62. Salam, dost. Ümid edirəm ki, yaxşısan və məni sonadək dinləyəcəyin qənaətinə gələrək, səninlə biraz səmimi söhbət etməyi qərara aldım. Ümid edirəm ki, yazdıqlarımı birbaşa qəbul etmək yerinə, öz filtrasiyandan keçirib bir nəticə çıxararsan. Daha həyatın başındasan və mənim etdiyim səhvləri etməyini istəmirəm. Çünki mənə bunları vaxtiylə heç bir köpoğlu deməyib.

Həyatında sənin üçün fövqəladə və müstəsna sayılabiləcək hərhansısa bir hal yaşana bilər. Axşam kiməsə borc pul verib, səhəri dilənə bilərsən. Axşam evinin açarını qonşularına əmanət edib, səhər Lars Von Trier'in "dogville" filmindəki personajlarıtək içlərindəki canavarı görə bilərsən. Axşam duz-çörək kəsdiyin dostların, səhər cibində narkotik maddə gəzdirməyinin hal şahidi kimi polisdə yalandan üzünə dura bilərlər. Və axşam gələcək planlarının mərkəzinə qoyduğun sevgilin, səhər heçnə olmamış kimi hansısa nazirin qohumuna aşiq ola bilər vəya hansısa nazirin qohumu sevgilini səndən ayırar, yana-yana qalarsan Məhəmmədhüseyn Şəhriyar kimi, sürgün olarsan. Bütün bunlar təbiidir, insanların xislətində dönüklük düyünlənib və yaşananlara soyuqqanlılıqla yanaşmağını istəyirəm, dost.

Bilirəm, biz xalq olaraq normadan artıq emosionalıq. Bilirəm, xalq olaraq sırf içimizdəki sentimental tellərə toxunduğu üçün qəmgin musiqiləri sevirik. Amma vəhşi kapitalizmdə emosionallığa yer yoxdur, dost, yoxdur. Duyğularını gizlətməyi bacarmalısan, sadəlövh olmaq qaldı 90'larda. insanlara hisləriylə yaşayanlar maraqlı gəlmir. Başa düşürəm, səni. Mən özüm də zaman-zaman təbiətimə məğlub oluram. Bir də görürsən ki, kimisə dərdli görüb həmsöhbət olmaq üçün yaxınlaşıram, amma sonra bir anlıq jeton düşür və yaşadığım peşmanlıq hissi, yəqin ki, masturbasiya sonrası yaşanan hisdən daha betərdi. Güclü olmalısan, başa düşürsən?

Həyatındakı hərşeyi pul qazanmağa, mənfəətə indekslə. inan mənə ki, sənin xarici görünüşün, mənasız mənəviyyatın, etdiyin yaxşılıqlar, oxuduğun kitablar heçkəsə lazım da deyil. Qrup yoldaşlarım hərəsi bir rayonda pomprokurordu, altında da maşınları. Mən isə həyatın mənim üçün yaratdığı şansları vəya onların mənə vaxtiylə etdikləri təklifləri heçə sayaraq öz mənasız təbiətimə uyğun yaşamağı, dik duruşu üstün tutdum. Bir neçə il işsiz, sərgərdan biri kimi yaşadım ki, guya vaxtiylə fars şairi Ömər Xəyyam da belə yaşayıb. Guya ideologiyama sadiq qalırdım və kirlənmək istəmirdim. Sonra noldu? Kiçik bir vəzifədə işləyirəm, varyoxsuz müdirimdən hərgün söz eşitməli oluram və işə avtobusla gedib-gəlirəm. Qoqolun "Şinel"indəki Akakiyeviç kimi ay maaşına baxıram, o da ailəmə görə "paltoma yamaq saldırmağa" güclə yetir, onların yanında belə hörmətim yoxdu. Nə vaxtsa böyük biri olacağım ümidiylə hansısa məclisdə sağlığıma badə qaldıran qohumlarım indi üzümə belə baxmır ki, bundan bir pox olan deyil. Sözüm ona, kim deyirsə ki, pulla hərşeyi almaq olmur, ya çox xəyalpərəstdir, ya da ki həyatda heçnə yaşamayıb.

Tələbə olduqdan sonra, tələbəsənsə də bax, indicə part-time işləyərək öz pulunu qazanabilərsən. Bilirəm, çətindir, amma etməlisən. Əziyyət çəkməlisən nələrisə anlamaq üçün. insanları tanımalısan, üzünə tüpürməlidirlər, bax bunu dadmalısan mütləq. Bunları sənə heç bir kitab öyrədə bilməyəcək. Mal kimi bütün günü mütaliə edib, sosial həyatla paralellər apararaq praktikada icraata tökə bilməyəcəksənsə, ya kitablarını yandır, ya da ki nəmm ala, get rayonda toy elə özünə, başın arvad-uşağa qarışsın. Fəlsəfə, ədəbiyyat, həyat zad sənin nəyinə gərəkdi.

Dostlarının əksinə, sənə hərbi xidmətə getməyini tövsiyə edirəm. Nə vətən üçün, nə də ki hərbi bilet üçün. Mülkü həyatda 5 ildə öyrənəcəyin bir şeyi orda 1 ilə öyrənəcəksən, inan mənə. Elə bil ki, səni hansısa cəngəlliyin ortasına buraxıblar və ordan çıxmaq üçün bir cığır tapmalısan. Bax, bu səni püxtələşdirəcək, dost. Mümkündürsə hərbi öncəsi bir az idmanla məşğul ol. Hələlik deyəcəklərim bu qədər. Daha çoxunu da deyərdim, amma görürəm hövsələsizsən. Oxumağa axotun yoxdu, çünki yazışacağın qızlar səni gözləyir.

Bax, bunları mənə heç kim deməyib. Ailəmin mənə verdiyi tək nəsihət, "Az qızlarla danış. Sabah ağzıgöyçəyin biri qalacaq ayağında, gətirəssən üstümüzə" cümləsindən oyana keçməyib. Oxuduğum liseydə də nurçuların əhatəsində olmuşam deyə həyatı kəşf etməyim biraz vaxt alıb. Universiteti bitirdikdən sonra yenidən doğulmuşam, hərşeyi müşahidə edərək ölçüb-biçmişəm. Bu dəfə isə artıq çox gec olub və heçnəyi dəyişdirə bilməmişəm. Bu yaşda da dərketmə heç mənə lazım olmayıb və nələrisə anladığıma görə heçkəs mənə çıxarıb ekstra pul vermir.

Sözüm ona, son olaraq sənə məsləhətim budur ki, yuxarıda yazılanları diqqətlicə analiz et. Bunları bir də sənə kimsə deməyə bilər. Bunu bir böyük qardaş nəsihəti kimi səciyyələndir. Belədə ki, heçnəyi qozuna alma. Onsuz da həyat qısa, dəyməz qıza asdfghh