bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

albert einstein



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
dünənin ən bəyənilənləri - edward witten - maks plank - kvant mexanikası - genius - disleksiya - ateizm - aqnostisizm - allah
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+16 əjdaha

67. -ikinci qarabağ müharibəsində iştirak etmiş sözlük yazarı olaraq sözlük adından sərkərdə statusu ilə təltif olunmuş 4-cü nəsil yazar.

+11 əjdaha

1. yehudi esilli alman fizikaçı. eynşteyn heyatı boyunca 300den çox elmi meqale neşr etmişdir, ayrıca 150-den çox elmden kenar işleri de olmuşdur. müveffeqiyyetleri ve eserlerine göre eynşteyn sözü, dahi sözüyle sinonim olaraq istifade edilmeye başlanmışdır. ' hele anlaya bilmirsiz deyilmi? ehemiyyetli olan haqlı ya da haqsız olmaq deyil.mübahisenin qazananı yoxdur. ya itirersiniz ya da daha çox itirersiniz. ehemiyyetli olan ürek qırmamaqdır. ehemiyyetli olan mühakime etmeden, qarşılıqsız seve bilmek ve yaxşılıq ede bilmekdir. haqlı bele olunsa üzr isteyecek qeder necib olmaq, müdrik olmaqdır. egonuzu idare ede bilmediyiniz müddetce, o size nezaret etmeye davam edecek. bele olduğu müddetce bütün dünya sizin bele olsa esla xoşbext ola bilmezsiniz.'

+8 əjdaha

5. israrla bütün veb sehfelerinde ve başqa yerlerde ateist olaraq tanıdılan insan. ateist deyil. ve her şey cehennem elinde einstein kimi dahileri bayraq eden ateistleride anlamaq çetindir. o ateist olmasa sende olmayacaqdın?

+8 əjdaha

3. -------------------------------------
albert eynşteynin dini inancı ile bağlı bir yazısı :

dini inanclarım haqqında yazılanlar, davamlı tekrar edilen böyük bir yalandan başqa bir şey deyil. tanrıya inanmıram, bunu heç vaxt inkar etmedim, her zaman açıq açıq demişem. eger içimde bir yerlerde dini olduğu deyile bilecek bir şey varsa, o da bilimimizin ortaya qoyduğu qederiyle dünyanın quruluşuna indandığım sonsuz heyranlıqdır.

tanrı meselesi açıldığında, özümü bir aqnostik olaraq gördüyümü söyleye bilerem.heyatı daha gözel, daha yaşanar edecek exlaqi prinsipler baxımından son derece ehemiyyetli olan aydın bir şüurun; bir qanun qoyucu fikrine, xüsusile de mükafat ve cezaya göre işleyen bir qanun sistemine (din) ehtiyac duyacağına inanmıram.

yoxlaya bileceyimiz en yaxşı şey sirrli olandır. heqiqi senetin ve heqiqi elmin can evindeki en esas duyğudur bu. sirr nedir bilmeyen, artıq maraq ede bilmeyen, teeccüblenmeyen birinin yaşadığı deyile bilmez, bele biri eriyib getmiş şam kimidir. dinin kökünde, qorxuyla qarışıq olsa da, bu sirr tecrübesi vardır. nüfuz ede bilmediyimiz bir şeyin mövcudiyetiyle elaqedar, en derin ağlın ve göz oxşayan gözelliyin ağlımızın yalnız en esas formalarına çata bildiyi yönleri elaqedar bir melumat - esl dini reftar bu melumatdan ve bu duyğudan ibaretdir. bu baxımdan, amma yalnız bu baxımdan çox dindar biriyem. yaratdığı canlıları mükafatlandıran ve cezalandıran ya da bizim bildiyimiz növden bir iradeye sahib olan bir tanrı fikri çox ağılıma yatmır. insanın fiziki ölümünden sonra nece ayaqda qaldığını anlaya bilmirem, bele bir şeyin başıma gelmesini de istemezdim; onsuz da bele fikirler yalnız zeif ruhların qorxularına ve axmaq eqoizmlerine yaxşı gelir.sonsuz heyatın sirri, heqiqetin möhteşem quruluşuyla elaqedar ipucları, dahası tebietde tezahür eden ağılın ne qeder kiçik olursa olsun bir parçasını anlamaq üçün canı könülden meşğul olmaq mene çatır.

çox dindar bir inançsızam men ... başqa cür, yeni bir dine inanıram.

mükafatlandıran ve cezalandıran bir tanrı fikirini qavramaq, insanın hereketleri xarici ve daxili zeruretler terefinden teyin olunduğu üçün çox çetindir. çünki bu veziyyetde, allahın gözünde, cansız bir obyekt hereketlerinden ne qeder cavabdehdirse , insan da başına gelenlerden ancaq o qeder mesul ola biler. elmi bu sebeble dağıdıcı bir exlaqa sahib olmaqla günahlandırırlar, amma elmi bununla ittiham etmek heç edaletli deyil. bir insanın etik davranışları empatik, tehsile, ictimai bağlara ve ehtiyaclara dayandırılmalıdır; bunun üçün dini bir dayağa ehtiyac yoxdur. insan cezalandırılma qorxusu ve ödüllendirilme ümidiyle özünü mehdudlaşdırsaydı, esl o vaxt ürek ağrıdan bir halda olardı. bele düşünende, kilsenin niye ezelden elmle döyüşdüyünü ve elme maraqlı olanlara zülm etdiyini anlamaq asanlaşar.

tebiete heç vaxt bir hedef ya da meqsed ve ya insana xas kimi görünebilecek başqa bir xüsusiyyet etf etmedim. tebiete baxdığımda möhteşem bir quruluş görürem.yalnız yarım yamalaq anlayabildiğimiz bu quruluş, ağılı başında bir insanda ancaq tevazö oyandıra biler. bu heqiqi dini duyğunun mistisizmle uzaqdan-yaxından elaqesi yoxdur.

albert eynşteyn
-------------------------------------

+7 əjdaha

52. biraz əvvəl facebookda qabağıma bizim yolun qravitasiya dalğalarının varlığının sübut olunması haqqında xəbəri çıxdı. nə əcəb belə şey ediblər deyə təəcübləndim. bizim xalqın bu barədə fikirləri maraqlı gəldi. bir açım rəylərə baxım dedim. baxmaz olaydım. ən birinci, eyni zamanda ən çox bəyənilən rəyi sizlərlə olduğu kimi paylaşıram:
"o dövrün ən böyük alimi nikola tesla olub, enerjini ətraf mühitdən almağı bacarıb ki, bu da neft və qaza ehtiyac olmamaq deməkdi. lakin neft maqnatlarına bu sərf etmədiyi üçün, teslə müəmmalı şəkildə öldü, əvəzində isə eynişteynin yalançı elmi nəzəriyyələri fizikaya soxuşdurularaq , insanlar həqiqətdən azdırıldı".


bəli, vəziyyət budur. adam einsteini yalançı hesab edir. görəsən bu şəxs fizika haqqında çox yox, sadə biliklərə sahibmidir? görəsən bu şəxs f=ma, e=mc2nın nə olduğunu, nə mənaya gəldiyini bilir mi? görəsən bu adam, həyatında neçə dəfə beyninin neyronlarını işlədib? əminik ki fizika haqqında heçnə bilmir. ancaq soruşsan çox güman ki, ruhi çenetin tesla haqqında videolarına baxıb, bir iki məqalə oxuyub bəlkə də bu barədə. bütün bunlar ona teslanın ətraf aləmdən o dövrdə elektrik ala bildiyinə inandırıb. oxuduğu bir iki uydurma xəbərə əsaslanır və einsteini yalançı adlandırır. mənim üçün bu rəy o qədər də kədərləndirici deyil, ancaq bu rəyi 53 nəfərin bəyənməsi acıdır. einsteinin nəzəriyyələrinin yalan olduğuna inanan 53 nəfər ilə bir ölkədə yaşayıram. al sənə ölkədən sikdirib getmək üçün bir digər səbəb.

+7 əjdaha

11. deyilənlərə görə bir gün bir məclisdə gözəl bir xanım görüb, yaxınlaşıb:

- xanım siz çox gözəlsiniz
+ təşəkkür edirəm, amma mən sizin barədə bunu deyə bilməyəcəm
- narahat olmayın xanım, siz də mənim kimi yalan danışa bilərsiniz.

(baxma: adam king)

+6 əjdaha

14. eynşteyn bir gün avtobusda gedir . avtobusa minən başqa bir adam eynşteynin ayağının üstündən basır .eynşteyn növbəti dayancaqda ayğını hələ də cəkmiyən adama :
-" neçə yaşınız var?"
- " yaşım? 25 . "
-" düşünmürsünüzmü ki artıq öz ayağınızın üstündə gedən vaxtınızdır " ( gülüşlər )
kimi çox - çox matrak anektodlara personaj olan , fanatı olduğum alim .

+7 əjdaha

57. Pornoqrafik kontent səbəbi ilə əlaqədar ən az bir-iki həftəlik umbay edilməlidir. Bunu da qeyd edim bu yazarla isim yoxdur və hamı istədiyi şey haqqında yaza bilər, məlumat verə bilər amma link vermək düz deyil belə sualları get 18+ forumlarda ver orada tapılar burda yox.
link link
edit: an etibari ile başlıq silindi başlıq haqqında qısa məlumat verim bir xanımın 6-7 çılpaq şəkli qoyulmuşdu və xanımın kim oldugu soruşulurdu.

+6 əjdaha

37. "qızlarınıza:
öz özlərinə bəs etməyi,kişiyə möhtac olmamağı öyrədin.
istədiyini geyinə bilmə azadlığı olduğunu,evdən çıxar çıxmaz ətəyin boyunu qısaltmaq məcburiyyətində olmadığını,namusun geyimdə yox beyində olduğunu öyrədin.
qısqanılmağın sevilməklə eyni şey olmadığını öyrədin.
qısqanır deyə onu heç bir yerə buraxmayan geyiminə qarışan,heç kəslə danışdırmayan insanla qürur duymamağı,bunun ona əslində bir təhqir olduğunu öyrədin.azadlığını əlindən alan insana,hər dəqiqə hardasan,kimləsən deyən insana "səndən əvvəl də özümü idarə edə bilirdim,indi də edərəm" deməyi öyrədin.
oğullarınıza:
qarşı cinsə hörmət etməyi öyrədin.
gecə yarısı evinə dönən hər qadının "fahişə" olmadığını öyrədin.
bir qadına dost olaraq da baxıla biləcəyini öyrədin.
sevməyin dəyər vermək olduğunu öyrədin.
hər anında yanında olmaqla,ona "sahib" olmaq istəməyin fəqli şeylər olduğunu öyrədin.
heç kimsəni kiçik görməməyi öyrədin.
amma bunları hamıdan əvvəl öz içinizdəki "uşağa" öyrədin"
bu sadə cümlələrlə həyatın nüvəsini açıqlayan fizik.həyatıda atom kimi parçalarına ayırdığı 72 yaşında kameraya dil çıxararaq çəkdirdiyi fotosundan bəllidir.
dünya həyata dil çıxaranlar günü'n mübarəkdi albert einstein

+5 əjdaha

25. adam vaxtında deyib ki,bu imtahanlar,keçilən nəzəriyyə dərsləri zad hamısı boş şeydi.insanları öyrətməyin yeganə yolu onlara misallar çəkməkdir.sonuna qədər qatılmışam bundan sonra da qatılacam qatılmaqla yanaşı qalmayıb müdafiə edəcəm.girirsən imtahana boş-boşuna həyəcan zad eliyirsən ya da dərsi yalannan əzbərləyib gedib keçirsən 1-2 ildən sonra beyində heç bi sikim olmur.amma o imtahanın yerinə qoy ev tapşırığı,araştırma mövzusu uşaq çalışsın,ora bura getsin araşdırsın bir şeylər öyrənsin və ya çoxlu məcburi stajlar qoy adam getsin işini,peşəsini öyrənsin necə deyərlər işin orospusu olsun.
(baxma: neyniyəcüga)

+5 əjdaha

53. toplumun bu insanlara baxisini gordukden sonra yavas yavas bayira cixib gorduyum adamlara qarsi asagiliq bir hiss yaranir. tekce einsteine qarsi deyil bu nifret; baxin perelman deye bir adam cixdi. yeddi il bir problem uzerinde calisdi ve isbat etdi. butun dunya bu adamdan danisdi. bizim saytlarda haqqinda yazdi. asagidaki serhleri oxudum ve eyni menzere. iki serhden biri yehudilere qarsi nifret (perelman yehudi oldugu ucun), yarisi din ve allaha aid (allahi arasdirib ona gore deli olub kimi sacmaliqlar), xeberin ozu temamile biyabirciliq. jurnalistika berbad, meqaleler berbad, yazilan yazilar berbad. indide einsteinde. birce dene duzemelli meqale tapa bilmedim azerbaycanca. nezeriyye/teorem ve s. kimi movhumlari bele ayird ede bilmirsen yaxsi anladiq bari ac bir fizikden sorus; ac bir elm adamindan sorus. serhlerde eynile iyrenc. tesla kimi sacma sapan bir elm adaminin uzerinden einsteine, einsteinin yehudi oldugu ucun yehudi xalqina ve butun fizikaya nifret qusanlar kim, din sohbeti edenler kim.

hacibeyin jurnalist sayildigi ve cox oxunanlar arasinda oldugu, intellektualinin kose yazilaridi her ne zibildi bele yerlerde menasiz yazilar yazdigi, intellektual sozluyunde bele yaridan coxunun iq sunun 80 den asagi oldugu olkede einstein haqqinda daha aciq fikir gozlemek olmazdi.

bu olkede, bu iyrenc canlilar arasinda qalan aydin insanlarinda cixib getmesini umid edirem.

+4 əjdaha

66. 14 mart 1879- cu ildə ulm, Almaniyada doğulan fizik.
Doğulanda böyük baş quruluşuna malik idi.Valideynləri bunun üçün narahat olurdu.
Üç yaşına qədər heç danışa bilməmişdir.Danışmağa başlayanda isə çox yavaş- yavaş danışıb.Bu problem 9 yaşına qədər davam edib.
1921- ci ildə Nobel mükafatına layiq görülüb.
ilk həyat yoldaşı Mileva Maric ilə evlilik sözləşməsi imzalayıb.
Ən sevdiyi bəstəkarlar Vivaldi, Mozart və Bach- dır.
Hər kəs Einsteini məktəb illərində 2 alan şagird sayır.Amma bu hüç də düzgün deyil.O, məktəb illərində riyaziyyat və təbiət elmləri fənlərində bacarıqlı bir şagird idi.Və bilinənin əksinə, heç vaxt sinifdə qalmayıb.
18 aprel 1955- ci il saat 01- 15 də ABŞ- ın New Jorsey ştatında vəfat etmişdir.
Ölümündən sonra dr.thomas harvey einstein- in beynini çıxarıb incələmişdir.Və einstein- in buna icazəsi olmamışdır.
Einsteinin bir qəbri yoxdur.Öz istəyi ilə öldükdən sonra meyiti yandırılıb.

+3 əjdaha

42. albert eynşteynin isaak nyutona etdiyini indi başqa bir elm adamı ona edib. kvant mexanikasında "açıq" axtaran eynşteynin öz nəzəriyyəsi- ümumi nisbilik nəzəriyyəsində "açıq" tapılıb. məhz bu problem həll olunduqdan sona quantum gravity nədir anlaya bildik. 2060-cı ildən sizə baxanda ümumi nisbilik nəzəriyyəsinin qüsursuz olduğunu düşünən əlacsız fizikləri və onları dəstəkləyən bilgisiz insanları görürəm.

+3 əjdaha

64. bu gün doğum günü olan əfsanə

+3 əjdaha

55. sifariş vermədiyim başlığa, nickimi sifariş verən olaraq yazan yazar. maraqlı görünür yəqin.
edit: ironiyadan anlamayan dostumuz.

+3 əjdaha

12. hirosima`ya atılan atom bombasından sonra "belə olacağını bilsəydim ayaqqabı təmirçisi olardım" deyən yəhudi əsilli alman fizik

+3 əjdaha

10. sigmund freuda yazdığı bir məktub var. hansıki orda daxili aləmindən dərin səmimiyyətlə bəhs edib. məktubun türkcəsini tapdım, eləcədə də paylaşacağam burda.


--spoiler--

çok sevgili bay freud,

gerçeği bulma özlemi sizde başka bütün özlemleri nasıl bastırıyor, şaşılacak şey. savaş ve yoketme güdülerinin insan ruhunda sevgi ve yaşama gücü ile nasıl içice girmiş olduğunu su götürmez bir açıklıkla ortaya koyuiyorsunuz. ama, inandırıcı açıklamalarınızdan bir de şu büyük amaca ulaşma özlemi çıkıyor ortaya: insanın iç ve dış bütün savaşlardan kurtulması. bu büyük özlemde, çağlarının ve uluslarının üstüne çıkan, düşünce ve ahlâk alanında birer yol gösterici olarak saygı gören bütün büyük insanlar birleşir. isa'dan goethe'den kant'a kadar hepsinde bu kurtuluş özlemi vardır. her ne kadar insanlar arasındaki ilişkileri düzenleme istekleri pek gerçekleşmiş değilse de, yalnız bu türlü insanların bütün dünyaca birer önder sayılmış olmaları anlamlı bir gerçek değil mi ?

şuna inanıyorum ki, çalışmalarıyla yol göstericilik yapan üstün insanlar - dar bir alanda da olsa - aynı ülküyü büyük ölçüde paylaşmaktadırlar. ne var ki, politik gelişim üzerinde pek etkileri olmuyor. ulusların kaderini çizen bu alan hemen hemen kaçınılmazcasma dizginsiz ve sorumsuz politika adamlarına bırakılmış görünüyor.

politik önderler ve yönetimler yerlerini ya zorbalığa, ya da yığınların oyuna borçludurlar. ulusların düşünce ve ahlâkça yüksek bölüklerinin temsilcisi sayılamazlar. ama, seçkin aydınlar, bugün halkların tarihi üzerinde doğrudan doğruya hiç bir etkide bulunamıyor; oraya buraya dağılmış bulunmaları günün sorunlarının çözümlenmesine doğrudan doğruya katılmalarına engel oluyor. yaptıkları ve yarattıklarıyla yetilerini ve iyi niyetlerini göstermiş olanların kendiliklerinden bir araya gelmesi, dünyaya bir değişiklik getiremez mi dersiniz? üyeleri birbirleriyle sürekli düşünce alışverişi içinde bulunacak olan bu uluslararası birleşme, tutumlarını basında ortaya koyarak, imzalarının sorumluluğunu yüklenerek, politik sorunların çözümü üzerinde önemli ve uyarıcı bir etki sağlayabilir.

bilim akademilerinde de raslanan insan yaradılışının eksikliklerinden doğan sakıncalar burada da görülecektir şüphesiz. ama, yine de öyle bir çabaya girişmek yerinde olmaz mı? doğrusu ben, böyle bir işe girişmeyi büyük bir ödev sayıyorum. böyle bir yüksek aydın topluluğu kurulunca, sistemli olarak dinsel kurumları da savaşa karşı harekete geçirmeye çalışmalıdır. iyi niyetleri bugün acı bir boyun eğme ile felce uğrayan bir kişiye içten destek olurdu. düşünce ürünleriyle yüksek bir saygınlığa ulaşmış olan kişilerin kurduğu böylesi bir topluluk, milletler cemiyetinin güçleri için değerli bir dayanak olacaktır.

bu düşüncelerimi, dünyada herkesten çok size sunuyorum, çünkü, siz isteklere herkesten daha az kapılırsınız ve sizin yargınız ciddiliği en ağır basan bir sorumluluk duygusuna dayanmaktadır.


--spoiler--

+3 əjdaha

29. deist ateist aqnostik olduğun bilmirəm, amma belə gözəl söz demişdir: "mən öz məhdud ağlımla kosmosda olan harmoniyanı qavraya bilirəm. amma allahın yoxluğunu iddia edənlər də var. məni ən çox narahat edən isə odur ki, onlar öz fikirlərinin dəstəyi üçün məndən sitat gətirirlər."
"einstein: the life and times" (1971).

+2 əjdaha

24. burcu baliq olan duygusal insandir

+2 əjdaha

32. dini inancı haqqında birçox mülahizələr yürüdülən dahi bir insandır.
"dini inancım haqqında oxuduğunuz şeylərin hamısı əlbəttə ki bir yalandır. insan surətində bir tanrıya inanmıram və bunu heçvaxt inkar etməmişəm. əksinə bariz bir şəkildə ifadə etmişəm. içimdə dini təsvir edə biləcək tək şey isə elmimizin indiyədək ortaya çıxara bildiyi qədəriylə dünyamızın quruluşu qarşısındakı hədsiz heyranlığımdır."
"mən son dərəcə inanclı bir inancsızam. bu olduqca yeni bir növ inancdır."
"mən təbiətə heçvaxt bir məqsəd vəya niyyət vəya insan surətində başa düşüləcək hər-hansı bir şey yükləməmişəm. təbiətdə gördüyüm şey isə sadəcə çox az qavraya bildiyimiz fövqəladə gözəlliyə malik quruluşdur və bunu düşünən insan təvazökarlılıq hissiylə dolmalıdır. bu gizliliklə heç bir əlaqəsi olmayan gerçək inanc duyğularımdır." sözlərinin sahibidir.

+2 əjdaha

18. söhbətlə əlaqəsi olmadığı halda ən çox yalançı sitat gətirilən şəxs. yeter lan. nə istəyirsiniz yazıqdan?!

+2 əjdaha

36. öləndən sonra, beyni çıxarılıb araşdırılan biri. o vaxtki alimlər belə bir fikrə düşüblər ki, o beyindən nəsə öyrənə bilərlər. tarix boyu həmişə pis olduğum hadisələrdən biri, ölümdən qabaq nə dediyini heç kəsin bilmədiyidir. həmçinin zamanın nisbiliyi nəzəriyyəsindən hər zaman öz xeyrimə istifadə etdiyim üçün çoxlu qucaqladığım insan. 5 dəqiqəyə gəlirəm dediyin yerə bir saata çatırsansa, zamanın nisbiliyindən danışıb, zamanın sizin üçün 5 dəqiqə keçdiyini deyib, söhbətdən qalib ayrıla bilərsiz.

+2 əjdaha

43. e=mc^2 düsturunu fikirləşəndə eynşteyn ağlımıza həmişə qırışıq üzlü qoca bir adam şəklində gəlir.ancaq e=mc^2-nin eynşteynin yaşlılığı ilə əlaqəsi yoxdur. gənc, enerji dolu və dinamik bir eynşteynin əsəridir. enerji və kütlə arasında əlaqəni anlatan dünyanın ən məşhur düsturu hələ eynşteyndən xeyli qabaq enerjinin e-nin kəşf edilməsi ilə başlanır.19-cu əsrin başlanğıclarında alimlər enerji deyə bir anlayışdan istifadə etmirdilər. yalnız qüvvələri və gücləri əsas götürürdülər. bunlar bir-birindən ayrı əlaqəsiz bir şey idilər: küləyin gücü və ağırlıq qüvvəsi...bütün bu qüvvələri birləşdirən enerjinin olduğu fikrini maykl faradey irəli sürdü.cisimləri hərəkət ettirən enerji və onların ibarət olduğu fiziki maddə, yəni kütlə bütün 19-cu əsr fizikasının əsas iki kəmiyyəti idi. ancaq biri üçün ödənilən qanunlar digəri üçün ödənmirdi...
məktublarından məlum olanlara əsasən eynşteyn 16 yaşından başlayaraq işığın təbiəti haqqında düşünməyə başlamışdı. danışdığı hər kəsə: dostlarına, iş yoldaşlarına və hətta evlənəcəyi sevgilisi mileva-ya belə eyni sualı verirdi. işıq nədir? bir işıq dəstəsinin üstünə minsəm nə görərdim?sizcə nə görərdik?birliktə işıq sürətinə çata bilsək nə olardı?...
elə bu suallar ilə daima işıq haqqında fikirləşərək elmdə inqilab yaratacaqdı. işıqla kainatı yenidən kəşf edəcək, enerji və kütləni birləşdirəcək gizli bir yol tapacaqdı. e=mc^2....işıq 300000 km/san kimi inanılmaz bir sürətə malikdir.buna görə c ilə ifadə edilir. latınca "sürət" mənasını verən "celeritas" sözünün baş hərfi ilə göstərilir.
işığın sürətinin hesablanmasından əvvəl 19-cu yüzillikdə, heç kim işığın nə olduğunu bilməzkən daha öncə adını çəkdiyim faradey ağıllı bir fikir irəli sürdü. işıqdan görünməz xətlər yayıla biləcəyini açıqladıqdan sonrakı 15 il boyunca heç kim ona inanmadı. çünki fikrini təsdiqləyəcək yüksək riyaziyyat bacarığına malik deyildi. 15 il sonra biri köməyinə çatdı. ceyms maksvell faradeyə yazdığı məktubda ona inandığını söyləmişdi.o həmçinin güclü riyaziyyat biliyinə malik idi.eksperimentlərini faradeyə açıqlayarkən bir məqama toxunmadan keçə bilmirdi.hesablamalardan çox maraqlı nəticələr alınmışdı.elektrik sahəsi maqnit sahəsini, maqnit sahəsi də elektrik sahəsini yaradırdı və bu hamı tərəfindən qəbul olunurdu.lakin bu yalnız müəyyən bir sürətlə baş verirdi:300000km/san-işıq sürəti...faradey başdan bəri haqlıydı:işıq elektromaqnit dalğası idi...
yenidən eynşteynin tez-tez özünə və yaxınlarına verdiyi suala gəlirik: bir işıq dəstəsinin üstünə minsəm nə görərdim?...
indi fikirləşək: hərəkətsiz dayanaraq güzgüyə baxdığımızda işıq bizdən güzgüyə doğru gedir və özümüzü görürük. bəs güzgüylə birlikdə işıq sürətində hərəkət etsək nə olar? yəni bizdən güzgüyə gedən işığın sürəti ilə...işıq güzgüyə çata bilməz və görünməz olardıq! elə həmin andan etibarən işığın digər dalğa növlərindən fərqli olduğunu başa düşmüşdü.eynşteyn işığı müxtəlif yerlərdə araşdırırdı. isveçrə patent institutundakı işi qəbul etdi. "mən tanrının dünyanı necə yaratdığını öyrənmək istəyirəm, digər şeylər mənim üçün boş şeylərdir" deyirdi...
eynşteyn və betsso işığın müxtəlif məsafələrdəki saatlardan özlərinə nə qədər zamanda çatabiləcəyi mövzusunda işləyərkən eynşteynin ağlına möhtəşəm bir fikir gəldi. problemi tərsinə çevirdi ...möhtəşəm fikri işıq sürətini sabit qəbul edib zamanın ləngiməsi idi. yəni işıq sürəti azalanda zaman da ləngiyəcəkti. elə bu dünyaya baxışımızı dəyişdirdi. 1905-ci il eynşteyn və fizika üçün möcüzəvi bir il idi. ilk məqaləsi atomun həqiqi ölçüsünü tapmaqla əlaqəli idi. 2 ay sonra işığın təbiəti haqqında məqaləsi yayımlandı(bu məqalə sonradan ona nobel mükafatı qazandıracaqdı).3-cü məqalə qızdırılan molekulların hərəkəti ilə əlaqəli idi və bu atomun ,doğrudan da, olub-olmadığı mübahisəsinə son qoydu.4-cü məqaləsi ilin ilk hissəsinin sonunda yayımlandı.bu məqalədə işığın zaman və məkanla olan əlaqəsi haqqında fikirləri yer alırdı. dünyaya baxışımız dəyişmişdi artıq...
nə zaman, nə də məkan!!! eynşteynin dünyasında dəyişməyən tək sabit artıq işıq idi. 3 səhifədə bəsit bir şəkildə enerji və kütlə arasındakı o məşhur düsturu kəşf etmişdi artıq...e=mc^2...
işığa doğru olan 10 illik bir səyahətin sonuna çatmışdı artıq...4 il gözlədiktən sonra zurich universitetində fizika professoru oldu.ondan sonra sürətlə yüksəldi.berlində fizika professoru oldu. dünyada məşhurlaşdı və hamımızın tanıdığı bir "adam" halına gəldi...

vaxtilə tərcümə etmişdim bunu. birdən ağlıma gəldi və paylaşım dedim. sözlükdə belə məlumatlara ehtiyac var.

+10 əjdaha

65. (bax: Einstein'in Freud'ə yazdığı məktub)

Albert Einstein (1879-1955) dahi alman alimi, nəzəriyyəçi fizik, müasir nəzəri fizikanın yaradıcılarından biri, fizika üzrə nobel mükafatı laureatı (1921-ci il), ictimai elm adamlarının dəstəyi ilə müharibənin qarşısını almaq üçün bir hərəkət başlatmaq qərarına gəlir. Bu məqsədlə ilk olaraq Sigmund Freud'in (1856-1939; yəhudi əsilli avstriyalı əfsanəvi *nevroloq*, *psixoanaliz* elminin banisi) fikrini öyrənmək üçün ona məktub yazır.
Einsteinin Freud'ə göndərdiyi məktub onu narahat edən suallara cavab almaq üçün 1932-ci ildə qələmə alınmışdı.

+2 əjdaha

8. beyni adi insan beynindən 15% ağır oolub.

+2 əjdaha

40. bugün sürix federal politexnik universitetinin arxivindən bakalavr təhsili boyunca aldığı notlar haqqında informasiya tapdım. qiymətləri bizim qiymətlərə ekvivalent yazacam.

1896-97

diferensial tənliklər: 3, 4 (birinci və ikinci semester)
analitik həndəsə: 4, - (birinci və ikinci semester)
həndəsə: 3, 3 (birinci və ikinci semester)
mexanika: -, 4 (birinci və ikinci semester)
həndəsə: -, 3

1897-98

analitik mexanika: 4, - (birinci və ikinci semester)
fizika 1: 4, 4 (birinci və ikinci semester)
mexanika: 4.5, 4.5 (birinci və ikinci semester)


1898-99

elektromaqnetizm (weber): 5, - (birinci və ikinci semester)
praktika: 2, - (birinci və ikinci semester)


1899-1900

mexanika: 5,- (birinci və ikinci semester)

diplom qiyməti: 3.9-4.0

o vaxtdan tavrını ortaya qoyub. elektromaqnetizm dərsində bu qədər başarılı olub praktik dərslərdə qiymətlərinin aşağı olması hansı sahə haqqında düşündüyünü göstərir- işıq.

+2 əjdaha

23. israil dövleti qurulduqdan sonra,israilin 2ci prezidenti olması üçün albert einsteina müraciet edilse de,einstein 'menim ağlım insani sorunlara ermez' deyerek bu teklifi geri çevirmişdir.bir de ki,ölümünden sonra da en çox qazanan meşhurlar siyahısında 8ci yerde imiş einstein

+1 əjdaha

13. evlənərkən arvadıyla müqaviləsində yemək bişirsin və əşyalarını qurdalamasın deyən adam.

+1 əjdaha

46. haqqında da vinci learning tərəfindən belə bir sənədli film hazırlanan şəxs.

(youtube: )

+1 əjdaha

39. bu aralar xeyli yerdən-yerə "vurulan" dahi fizik. niyə bir çox insan keçmişdə və bugün eynşteyni sevmir? niyə onun bir şarlatan olduğu vurğulanır, adı oğurluq ilə yan-yana çəkilir. bu safsataların təməli nədir? bu entrydə anti-eynşteynçilərin fikirlərini və bu fikirlərin hardan gəldiyini yazacam. aşağıda yazılanlar mənim yox anti-eynşteynçilərin arqumentləridir.

deməli, eynşteynin 1905 ci ildə dərc etdiyi məqalələr hamının anlayacağı cinsdəndir. yəni mürəkkəb bir düşüncə və ağır riyaziyyat ehtiva etmir. hətta ən bariz və məşhur düsturu e=mc² fizika haqqında heçnə bilməyən və riyaziyyat bilgisi qıt olan birinin belə anlayacağı şeydir. əlbəttə bugün bu nəzəriyyənin riyaziyyatı olduqca ağırlaşıb ancaq və ancaq eynşteynin dərc etdiyi məqalələrdə bəsit cəbirdən istifadə olunub. yəni eynşteynin xüsusi nisbilik nəzəriyyəsinin bugünki riyaziyyatı ilə bağlı heç bir işi yoxdur. ikinci bir məsələ: fotoelektrik effekt. kvant mexanikasının digər bir önəmli parçası ancaq məhz sadə bir addım ilə plankın 1900 cü ildə dərc etdiyi enerjinin kvant porsiyaları ilə yayılması fikrinin işığa tətbiqi və yenə bəsit bir cəbri ifadə ilə təsviri. ancaq məsələyə hələki riyaziyyatdan yaxınlaşırıq. eynşteyn ümumi nisbilik nəzəriyyəsi üçün lazım olan riyaziyyat sahəsində- tensor analizdə xeyli büdrəyir. eynşteynin köməyinə yəhudi dostu grosmann çatır və ona tensor analizini çətinliklə öyrədir. bariz bir şəkildə eynşteyn yenə tensorlar ilə səhvə yol verir və onun səhvini italyan yəhudi riyaziyyatçı levi-civita düzəldir. ancaq eynşteyn heç cürə işin içindən çıxa bilmir və sahə tənliklərini tamamlamaqda çətinlik çəkir. david hilbert ilə məktublaşana qədər səhv tənliklərdən istifadə edir və hətta bu tənlikləri almaniya elmlər akademiyasına göndərir və oğluna bugün atasının dünya tarixini dəyişdirdiyi barədə məktub yazır. biraz sonra tənliklərin təmamilə yanlış olduğu ortaya çıxır və ondan akademiyada bir konfrans verməyi xahiş edilir. bütün parlaq riyaziyyatçılar konfransa toplaşır və aralarında david hilbert də var təbii ki. hilbert problemi görüb gülür və çalışma otağına qayıdıb bir neçə gündə problemi həll edir. beləliklə hilbert həlli 20 noyabr 1915 ci ildə akademiyaya təqdim edir. bundan beş gün sonra eynşteyn tənlikləri tamamladığını elan edir və ardınca akademiyaya göndərir. ancaq ondan əvvəl tamamlayan hilbert olur və hilbert cömərtlik göstərərək geri çəkilir: "bu nəzəriyyənin fikri (məkan-zamanın əyilib bükülməyi) eynşteynə məxsusdur və nəzəriyyəni o haqq edir." deyə əlavə edir.

levi-civita eynşteynin tənliklərini düzəldir, tamamladığı tensor ricci tensorunun eynisi və ustalıqla ucundan/qulağından dəyişdirilmiş formasıdır, hilbert tənlikləri tamamlayır ancaq nəzəriyyənin riyaziyyatı məhz eynşteynin adına yazılır. yəni eynşteyn çox ağıllı və usta biri idi. beləliklə özündən əvvəlki parçaları birləşdirə, heç kimin düşünmədiyi şeyləri başqa bir düşünülməyən şeyin üstünə əlavə edə və yeni fikirlər yarada bilirdi ancaq qətiyyən deyildiyi kimi dahi biri deyildi.

bəs nəzəri fikirlər nə qədər onun idi? eynşteyndən əvvəl mach açıq bir şəkildə hər şeyin kainatda paylanan maddə-enerji ilə bağlantılı olduğunu deyirdi. 1912 ci ildə dərc olunan məqalədə eynşteyn eyni zamanda nəzəriyyənin ikinci fikir atası olaraq grosmannı göstərmişdi, 1914 cü illərdə hilbertin evində həftələrlə qonaq olmuşdu və ardınca aralarında keçən məktublaşmalardan hilbertin nəzəri hissədə nə qədər böyük payı olduğu görülür. eynşteyn nəzəriyyəni açıqlayacağı bir neçə komfransda hilbertin məktubda qeyd etdiyi tənliklərdən istifadə edir ancaq heç yerdə onun adını belə çəkmir. ardınca yenə hilbertdən alıntı edir ancaq yekun məqaləsində hilbertin adını bir dəfə olsun belə reference göstərmir. ancaq hilbert eynşteynin bütün fikirlərinə öz məqalələrində reference göstərir. ardınca eynşteyn sarsıntı yaşayır və dostlarına əsəb dolu məktublar yazıb hilberti nəzəriyyəsini oğurlamaqda günahlandırır. eynşteyn hilbertin hesablamalarından istifadə edib öz tənliklərini düzəldirdi ancaq hilberti böyük bir qısqanclıqla oğurluqda günahlandırırdı. nəhayət hilbert eynşteyn ilə bağlarını qopardır və 1925 ci illərdə məktublarında ümumi nisbilik nəzəriyyəsinin banisi olaraq özünü göstərir. hilbert bunu öz dostu yəhudi fizik schwarzchild'ə yazdığı məktubda qeyd edir və schwarzchild eynşteynin heç vaxt həll olunmayacaq dediyi sahə tənliklərinin həllini müharibənin ortasında öz cəbhəsində həll edib eynşteynə göndərir ancaq eynşteyn yenə qane olmur. beləcə eynşteyn ümumi nisbiliyin nəzəri hissəsini grosmann və mach dan, riyaziyyatını hilbert və levi-civitadan, sahə tənliklərinin həllini yəni qara dəliklər və s. schwarzchild'dən oğurlayıb. bu ümumi nisbilik nəzəriyyəsinə aiddir bəs xüsusi? hətta belə bir zarafat var: "lorentz o qədər iş görüb cismin hərəkət istiqamətində ölçülərinin qısalacağını təxmin etmisən ala daha nə qalıb xüsusi nisbiliyə? onuda təxmin edərdində"

lorentz və poincare xüsusi nisbiliyin fikir və riyaziyyat babaları idi. eynşteyn sadəcə onlardan cəsarətli davranıb onların bildiyi bir şeyi dərc etdi və onlardan bircə reference belə vermədən. ardınca məşhur düstur: e=mc²

düstur ondan daha əvvəl ancaq e=mv² formasında və eynşteynin ən çox oxuduğu bir jurnalda dərc olunmuşdu.

eynşteyn dahi deyildi sadəcə cəsarəti və ustalığı var idi. planckın qara cism şüalanmasını işığa tətbiq edəcək, michelson-morley təcrübəsindən zatən xüsusi nisbiliyi inşa edən ancaq davam etməyən lorentz və poincarenin özlərində tapmadığı qədər cəsarəti var idi.



bu anti-eynşteyncilərin arqumentləri idi.

+1 əjdaha

33. əsl islamın özüdür. təxəllüs olaraq eynşteyni götürüb onsuz da.

+1 əjdaha

62. əsgərlikdə olub bu yay qayıdacaq sözlük yazarı. dediyinə görə dedovşina ilə qarşılaşmadığından özü yaratmağa təşəbbüs edib

+1 əjdaha

51. 100 il əvvəl iddaa etdiyi yerçekimsel dalgalar teoremi isbatlanmışdır. çox da bilgim olmadığından link verəcəm. -* mənbə link

+1 əjdaha

6. dünyanın ən ağıllı 10-cu adamı

+1 əjdaha

49.
(youtube: )


özünün ifasında. qulaq asmayan bizdən deyil.

+1 əjdaha

17. 18 aprel 1955 ci ildə princeton xəstəxanasında albert einstein öldükdən sonra cəsədi yandırılmış külləri saçılmıştı. ancaq einsteinin cəsədi ilə maraqlanan patoloq həkim thomas harvey'e einsteinin oğlu tərəfindən beynini araşdırma icazəsi verilmişdi (dahiliyinin sirrini açmağa çalışrdılar). harvey beyni 240 parçaya ayırmış və qablarda saxlamışdı. 46 parçanı da həmkarı william enrich'e vermiş, enrich də parçaları abş-da philadelphiada bir muzeyə bağışlamışdı.

+1 əjdaha

19. enşteyndən laboratoriyasının harada olduğunu soruşduqda o gülümsəyərək qələmini göstərirdi

+1 əjdaha

56. "bəs onları bu məbədə (elmə) nə gətirir? bu çətin sualdır və heç bir tək cavab bunu əhatə edə bilməz. başlanğıc üçün, mən şopenhauerə inanıram ki, insanları incəsənət və elmə sürükləyən ən güclü motivlərdən biri günlük həyatın acı qabalığı və ümidsiz cansıxıcılığı, şəxsin daim dəyişən arzularının qandallarından qaçmağıdır. xoş səbirli təbiət şəxsi həyatdan obyektiv qavrama və düşüncə dünyalarına qaçmağın həsrətini çəkir."

albert eynşteynin berlindən maks plank'ın 60-cı yubileyinə yazdığı "tədqiqatın prinsipləri" yazısından.

+2 əjdaha

59. #260994 entrysində buraxdığı boşluq ilə, "day sənə sözüm yoxdu" demək istəyib yəqin.-*

+1 əjdaha

28. beş yaşındaykən ona hədiyyə olunan kompasla fizikaya marağ yönəldən eyni zamanda haqqında ən çox qalmaqal olan alim. islamçılar deyir adam müslüman olub sonra ölüb, ateistlər deyir yox adam heç arvadına da inanmayıb onda qalmış allaha inansın,sadomazoşizlər deyir yox adam arvadı ilə cinsi əlaqvdə olarkən qamçıdan istifadə edirdi nə bilim nə. a kişi, a balam sizə nə lazımdı axı? adam kim olubsa olub əsas odur ki insan həyatı və gələcəyi üçün önəmli araştırmalar edib.

+1 əjdaha

60. əsgər getmiş yazarlardan. dediyinə görə hərbi xidmətini battle royale şəklində keçəcək. gg olması diləyiylə

+1 əjdaha

45. yaratdıqlarını cəzalandıran və ya mükafatlandıran ya da bizim yaşayacağımız iradə növünə sahib bir tanrı düşünə bilmirəm.fiziki ölümdən sonra insanın həyatını davam etdirəcəyinə nə inandım nə də inanacam.1930, ideas and opinions, s.80

+2 əjdaha

9. "əgər nisbilik nəzəriyyəsinin doğruluğu sübut olunarsa,almanya mənim bir alman,fransa isə dünya insanı olduğumu deyəcək.əgər nisbilik nəzəriyyəsi sübut oluna bilməsə,fransa mənim alman,almanya isə yahudi olduğumu deyəcək " deyən 20 ci əsrin dahisi.eyni zamanda freudla məktublaşdığı deyilir.öldükdən sonra beyni thomas s. harvey tərəfindən icazəsiz alınmış,170 parçaya ayırmış və tədqiq etmişdir.nə ölçü nə də sinir hüceyrələrində normal insan beynindən daha fərqli heçnə olmadığı görülmüşdür.

+1 əjdaha

27. einstein 20-ci əsrin dahisidi.ümumilikdə fizika tarixinin ən dahi 2 insanından biridi.digəri isə isaac newtondu.atomun parçalanması, nisbilik nəzəriyyəsi kimi vacib məsələlərə aydınlıq gətirib.bəziləri də tutub deyir ki eisntein dindar olub.hətta bəziləri daha da irəli gedib deyir müsəliman olub.hətta bəziləri daha da irəlu gedib deyir şiə olub. bunun kimi şeylərə gülüb keçmək lazımdı.və qəbul olunandı.çünki belə insanlar paylaşıla bilmir.əslində isə o panteist olub.

+1 əjdaha

50. 21 noyabr 1905 ci ildə annalen der physik jurnalında e=mc*2 düsturunun keçdiyi məqaləni yayımlamışdır.


``ist die trägheit eines körpers von seinem energieinhalt abhängig? ``

+1 əjdaha

15. -işığın təbiətini öyrənmək üçün lazım gəlsə böyük bir lampanın içinə də girərəm. bəlkə orda ölərəm, amma öləndə də bilib ölərəm



hamısını göstər

albert einstein