20. ailə böyük bir mövhum. haqqında yazmağa belə çətinlik çəkdiyim bu mövhumun insanlar tərəfindən asanlıqla rədd edilməsinə dair bir neçə söz yazmaq istədim. bizi onlardan uzaqlaşdıran nədir, güvən yerimiz olan ailə dayaqlarını sarsıdan nələrdir?
ailə insanın hər daim sığına biləcəyi, qan bağı olsun, olmasın mənən bağlı olduğu insanlara deyilir. təbii ki, ailə hər bir insan üçün hər daim güvənə biləcəyi tək ocaqdır. ata, ana, bacı, qardaşa qarşı duyulan hisslər yəqin ki, dünyada ən müqəddəs hisslərdir. ailə, ailə... hər kəs bu mövhum haqqında az eşitməyib güman ki. gəlin indi məsələyə başqa perspektivdən baxaq. eşitməklə hər şey yerinə otururmu? biraz düşünək ən son nə vaxt ananıza onu sevdiyinizi demisiniz? atanıza, qardaşınıza, bacınıza? axırıncı dəfə nə vaxt onlarla bir yerdə vaxt keçirmisiniz? vaxt keçirmək dedikdə sosial şəbəkələrdən bir-birinizi izləməyi nəzərdə tutmuram. texnologiya və digər yorucu şeylərdən uzaq, sadəcə siz və güvən yeriniz olan ailənizin olduğu bir yerdə zamanı keçirməkdir nəzərdə tutduğum. son dəfə atanıza, ananıza içinizi nə vaxt boşaltmısınız? bir çoxları bütün bunları etmədən ailə dəyərləri, ailə münasibətləri haqqında danışır. götür-qoy etsək başa düşərik ki, bu heç də məntiqə sığan bir şey deyil.
ailə münasibətləri deyilən anlayış bu günlərdə məhv olmaq üzrədir. gəlin bu münasibətlərin normal olduğu anlara qayıdaq. ən azından bizim üçün normal olan anlar uşaqlıq illəridir. qayğısız, düşüncəsiz keçən həmin illər sizi ailənizdən ayıracaq heç bir şey yox idi. sosial media, indi olduğu kimi keçirdiyiniz hisslər və s. saf və təmiz duyğularınızı birbaşa valideynlərinizə çatdıra bilirdiniz. onlara danışdığınız hər dərdiniz tez bir müddətdə həll tapırdı. hər addımınızı onlara güvənərə atırdınız. güvə yeriniz var idi. indi nə dəyişib? onlar yenə də var və siz onlara yenə güvənirsiniz. əslində yox. sadəcə olaraq belə etdiyinizi düşünürsünüz. mövcud reallıq budur ki, bir çoxları ailəsi ilə dialoqa girməkdən çəkinir, güvənə bilmir. nə idi bu güvəni sarsıdan? məgər onlar sizi yarı yolda qoymuşdular? xeyr. sadəcə olaraq bir çoxları öz ayaqları üzərində durmağı problemləri kiməsə danışmadan həll etmək və ya kimlərəsə güvənməmək kimi başa düşür. yanılırsınız. bu hissə qapılmağınıza səbəb də var, çünki yaşınız artdıqca problemlər də, onların ağırlığı da artır. istər-istəməz siz bu qədər yükü onların belinə qoymaqdan çəkinirsiniz. halbuki, bütün bu çətinlikləri paylaşsanız hər kəsə daha az yük düşəcək. ailə münasibətləri təkcə problemi bir yerdə həll etmək üzərinə qurulmayıb təbii ki. bura sevinci paylaşmaq da daxildir. müşahidə etdiyim qədərilə son zamanlar insanlar sevinci daha çox çöldə axtarırlar, sevinclərini də elə sosial media vasitəsilə çöldə paylaşırlar. bunu etməklə sizin sevincinizə şərik çıxan birisi tapılarmı? saxta gülüşlər, saxta cavablar, saxta yazışmalar. əsl həyatı yaşamağı unutmusunuz, ayılın. ailəni bu qədər özünüzdən kənarlaşdırmaqla siz heç bir şey edə bilməzsiniz. bunları söyləmək çox acıdır amma, ailəsindən utanan insanları belə görmək mümkündür bu günkü cəmiyyətdə.
bütün bu problemlərin fonunda sosial mediaya toxunmağım əbəs yerə deyil. çünki bu gün bizim həyatımız birbaşa sosial media ilə bağlıdır. hər an harda olduğumuz, kimlə olduğumuz haqqında paylaşım etmək istəyi var içimizdə. hətta nə yediyimiz belə artıq paylaşılan bir şeyə çevrilib. necə düşünürsünüz məhz sosial media deyil bizi bizliyimizdən ayıran? uşaq vaxtı məhlədə oynadığımız uşaqları pəncərələrinin qarşısında qışqırıb çağıran bizlər bu gün bir kafedə görüşmək üçün ilk olaraq mesaj yazırıq sonra kafenin ünvanını həmin mesaja əlavə edirik. dostumuzun yerini birbaşa telefondan izləyərək gəlib-gəlmədiyini, harda olduğunu izləyirik. görüşdükdən sonra isə sifarişləri verib şəklini çəkirik. quru bir şəkil çəkinib hər hansı bir sosial media hesabımıza yükləyirik. daha sonra ikimiz də başımızı aşağı salıb telefonla oynamağa davam edirik. vay o gündən ki, kafedə internet xidməti olmaya.
bu məsələ təkcə dostlar arasında deyil həm də ailə arasında olan bir problemdir. ailəvi şəkildə istirahətə çıxan insanlar tanıyıram ki, mənzərəyə baxaraq istirahət edib, bir-birləri ilə xoş hisslərini paylaşmaqdansa, bu mənzərəni çəkib sosial mediadakı “dostları” ilə müzakirəyə daxil olurlar. acınacaqlı vəziyyətdir. bunlar günümüzün ən üzdə olan problemləri idi ki, bunların hardasa həlli mümkündür.
indi isə başqa perspektivə keçək. güvəndiyiniz valideynlərinizdən birinin və ya hər ikisinin itkisi ilə üzləşsəniz nə edərdiniz? təsəvvürü belə çətin olan bu məsələni aramızda olan bir çoxları yaşayıblar. həyatın tufanına qarşı güvənib yapışdıqları sarsılmaz bir ağac olan valideynlərini itirən insanların həyatları daha da tragikdir. yetim olan insanlar var ki, bizim ağız dolu danışdığımız ailə haqqında hər hansı bir düşüncələri yoxdur. həqiqətən çox acıdır. yuxarıda danışılan insanların laqeydliyi ilə bu insanların yaşadığı hissləri yan-yana qoyduqda necə mənasız bir şey etdiklərini anlayırıq.
qarşıya qoyulan növbəti sual isə belədir: ailəmizin dəyərini anlayırıqmı? onlara dəyər veririkmi?
bir çoxları “təbii ki, veririk. onlar bizim həyatımızdır” kimi cavab versələrdə əməldə başqa şey edirlər. 8 martda sosial mediayanı şablon sözlərlə yazıb dolduran insanların real həyatda analarını təbrik etmələri sual altındadır. bir dəfə atasının xoşbəxtliyi üçün çalışmayan övladlar atalar günündə “canım atam, nə yaxşı ki, varsan” tipli bəzi paylaşımlar edirlər. hansılar ki, həmin adamların bir çoxunun atası heç bir sosial şəbəkədən istifadə etmir.
nəticə olaraq hər kəsə demək istədiyim bu idi ki, gəlin boş sözlərlə özümüzü və qarşımızdakını aldatmayaq. güvən yerimiz olan ailəmizin hər bir fərdini sevək, qoruyaq. onlardan çəkinməyək, utanmayaq. bütün bunları edə bilsək hər kəsin arzu etdiyi o mükəmməl ailə modeli yaranacaq.