşem.mehz onu men arakesme ile külekden qorumuşam.mehz onun xatirine kepenek qurdlarını qırmışam. (onlardan yalnız iki-üç tırtıl saxlamışdım ki,böyüyüb kepenek olsunlar ) mehz onun şikayetlenmesine , özünü öymesine ve hetta bezen susmasına da men qulaq asmışam. çünki o, menim qızılgülümdür,önümündür
sonra o,türkünün yanına qayıtdı ve :
-əlvida ! -dedi...
-əlvida!-tülkü dedi.-sene deyeceyim sirr bax budur,qulaq as.o ,çox sadedir.yalnız ürekle yaxşı görmek olur. ən əsas şeyləri gözlə görmək olmur.
-en esas şeyleri gözle görmek olmur ,-deye,balaca şahzade yadda saxlamaq üçün bir daha tekrar etdi.
-senin qızılgülün senin üçün ona göre qiymetli ve ezizdir ki,sen bütün heyatını ona serf etmisen,qiymetli vaxtını ona hesr etmisen.
balaca şahzade daha yaxşı yadda saxlamaq üçün tekrar etdi:
-qızılgülüme bütün heyatımı serf etmişem...
tülkü dedi:
-insanlar bunu unudublar amma sen unutmamalısan.sen ehlileşdirdiyine hemişelik cavabdeh olursan. sen öz qızılgülüne cavabdehsen...
- men öz qızılgülüme cavabdehem -deye balaca şahzade unutmamaq üçün tekrar etdi.

--spoiler--