dəmir pərdə
əjdahalar googllaməhəmməd əmin rəsulzadə ensiklopediyası - məhəmməd əmin rəsulzadə - ikinci dünya müharibəsi - moskva - qızlardan oğlanlara tövsiyələr - iron curtain - asd - romantik milliyyətçilik - esmira
ona görə bunu 3 yerə ayırıram
1.Dəmir Pərdənin qurulmasının səbəbləri
2.Dəmir Pərdənin sərhədləri və sərhəddə olan dövlətlərə təsiri
3.Dəmir Pərdənin indiki dövrə təsiri
1.Burada rolu olan əsas 2 dövlət var.(bax:ABŞ ) və (bax:SSRi )Əslində bu 2 "müttəfiq" dövlətin Nazi Almaniyasına qarşı birləşməsi sadəcə məcburiyətdən doğan bir şey idi.Yoxsa hər iki dövlətin ideologiyası və fikirləri tamam başqa idi.Dəmir pərdə Kommunizm ilə Kapitalizmin sərhədlərinin fiziki hala çevrilmiş versiyası idi.Bunu 2 də daha açıq yazacam.Almanların ən qüdrətli və qüdrətinin başa çatıb,əsaslı dönüşə çevrildiyi il 1942 dir.Bundan sonra əsaslı geri dönüş 17 iyul 1942-də Stalingrad müharibəsi ilə başladı 16 iyul 1943-də Kursk ilə başa çatdı.Bundan sonra Nazilər geri çəkilməyə başladı.Bunda Amerika tərəfindən SSRi ə verilən uzunmüddətli kreditlər,ərzaq yardımları və silah yardımlarının roluda böyükdür.1943 il 28 noyabrda Tehran konfransda qərara alınan 2 ci cəhbə 6 iyun 1944 də Fransanın Normandiya ərazisində açılır.Çox uzun və bu mövzuya dəxli olmayan şəkildə yazmaq istəmirəm istəyən araşdırsın(bax:ikinci dünya müharibəsi ).Nə isə müttəfiqlər demək olar ki bütün Nazi Almaniyasını ələ keçirdirlər.Burada müttəfiqlər artıq bilirdilərki müharibə qazanılıb,Krımda 4 fevral 1945 ildə konfrans keçirdirlər.Bu konfransı keçirməkdə səbəb müharibədən sonra Almaniyanın qurulması və Avropada qalib dövlətlər tərəfindən təsir dairələrinin tanınması idi.Burada SSRi gündəmində olan əsas mövzu Polşa dakı hökümət idi.Çünki 1939 da Stalin Hitler ilə razılaşıb Polşanı işğal etmişdi.Yəni mühacirətdə olan Polşa hökümətinin gözündə Hitler nə idisə Stalində eyni bir şey idi.Ona görədə,Stalin bildirirdi ki, "Sovet hökuməti üçün Polşa məsələsi şərəf məsələsi idi" və təhlükəsizlik, çünki Polşa Rusiyanı işğal etməyə cəhd edən qüvvələr üçün tarixi bir dəhliz rolunu oynayırdı. Bundan əlavə, Stalin tarixlə bağlı bildirirdi ki, “ruslar Polşaya qarşı çox böyük günah işlətdiklərinə görə” “Sovet hökuməti bu günahları yumağa çalışırdı”. Stalin "Polşa güclü olmalıdır" və "Sovet ittifaqı qüdrətli, azad və müstəqil Polşanın yaradılmasında maraqlıdır" qənaətinə gəldi. Müvafiq olaraq, Stalin mühacirətdə olan Polşa hökumətinin tələblərinin müzakirə oluna bilməyəcəyini və Sovetlərin 1939-cu ildə ilhaq etdikləri şərqi Polşa ərazisini saxlayacağını və Polşanın qərb sərhədlərini Almaniya hesabına genişləndirməklə kompensasiya alacağını şərtləndirdi.Yəni qısacası dediki Polşa höküməti mənim vecimə deyil Almaniyanan bölüşdürdüyümüz yeri verin və Almaniya verdiyiniz yer üçündə almanlardan təzminat alacam.Burada Stalinin özünü elə göstərirdiki hətta şərtləri heç kəslə razılaşaraq demir,diktə edirdi.1945 il 9 may səhəri SSRi Berlinə daxil olur WW2 Avropada başa çatır.1945 il 17 iyul Potstam konfransında Dünyada ədalət deyə bir şeyin olmadığı,həmişə güclünün qazandığı bir daha sübut olundu.Olunan etirazlara,mühacirətdə olan liderlərin Çörçill ilə danışıqlarına baxmayaraq Kurzon xətti ilə qalan hissələr SSRi ə verildi,Polşada Sovetlər tərəfindən yaradılmış və Lyublin qütbləri kimi tanınan Müvəqqəti Milli Birlik Hökuməti hər üç dövlət tərəfindən tanındı və bu tarixə Qərbin Xəyanəti kimi keçdi(bax:güvənmə dostuna,dostununda dostu var ).Gələk Almaniya məsələsinə.Almaniya 4 dövlətin arasında bölündü.Berlin ən böyük sənaye mərkəzi olduğu üçün baxmayaraq ki SSRi nin təsir dairəsinə düşür,Berlin 4 yerə bölündü və bu Berlin divarının tikilməsinin ən böyük səbəblərindən biri idi.
2.Aha sərhədlərin həll elədik gəldi müqavilə şərtlərinə.Yalta,Potsdam konsfransda SSRi öz təsir dairələrindəki dövlətlərdə məcburi ideologiyasını yaymaq,seçkilərə kommunist ideologiyasına sahib insanları çıxartmaq və ən əsası dövlətləri sanki Moskvanın Mandatı kimi idarə etməsi ilə sülh müqaviləsinin şərtlərini pozmuşdu.Bununlada 1946 da Soyuq Döyüş başladı.Və Şərq bloku ilə Qərb bloku yarandı
Şərq Blokuna daxil olan dövlətlər
SSRi
Alban Sosialist Xalq Respublikası
Bolqarıstan Xalq Respublikası
Macar Xalq Respublikası
Almaniya Demokratik Respublikası
Polşa Xalq Respublikası
Rumın Sosialist Respublikası
Çexoslovakiya Sosialist Respublikası
Yuqoslav Sosialist Federativ Respublikası
Əslində Dəmir Pərdə Bloklar arası münaqişənin fiziki hala yəni tikili bir sərhədə çevrilmiş versiyasıdır.Bu bloklar həmin blokların əsas dövlətlərin ideologiyası və mandanların dolayı vəya bilavasitə birgə qurmuş təşkilatların müharibəsindən keçir (bax:Varşava Paktı)
3.Günümüz həyata əsasən ekonomik,memari dizayn,iii(insan inkişaf sistemi) nin qərbi avropa ilə nisbətən pis olması və şərq blokunda olan bütün dövlətlərinin unitar,iOÖ(inkişafda olan ölkə) və respublika olması bilavasitə SSRi dolayı şəkildə dəmir pərdənin Avropaya qoyduğu dövlətçilik ənənəsinin mirasıdır.Hə bu arada Dəmir pərdə indiki dövrdə belə görsənir
üzv ol