24. məsələyə nə qədər neytral yanaşsam da, ki yanaşmağımım əsas səbəbi konfliktin tarixini super oxumamağım olub, elə çoxsu kimi mediyadan, xəbərlərdən nə bilirəmsə. amma tək bildiyim şey varsa, fələstin bu söhbətdə dibinə kimi haqlıdır, xanımlar və bəylər. sağa-sola fırlatmağın qərbə cool görsənməyin, israil bizim dostumuzdu deməyin mənası yoxdu. israil əlbəttə bizim müttəfiqimizdi, amma bu o demək deyil ki, fələstinə qarşı ona hər şey olar. qərbin iki üzlülüyü bu son hadisələrdə çox partadı, 70 ildən çoxdu israil durmadan fələstini bombalayıb və bugün də edir, amma həmas (terror qrupudur, bunu da firlatmağın mənası yoxdur) israilə qarşı terror aktı edən kimi, bütün dünya cumdu ki ora, ay aman bəs israili qırırlar. və bu sanki israil bugünə etdikləri azmış kimi bundan sonra edəcəklərinə yaşıl işıq yandırdı.
bilirəm deyəcəksiniz mənə nə? fələstin ermənistanı dəstə... dur orda.
fələstini ermənistanı, daha doğrusu dağlıq Qarabağdakı qondorma rejimi dəstəkləməyi onların halı üçün bir əmsal idi. fikirləşirdilər ki, burdakı alınsa, biz də onu özümüzə etalon götəririk. hərəkətləri yalnış ola bilər, amma bu onların öz davalarında haqsız olması anlamına gəlmir. israil faktiki olaraq fələstin ərazisinə girib və "vəd olunmuş" torpaqlardan çıxa bilmir.
dünən bir alman uşaqla söhbət edirdim, umbay qayıdıb deyir ki, bəs Qarabağ-ermənistan- Azərbaycan, anneksiya zad, dedim əə dur. nə anneksiya? xiyar hiss olunur ki, solçu gijdillağdı. mən hələm solçu, sosialist normal adam görmədim bugünə nə qədər. sonra söhbəti bağladı. mövzunu dəyişdik. nəysə, deməyim odur ki, qərblinin gözündə bizim onsuz da bir qram dəyərimiz yoxdu, [ lap belə olmayan oğlumun ] ona görə də özümüz özümüzün hayına qalmalıyıq.
konfliktlə bağlı digər məsələ isə Türkiyənin və iranın əqidə fərqi olmasına baxmayaraq, fələstinə dəstək olmasıdır. indi bunu açıqlayaq.
iran, məlum məsələ, şiə dövləti, imamət düşüncəsi və yəhudi düşmənçiliyi açıq aşkardır. hətta fatihə surəsinin son ayəsində "bizi doğru yola yönəlt [ siratəl müstəqim],.... qəzəbə düçar olmuşların və azmışların yoluna yox!" vasif Məmmədəliyevin tərcümə quranın ön sözündə həmin ayələrə komment olara qəzəbə düçar olmuş və azmışlar olaraq, nəsraniləri [ xristianlar] və yəhudiləri göstərir. iran açıq-aşkar yəhudi və xristian dünyasına qarşı müharibə və mübarizəsi bu yöndədir. əlbəttə, hamıyla deyil, kimlər ki bariz şəkildə iranla düşmənçilik edir. (baxma: əmrikə )
Türkiyə isə daha doğrusu bugünün Ərdoğan Türkiyəsi " yeni Osmanlı" havasında olduğu üçün hələ də o torpaqları əski Osmanlı imperiyasının bir parçası olaraq görür. həm də daxildən gələn basqı, bir də din qardaşlığı yönündən gələn basqıya cavab olaraq Ərdoğan məcburdu israillə münasibətləri aşkarda korlasın. gizlində nə olub, bitir bilmirəm. ona görə, hər iki ölkənin tək-tük birləşdiyi yerlərdən biri fələstin məsələsidir. həm, indiki zamanda sünni-şiə söhbəti çox absurddur, valla. məndən milyon dəfə imanlı, təqvalı əhli sünnə bacı- qardaşlarımız var, onlar məgər səhv yoldadırlar?. və ya tərsi.
önəmli olan hər zaman haqlının yanında olmaqdır, nə olur olsun. cool olmadan öncə, hələ bir allaha cool olun -*) [ sorry, amma daddy's coke edəcəkdim]
12. uşaqlığımdan bəri 5-10 şirvan *
indi manat
üçün, namus-qeyrət üçün bir-birini öldürən insanları görüb, eşitmişəm. normaldır çünki; belə şeylərin gündəlik yaşandığı və hamısının kriminal verilişlərə belə çıxmadığı 3-cü dünya ölkəsində yaşayıram. artıq insanlar müharibə vaxtı hansısa bir tərəfə olan bağlılıqlarını postlarla, hashtaglərlə asanlıqla ifadə edirlər. #istandwithisrael #istandwithgazza #nomoredeadkids
"the dark night" kinosunda əyalət müvəkkili mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı mübarizə haqqında motivasiya ilə danışanda qəfildən "no more dead cops!" *
artıq polislər ölməsin!
deyə qışqırmağa başlayan polis yadınızda? o polisin vecinə olan odur, niyə də olmamalıdır? dostları küçələrdə ölür, batman və jokerin "şəhərin ruhu" üçün döyüşməkləri onun nə qozuna? onun üçün, batmanin bir avtobus dolusu insanın həyatını qurtarmağı polis akademiyasından bəri dostu olan polisin ölməyindən önəmli deyil. özümüzün və bizim olanın qayğısına qalırıq, bu həmişə belə olub. belədi, neyniyək.
dostlarımın göstərdiyini görürəm, tanımadıqlarımın göstərdiyini görürəm, "qlamur" deyə adlandırılan qızların instaqramda kimin tərəfində durduqlarını göstərdiyini görürəm, varlı uşaqların twitterdə qəzzanın və ya israilin yanında olmaqlarını görürəm. dəyişməyən fikrim odur ki; din və siyasət mövzusunda stabil, qarşılıqlı hörmət və anlayışla mübahisə aparmaq eşşəyə boks öyrətməkdən çətindi. buna görə də bacardıqca hamısından uzaq dururam; çünki mənim kimin tərəfində olmağımın kiməsə girəni-çıxanı yoxdu. *
eynilə tərsi
amma ki böyük bir "əmma" var: hər hashtagdə həvəskar kameralarla çəkilən, israilin xəstəxananı və ya yas məclisini bombalamağının, qorxmuş insanların qaçmağının *
təbii ki, hələlik ayağı olanlar
, sevdiklərini dağıntıların altından çıxarmağa çalışmaqlarının 3 videosu olur. bu videoların hər biri üçün, israil müdafiə qüvvələrinindən insanların dinc əhali olan şəhərdə hədəfləri seçməyin nə qədər çətin olduğu, hər gün ölüm-qalım qərarları vermək məcburiyyətində olduqları açıqlamaları var. çünki, sosial media silahdır. kütləvi qırğın silahı deyil; amma kütlələr facebookda dostlarının hansı videonu, postu, fikri paylaşdığından asılı olaraq tərəflərdən birinə doğru yönəlir - manipulyasiyaya uğrayır.
biz burda oturub, kimin tərəfini tutduğumuzun mübahisəsini aparanda - insanlar orda həqiqətən ölürlər. uşaqlar, qadınlar, ailələr.. ölənlər birinin bacısıdı, birinin qardaşı, birinin əmisi, birinin anası, birinin atası.. mən heç kimin tərəfini tutmuram. ancaq sosial medianın bir-birinə kimin düz, kimin səhv olduğunu göstərmək üçün işlədilməsinə qarşıyam; çünki biz təhlükəsiz evlərimizdə oturub facebooka #istandwithfilan yazandan sonra bir-birimizə "ala bu 9gag postuna bax bi dənə, öldümeee gülməkdəəəənnn :d :d :d" göstərərkən; orda insanlar həqiqətən ölürlər, hashtag-siz zadsız. nəm, bir neçə saniyə də bu haqqda düşünək məncə.
amma həqiqətən də, o 9gag postunu görməlisiniz, çox gülməlidi.
16. bir tərəfdə fələstin problemi və başlarındakı dərd hamas, digər tərəfdə isə yəhudi problemi və israil dövləti. başdan başlayaq;
fələstinlilər ingilislərin aldatmacası ilə onlarla bir olub osmanlıya qarşı vuruşdular və çox keçmədi osmanlı uduzdu. ingilislər fələstinliləri necə aldatdı? torpaq sözü ilə. fələstinlilər ingilislərlə bir olacaqları təqdirdə onlara azad ölkə vəd olunmuşdu. eyni zamanda bir neçə il sonra bu torpaqlar artıq fransa və ingiltərə arasında bölüşdürülmüşdü. ortada israil söhbəti belə yox idi və ingiltərə ilə fransa zatən yəhudilərə ərəblər ilə eyni gözlə baxırdı. bundan əvvəl nələr olmuşdu? yəhudilər avropada yaşayırdı ancaq bugün yəhudi dostu kimi görünən avropa ölkələri o vaxt yəhudilərə qarşı aşağılayıcı nifrət göstərirdi. fransada baş verən dreyfus hadisəsinə başqa bir entrydə toxunmuşdum ancaq fransa dövlətinin xalqı yəhudilərə qarşı "qızışdırdığını" indi yazacam. fransa gizli xidməti almaniya səfirliyinin zibil qutusunda fransa ordusuna məxsus gizli sənədlər tapır. dövlət heç bir səbəb yox ikən və sadəcə yəhudi olduğu üçün alfred dreyfus adlı fransalı yəhudi əsgəri hədəf göstərir. dreyfus əsgər məktəbində müxtəlif təzyiqlərə məruz qalırdı və məzun olmaması üçün sıxışdırılırdı ancaq məzun ola bildi və orduya qatıldı. az keçmədi fransada bir qəzet "ordudakı yəhudilər" adlı yazı dərc etdi və yazıya görə duelə girən yəhudi bir əsgər qəzetin redaktoru tərəfindən öldürüldü. anti-semitizm yüksəlişə keçdi və beləliklə dreyfus həbs olundu. üstündən guya orduya xəyanət etdiyinə dair sənədlər tapıldı ancaq heç biri əhaliyə göstərilmədi. bütün fransız xalqının qarşısında aşağılandı və insanların gözləri önündə rütbəsi əlindən alındı. dövlət anti-semitist propagandaya başladı. az keçmədi fransız başqa bir gizli xidmət agenti satqının başqa bir fransız əsgər olduğunu sübut etdi. dövlət bunu xalqdan gizlədi və agenti afrikaya sürgün etdi. uzun müddət sonra dreyfusun həqiqətən günahsız olduğu üzə çıxdı və 1906 cı ildə günahsız olduğu elan olundu. dövlət işinə gəldiyi üçün günahsız olduğunu bilə-bilə dreyfus üzərindən yəhudi nifrəti yaydı və keçmiş anti-semitist əhval ruhiyə ilə birlikdə bütün avropaya yəhudilərin satqın, pul hərisi və barbar olduğu propoaganda edildi. bu haqsızlıqlara dözə bilməyən sadə bir jurnalist theodor herzl sionizm fikrini ortaya atdı. sekulyar ailədən gələn və hətta dinsiz olan herzl dreyfus hadisəsindən əvvəl yəhudi dövləti fikrinə isti baxmırdı ancaq sonradan yəhudi probleminin həllinin bir yəhudi dövləti olduğu fikrinə sarıldı. 1897 ci ildən başlayaraq fələstinə yəhudi köçü başladı və bu birinci aliyah adlanır. dünyanı bölüşdürməklə məşğul olan ölkələr arasında atəşlənən birinci dünya müharibəsində ingilislər bayaq qeyd etdiyim kimi ərəblərə yalan vədlər verdi və ərəblər osmanlıya qarşı ayaqlanmağa başladılar. 1917 ci ildə isə ingilislər eyni vədi yəhudilərə verdi və bu dəfə yəhudilər arasında ərəblərə qarşı propoganda yaymağa başladı. osmanlının çökməsi ilə fələstin artıq ingilis torpağına çevrildi və ingilis mandası yaradıldı. ingilis mandası fələstinliləri yəhudilərə qarşı "qızışdıraraq" 300 ə yaxın yəhudinin və 150 dən çox ərəbin ölümünə səbəb oldu. ingilis mandası əlinə keçirdiyi torpaqlarda artıq bir yəhudi dövləti istəmirdi və özü bu torpaqlarda güclənmək istəyirdi. ingilis mandası yəhudilərin fələstinə köçünə qadağa qoydu və qanlı oyununa başladı. bu dəfə düşmənin yəhudilər yox ingilislər olduğunu anlayan ərəblər mandaya qarşı ayaqlanmağa başladı. minlərlə ərəb öldürüldü. ingilislər ərəblərə qarşı yeni güc formalaşdırmaq üçün bir il əvvəl qarşı çıxdıqları, öldürdükləri yəhudiləri fələstinə buraxdı və bu dəfə yəhudilərə ərəblərin onları fələstinə köç etməyə imkan vermədiyini dedi. ingilislər ortanı qarışdırıb və yəhudiləri ərəblərə qarşı qızışdırıb aradan çəkildi. artıq iş işdən çıxmışdı: bir tərəfdə avropada vəhşətdən qaçıb qurtulan yəhudilər digər tərəfdə isə aldadılan, vuruşdurulan və öldürülən ərəblər hər ikisi qəzəbli idi. davaları bir birinə deyildi və hətta ərəblərlə yəhudilər dost olmalı idi ancaq ingilislər iki tərəfli oynayıb iki millətin taleyini qaralamışdı. gündən günə qızışan davaya qarşı müdaxilə etməkdən çəkinən ingiltərə problemi fələstin dövləti qurmaqda gördü və yenə fələstinlilərə azadlıq sözü verdi. yəhudilərə isə fələstində torpaq almaq, ev tikmək qadağan olundu, yəhudi köçü dayandırıldı. ingilislər kukla ərəb dövləti yaratmaq üçün yəhudiləri fələstindən qovdu. kukla dövlət bütün yaxın şərqin ingilis nəzarətində olmasına kömək edəcəkdi. ingiltərə yəhudilərə qarşı amansız şərəfsizliklər etdi və bunun üçün azadlıq sözü verdiyi ərəblərdən istifadə etdi. ərəblərə bir dəfə azadlıq sözü verilmişdi və osmanlıya qarşı ayaqlandırılmışdılar ancaq ikinci dəfə ərəblər yenə bu tələyə düşdü və indidə yəhudilərə qarşı ayaqlanmaq lazım olduğuna inandırıldırıldılar. ingilislər öz çıxarları uğruna nasistlərdən betər şərəfsizlik etdilər: hitlerdən qaçan struma gəmisini qəbul etməyib hitlerə geri verdilər. ingilislər təkcə yəhudi və ərəbləri kukla kimi istifadə etmədilər eyni zamanda gah erməniləri gah da kürdləri türkiyəyə qarşı istifadə edirdilər, eyni zamanda radikal islamın təməllərini- vəhhabiliyi yaradırdılar. o vaxta qədər torpaqları uğrunda vuruşan müsəlmanların beyninə radikal islamı yeritdilər və islamın ilk günlərdəki halını yaşamağı müdafiə edən, ibtidai təsəvvürləri özündə birləşdirən radikal islam ilə ərəbləri oyuncağa çevirdilər. yəhudiləridə yəhudi dini ilə aldadırdılar. dinimizdəki vəd olunmuş torpaqlar söhbətini yəhudilər arasında yayıb eyni zamanda avropada anti-semitizmin toxumlarını atırdılar. dinlərdən və milliyətçilikdən istifadə edərək yaxın şərqdəki neft yataqlarına gözlərini dikmişdilər hansıki ərəb və yəhudilər arasında dava buna görə qızışdırılırdı. nə isə; struma kimi 200 nəfərlik gəmiyə yalanlarla 700 nəfərdən çox yəhudi mindirildi və gəmidə heç bir şərait yox idi. nə qədər yəhudi difteriyadan öldü, nə qədəri isə aclıq və susuzluqdan. amerika ingilislərin bu tutumuna qarşı cəbhə aldı ancaq yəhudilərə canları yandığı üçün yox sadəcə amerika imperializmi ingilislərə qarşı idi. o gəmidə bir nəfər belə sağ qalmadı. dəhşət bununla bitmirdi. nasist propagandasının təsiri altında qalan türklər izmirdə özlərini sığınan 800 dən çox yəhudi olan gəmini türklər rədd etdi. yəhudilər türklərə yalvarırdı geri verilməmək üçün ancaq türklərin gözündə yəhudilər nasist propagandasında təsvir olunan aşağılıq canlıdan başqa bir şey deyildi. yəhudilər göndərildi və türkiyənin ulus qəzeti "sersem yahudiler def oldu" deyə bir manşet basdı. ulus qəzeti ilə yanaşı bir çox türk qəzeti nasist propagandası aparırdı. ingilislərə qaytarılan parita gəmisini özləridə ərəblərlə birlikdə nasist almaniyasına qaytardılar və nasistlər hamsını öldürdü. daha bir neçə gəmi eyni şəraitdə ya batdı ya da ingilis mandasının rəddi ilə almanlara göndərildi. türkiyə dövləti parita gəmisi hadisəsini çıxmaqla yəhudilərə qarşı amansız olmayıb hətta nasistlərə oyun oynayıb bir çox yəhudini xilas ediblər. ancaq türk xalqı dövlətə yəhudiləri ölkədən çıxarmaq üçün təzyiq edirdi. dünya müharibəsində ərəblər ingilis mandası ilə yaxşı keçindilər və hətta eyni zamanda ərəblərə iki ayaqlı və qırbaca möhtac canlılar deyən hitlerə sırf anti-semitist olduğu üçün rəğbət bəslədilər. hətta və hətta əlaqələr belə yaratdılar ancaq ingilislərin oyununa gəldiklərindən xəbərləri yox idi. dahası nasistlər qalib gəlsəydi belə yenə ərəbləri aldadıb kənara tullayacaqdılar. eynən hitlerin mübarizəm kitabında yazdığı kimi.. qəzəblənən yəhudilər dünya müharibəsi bitən kimi fələstinə köç etməyə başladı və silahlı mübarizə ilə ingilislərə qarşı çıxmağa başladılar. ingilislər nəzarəti itirdi və ərəblər ilə yəhudilər arasında qırğın salıb problemi birləşmiş millətlərin üstünə atdı. birləşmiş millətlərdə yəhudilərin və ərəblərin paylaşımı ilə ölkəni ikiyə böldü. deyildiyinin əksinə ərəblərə razı olsunlar deyə türklər demiş verimli ərazilər ayrıldı. yəhudilər isə hər şeyə razı idi təki torpaq olsun. israil dövləti quruldu ancaq ingilislər bu dövlətə yaxşı baxmırdı çünki ərazidəki üstünlüyü itirirdi. ingilislər bu dəfə yenə ərəblər arasında anti-semitizmi yayıb israilə qarşı hücuma təşviq etdi. artıq anti-semitizm anti-sionizmə çevrilmişdi. ingilislərin oynadığı oyunun məqsədi müharibə çıxarıb sonra sülh gətirəcəyik adı ilə öz dövlətlərini qurmaq və yəhudilər ilə ərəbləri bu dövlətə bağlamaq idi. bunun üçün fələstinə olan bütün yolları açdı və ərəblərə dəstək oldu. ancaq ingilislərə sərf etməyən israil dövləti amerikaya sərf edirdi çünki yaxın şərqdə öz çıxarlarına uyğun bir dövlət bütün nəzarəti əllərinə keçirəcəkdi. buna görə amerika israilə, ingilislər ərəblərə dəstək verdi. israil müharibədə qalib gəlməklə bərabər ərəblər 700 mindən çox yəhudini torpaqlarından qovdu. buna qarşılıq yəhudilərdə eyni sayıda ərəbi torpaqlarından qovdu və boş qalan ərazilərə daxil oldu. ingilislər sonda ərəb ölkələrinin öz aralarında çəkişdiyini və israilə qarşı qalib gələ bilməyəcəklərini görüb "yan çizdi". beləliklə yaxın şərqdə nəzarət üçün amerikaya qoşulub ingilislərdə israilə dəstək verdi. zatən israili tanıyan ilk ölkə sovetlər idi və bunun ingilis imperializminə zərbə olduğunu düşünürdü. albert eynşteyn bu dönəm təəssüflənirdə və weizmann'ın israil prezidentliyi təklifini geri çevirərkən weizmann sevindiyini yazırdı. çünki eynşteyn pasifist idi və israili yox yəhudilər ilə ərəblərin ortaq haqqları olduğu bir dövləti istəyirdi. israil qurulandan əvvəl və sonra hər iki millət böyük oyunların qurbanı oldular və bir-birlərinə nifrətləri heç bitmədi. ancaq fələstin xalqı ağıllı bir mübarizə metodu seçdi. bütün israil torpaqlarında işləyən ərəb işçilər və sülh istəyən yəhudi işçilər birləşib işləməkdən imtina etdi, tətillər, aksiyalar keçirdilər. israil iqtisadiyyatı böyük zərər gördü və birazda davam etsə ölkədə böyük problemlər baş qaldıracaqdı. qorxan israil dövləti fələstinlilərə sülh təklifi etdi və az qala sülh yaradılacaq ikən hamas ortaya çıxdı. ərəblərin qərbə və yəhudilərə nifrətindən istifadə edən hamas şəriət, cihad adı ilə milləti terrorizmə, radikal islama çəkdi. tətillər, aksiyalar ilə israili qorxuya salan işçilər radikal islamın təsirinə düşdülər və dinc mübarizə ilə qalib gəlməyə az qaldıqları bir vaxtda terrorist oldular. hamas və digər radikal islami qruplaşmalara dəstək yağdıran isə əlbəttə ki amerika idi. amerika həm sovetlərə qarşı mübarizə həm də yaxın şərqdə işçi üsyanını parçalamaq, işçiləri basdıqmar üçüm radikal islama dəstək verdi. plan uğurla başa çatdı və bütün işçilər bu tələyə düşdülər. bin ladenlər, hamaslar bugün işid vəhşiliyinin təməllərini atdı. israil hamasdan razı idi hətta rəsmilərindən biri hamas rejimindən razı olduqlarını "ağzından qaçırmışdı". gənclər cihad, intiqam adı ilə aldadılıb terrorizmə təşviq edildi. amerika həm fələstinli işçi sinfini, əzilənləri terrora itələdi həm də fələstinlilərin sivil yerlərdə etdikləri terror israil xalqında fələstinlilərə qarşı nifrət yaratdı; beləliklə fələstinli işçilərlə birlikdə mübarizə aparan israillilərdə fələstinlilərdən üz döndərdi. bir daşla iki quş; ən böyük quş isə bu idi ki, amerika hər iki millətin işçi sinfinin mübarizəsini parçaladı, millətlər arasında müharibə yaratmaqla həm terrora həm də minlərlə insanın ölümünə səbəb oldu. bunlar bir yana amerika və ingilislər vaxtilə sovetləri belə aldada bilmişdilər. statin 1929 cu illərdə fələstinlilərin yəhudilərə qarşı hücumunu təqdir etdiyini deyirdi. halbuki o dönəm ərəblər yəhudilərə hücum edərkən ingilislər ilə müttəfiq idi. yəni sosiatlistlər bu tələyə düşdüşdü və bugündə islami mübarizə qruplarını dəstəkləməklə bu tələyə düşürlər. fələstin probleminin həll olmama səbəbi hər iki millətin şovinist duyğularının qızışdırılmasıdır. və eyni zamanda cihadı müdafiə edən qruplaşmaların niyyəti 40 cı illərdə çəkdikləri karikaturalarda olduğu kimi yəhudiləri məhv etmək, gəldikləri yerə qovmaqdır. məqsəd sadəcə ağılsız bir şəkildə qisas almaqdır. və birdə fələstin dövləti qurulsa belə iqtisadi problemlər səbəbilə uzun yaşaya bilməyəcək. yəni dövlət qurulsa və milli problem həll olunsa belə iqtisadi problem həllsiz qalacaq; beləliklə az müddət sonra yenə milli problem yaranacaq. lenin kitabında buna toxunur zatən. iki millətdən ibarət tək dövlət qurulsa belə (eynşteynin dediyi kimi) yenə iki millət bir ölkə içində əvvəlki davalardan sonra birləşə bilməyəcək, sağ qruplar aranı qatacaqlar. problemi həll etməyin yoluna gələk; ərəb və yəhudi xalqları düşmənlərinin özləri yəni avropada əzilib bura qovulan və burda əzilən, öldürülən yəhudilər; ingilis tərəfindən qandırılıb etnik davaya girən, aldadılan və əzilən, haqqı tapdalanan ərəblər olmadıqlarını anlamalı; mübarizələrini onlara bu taleyi yaşadan burjuaziyaya qarşı aparmalıdırlar. bu iki xalq bir ölkədə birləşə, barışa bilməyəcəkləri üçün əvvəla hər ölkədə sosialist təşkilatlanma olmalıdır. israil işçi sinfi böyük gücə sahibdir və israil işçi sinfinin inqilabı bütüm yaxın şərqi kökündən dəyişdirəcək potensiala malikdir. işçi sinfinin təşkilatlanması və keçirdikləri aksiyalar ilə necə illər əvvəl kapitalistlər qorxuya düşüb dərhal hamas və s. kimi oyuncaq mübarizə qruplaşmalarını yaratmışdılarsa; indidə işçi sinfi təşkilatlanmalı və eyni zamanda əldə oyuncaq dinlərin və milliyətçiliyin tələsinə düşməməlidirlər. yaxın şərqdə problemin həlli bütün dünyada olduğu kimi ancaq işçi sinfinin təşkilatlanmasından keçir -*
22. Bəzi dölbeyinlərin "fələstin ermənistan tərəfdarıdıye qağa" deyib "israil qardaşımızdır" deməyi adamı əməlli başlı qıcıqlandırır. Ay qəhbə, sənin üçün kimin əzilən olmağı önəmlidi yoxsa kimin kim tərəfdarı olmağı? israil qardaşımızdı məsələsinə gəlincə, israil silah satıb deyə qardaş olmaz. israil sadəcə cibini güdürdü. Ona qalsa bazardakı dayı qardaşımdı çünki mənə kartof satır.
18. baslamadan once bezi yerlerde azerbaycan elifbasi olmayacaq pc`le oldugum ucun olacaqdir. o
baslayaq. "yehudilerin tarixi yoxdur." deyen yazarlara seslenirem
Yehudilerin 6min illik tarixi var.
hansi ki onlar ozlerini Israil ogullari, Kenaan olkesi, Israil, Yehuda deye adlandirmislar. Burada yehudi tarixini cox uzunca yazardim amma meselemiz Yehudilik yox, Israil ve Felestindir. belke de ele yehudilik ve muselmanliqdir mesele.
1948 ci il muharibesi ( I Ereb israil muharibesi)
1947-ci il noyabrın 29-da BMT Fələstin torpaqlarının 56 faizinin 650 min nəfərlik yəhudi xalqına, 44 faizinin isə 1 milyon 300 min nəfərlik Fələstin əhalisinə verilməsi və Qüdsün (Yerusəlim) Beynəlxalq statusa sahib bufer zona olması barədə planı təsdiqlədi. 1948-ci il mayın 14-də isə israil dövlətinin yaradılması rəsmən elan edildi. Heç 24 saat keçməmiş Misir, iordaniya, Suriya, Livan və iraqın orduları ölkəyə hücum edir. 15 ay davam edən döyüşlərdə yenicə təşkil olunmuş, pis silahlanmış israil Müdafiə Ordusu (TSAHAL) hücumları dəf edə bilir. Bundan sonra fələstinlilər vətənlərini tərk etməyə məcbur olurlar. 15 may 1948-ci ildə (fələstinlilər bu günü "Nəqbə" adlandırır) vətənlərini tərk edən fələstinlilərin 2 milyonu iordaniyada, 430 mini Livanda, 790 mini Qərbi Şəriyyədə, 1,1 milyonu Qəzzada yaşayır. BMT Təhlükəsizlik Şurasının qərarları bu fələstinlilərin torpaqlarına qeyd-şərtsiz olaraq qayıtmaq haqqını tanıyır. 1949-cu ildə aparılan müzakirələrdə yalnız 100 min fələstinlinin öz torpaqlarına qayıtmaq haqqını tanıyan israil rejimi son olaraq ortaya "Yəhudi dövləti" anlayışını atır. Fələstin rəhbərliyi isə "Yəhudi dövləti" anlayışının mühacirlərin geri, öz torpaqlarına qayıtmaq haqqını pozduğunu bildirir.
1949-cu ilin ilk aylarında BMT-nin himayəsi altında israil və ona qarşı döyüşən bütün ölkələr (iraqdan başqa) arasında birbaşa danışıqlar oldu, danışıqların gedişində hərbi əməliyyatların dayandırıldığı anda qeydə alınan atəşkəs xətlərinin saxlanılması haqqında razılıq əldə edildi. Nəticədə sahilətrafı düzənlik, Qalileya və bütün Hegev - israilin; Yəhudi və Samariya (Qərb Sahil) - iordaniya nın; Qəzzə bölgəsi - Misirin ixtiyarına keçdi, Qüds (Yerusəlim) isə elə bölündü ki, Köhnə şəhər də daxil olmaqla onun bütün şərq hissəsi iordaniyaya, qərb hissəsi isə israilə verildi. Beləliklə, israil 1947-ci il BMT-nin 181 N-li Qətnaməsinə görə ona qalan 56% Fələstin torpağını 78%-ə qədər artırdı.
25 yanvar 1949-ci ildə 120 deputatdan ibarət Kneset (israil Parlamenti) öz işinə başlayır. 1949-cu il mayın 11-də israil BMT-nin 59-cu üzvü olur. Dövlətin əsasən təşkil edən prinsip - hər bir yəhudinin ölkəyə gəlmək və vətəndaşlıq almaq hüququnu təsdiq edən "səpələnmişlərin toplanması" prinsipi olur. Bu prinsipdən çıxış edərək ilk 4 ayda əsasən Avropa ölkələrindən 50 000 repatriant gəldi. 1951-ci ilin sonunda israil 687 000 repatriant qəbul edir (bunlardan 300 000-i ərəb ölkələrindən gələn qaçqınlar idi), bununla da ölkədə yəhudi əhalinin sayı ikiqat artır.
1956-cı il Sinay kampaniyası
BMT-nin Təhlükəsizlik Şurası nın 01 avqust 1951-ci il qətnaməsinin əksinə olaraq Misir Süveyş kanalını israil gəmiləri və israilə gələn gəmilər üçün bağlayır; Tiran boğazının mühafizəsi gücləndirildi. Sinay yarımadası tədricən Misirin güclü hərbi bazasına çevrilirdi.
1956-cı ilin oktyabrında Misir, Suriya və iordaniya arasında üçtərəfli hərbi pakt imzalandıqdan sonra israil bunu mövcudluğu üçün təhlükə hesab edir. Səkkizgünlük kampaniya gedişində israil ordusu Qəzzə bölgəsini və bütün Sinay yarımadasını ələ keçirərək Süveyş kanalından 16 km şərqə tərəf məsafədə dayandı. BMT-nin öz fövqəladə qüvvələrini Misir-israil sərhədlərində yerləşdirəcəyi qərarını, habelə Misirin Eylat körfəzində naviqasiyanın azadlığını təmin edəcəyi barədəki təminatını nəzərə alaraq israil öz ordusunu mərhələ-mərhələ (1956-cı ilin noyabrından 1957-ci ilin martınadək) çıxarmağa razılıq verdi. Tiran boğazı israil donanması üçün açıldı, bu da israilə imkan verdi ki, Asiya və Şərqi Afrika ilə ticarət əlaqələrini qaydaya salsın, habelə iran körfəzindən neft idxal edə bilsin.
Bes bu qeder seyden sonra bir netice cixardaq bu mesele umumilkde hell ola biler mi?
Xeyr. *
sagolun :d
sebeb`i cox aydindir olke`in savasina artiq din qarisib.
hansi ki israilin plani burada Quds`u yixib yerine ise boyuk bir sinaqoq tikmek istemesidir. belke de Qarabag meselesi hell oluncaq amma, Israil meselesi ve ya felestin meselesi hec vaxt oz helli yolunu tapmayacaq
3. dünən bu qarşılaşdırma haqqında maraqlı bir fakt oxudum. deyir ki israilin əlində olan silah-sürsat fələstinin əlində olsaydı müsəlmanlar allahu əkbər deyib israili bir gündə bombardıman edib bitirərdi. işə bir də bu pəncərədən bazmaq lazımdır. maraqlı baxış çərçivəsidir.
23. kimin əzib kimin əzildiyi bir qədər vecimə olsa da tərəf seçmək üçün əsas prioritet deyil. belə şeylər ərgən solçu olduğum dövrdə mənim də prioritetim idi, hələ fələstin xəbərləri səhifəsi açmışdım facebookda lol. kimin əzən kimin əzilən olması xəyal dünyasında yaşayan bir qrup ərgən kommunist və sjw liberallardan başqa heç kim üçün yol seçiminə səbəb olmur. dünyanın reallığı budur ki bugün əzilən sabah özü də əzən tərəf olur ya da bu gün əzilən tərəf özü də dünən əzən tərəf idi və bu dünyanın sonuna qədər bu şəkildə də davam edəcək və ya ən azından 500 il daha belə davam edər. bunun əksi üçün dünyada hamının sol liberal olması lazımdır ki elə bir şey də bəlkədə heç vaxt olmayacaq. sözügedən münaqişədə də həm israil həm fələstin xalqlarının ikisinin də 75-80 faizindən çoxu liberal düşüncədə oluncaya qədər sülhlə bitməz. həm də elə bu liberal və kommunistlərə baxsaq liberalların yenə nəysə amma kommunistlərin güc əldə etsələr özlərindən olmayanları əzməyə çalışacaqları da gün kimi aydındır. Elə burdakı kommunistlərdən burda məzlum ədəbiyyatına yatıb fələstinçilik edən amam ukraynada öldürülən sivillər üçün vecimə deyil deyənlər də görmüşəm. Elə çoxu onlarla xalqı sürgün edən stalini də sevir amma gəlib burda fələstinlilərin topraq bütünlüyü dərdini çəkirlər lol. sözügedən münaqişədə əzilən tərəf kimi göstərilənlərdən həmasın da güc əldə etsə nəyinki yəhudiləri hətta xristian ərəbləri də əzəcəyi açıqdır. qəzzadakı həmas özü əzilən tərəf ədəbiyyatı edə edə əlindəki pox boyda ərazidə indi də insanların dini inancına, məzhəbinə qarışır sırf məzhəbə görə məscid imamlarına sui-qəsdlər törədir, maşının arxasına adam bağlayıb yollarda sürüyür.
həmçinin israilin əlindəki gücün yarısı fələstinlilərdə olsaydı soyqırımı edərdilər. yəhudilərin çoxu fələstin dövlətinə qarşıdırsa, fələstinlilərin çoxu ümumiyyətlə yəhudilərin yer üzündə yaşamasına qarşıdır (nəyinki tək fələstinlilər yəmənli, iraqlı və digər ərəblərin də çoxu/böyük qismi bu düşüncədədir. Ümumiyyətlə ərəblər irqçi və mühafizəkar xalqdılar, livanın bir hissəsi xaric yaratdıqları cəmiyyətlər də belədir) fələstinlilər əllərində güc olmaya olmaya yəhudi və xristianların müqəddəs saydığı yusif peyğəmbər qəbrini 2022-də 2 dəfə dağıtmış xalqdılar. arada sivillik və mədəniyyət fərqi də dəhşət çoxdur. elə azərbaycanı dəstəkləyir yaşasın pakistan deyə-deyə pakistanlıları da ən azından özümüz kimi hesab edirdik amma indi pakistan xəbərlərini, türkiyədəki pakistanlı miqrantları görüb bizzdən 14 əsr geridə yaşayan barbar insanlar olduqlarının fərqinə varırıq. fələstinlilər də onlar kimidirlər, bəzi məsələlərdə daha da vəhşidirlər. təssüflənidirici olsa belə reallıq budur ki xalqlar mədəniyyət səviyyəsinə görə bərabər deyillər (bosniyadan gələn miqrantın problem yaratmayıb pakistandan gələnin problem yaratması faktdır).
azərbaycanı kimin dəstəkləyib dəstəkləmədiyi də çox vecimə deyil düzü çünkü özüm də azərbaycanı tam dəstəklədiyimi deyə bilmərəm amma dünyanın daha gözəl yer olması üçün hazırkı şərtlərdə israilin var olmasının və güclü olmasının, ərəb milliyətçisi və islamçı dövlətlərlə onlar var olduqca müharibədə olmasının lazım olduğuna inanıram. ərəb irqçiliyi və islam dini yox oluncayadək qüdsdə fələstinlilərin heç bir haqqı olmaması lazım olduğuna da əminəm. necə ki ukraynanı da rusiya qarşısında buna görə dətsəkləyirəm azərbaycana nəsə kömək etdikləri zırt pırt üçün yox. israilin elədiyi cinayətləri də dəstəkləyirəm mənasına gəlmir bu, eləcə ukraynadakı hər şeyi də doğru saymıram. lakin mədəniyyətlər bərabər deyil və bir-birlərilə döyüşürlərsə və xeyirli sülh (sülh də hər zaman xeyirli olmur) olmayacaqsa qoy daha üstün olan mədəniyyət qalib gəlsin. Sekulyar, müasir bir insan özünə "israildə yaşamaq istəyərdim yoxsa ərəb ölkələrindən birində?" deyə sual versə cavabı israil olacaq. Çünkü ərəb dövlətlərilə müqayisədə ifadə azadlığının, inanc azadlığının, geyim azadlığının hamısı israildə daha çoxdur. insanların istədikləri tərz həyatı yaşamaq şansı ərəb dövlətlərilə müqayisədə israildə daha çoxdur. Nəyinki ərəb dövlətlərilə müqayisədə elə azərbaycanla, türkiyəylə müqayisədə də israil daha azad, daha müasir bir cəmiyyətdir. Qısacası fələstinli müsəlman ərəblərlə müqayisədə yəhudilər daha yaxşıdır, daha mədənidir və buna görə də onları dəstəkləyirəm.
ikinci olaraq bu münaqişədə mediya zəhərlənməsi var. mediyada həm sol həm də islam güclüdür deyə fələstin propoqandası çox gedir. Mediyada fonlanma məsələsi də var. Pul qarşılığında dünyanın hər yerində jurnalist ala bilərsən, istədiyin adamı efirlərə çıxara bilərsən, almaniyanın dw-si ərəblərin əl-cəzirəsi kimi özüvə güclü media orqanı yarada bilərsən. Ərəblərdə də pul boldur, həm qərbdə həm türkiyədə satın aldıqları jurnalistlər də çoxdur. Elə azərbaycan kimi çox əhəmiyyətli olmayan ölkədə belə dar alber kimi qurumların maliyyələşdirdiyi yaşar qurbanov kimi ilahiyyatçılar-jurnalistlər varki əmrləri altında xəbər saytları da var, radio, televizya efilərinə də çıxırlar və sairə. Eyni şəkildə irandan maliyyələşənlər də var o ayrı. hələ azərbaycanlıların çoxunun türk dilli mediyadan xəbər əldə etməsi və ordakı islamçılıq səviyyəsini də gəl üstünə. israildə demək olar ki hər həftə terror hadisəsi olur amma mediyada bu azərbaycanlı, türkiyəli oxucuya çatacaq qədər işıqlanmır. həmçinin fələstin xeyrinə yayılan çoxlu saxta və qurma xəbərlər də var. bir də sosial mediyada hamı öz görüşündə olan insanları toplayır, öz görüşündə olan səhifələri, kanalları izləyir və bir tərəfli məlumatlanır.
4.#127043 doğru yanaşma deyil ki, israilin əlində müsəlmanları qıracaq qədər silah var, düşmənləri anlayıblar ki, müsəlmanları bu entridəki #126975 kimi özü özlərinə qırdırmaqdan savayı silah yoxdur, çünki 1.3 milyarda yaxın və geniş areala yayılmış mədəniyyətdən söhbət gedir.
6. həması olduqca bu fələstin düzəlməyəcək dedirtən müqayisədir. ərəblərin yahudilərə qarşı olan mübarizəsi onsuzki başqan ayağa yararsızdır o heç amma üstəgəl hamas olur vabşe bərbat. bu başıboşlara deyən olar sənin israilə qarşı gələcək gücün var mı ki hər gün onlarla raket atırsan israil ərazisinə? sonrada israil 1 düyməyə basmaqla 200 uşağı,qadını,qocanı öldürür. yəni bəhanə verirsən onlara. açıq deyim hamas olduqca gazzə müqavimətni qətiyyən dəstəkləmirəm.
not: farsların yəhudiyyə qarşı mübarizəsini tam olaraq dəstəkləməsəmdə çox düşünülmüş və inanılmaz stratejik planla adamlar hərəkət edirlər.
7. hələ uzun illər savaşacaq olan tərəflər. ta ki, həmasın kökü kəsilməyəcək. güya müstəqillik uğrunda vuruşurlar bunlar, vətənpərvərdilər kişinin uşaqları. bu necə vətənpərvərlikdir bilə-bilə ki, sənin xalqını qıracaqlar gedib sataşırsan israilə. artıq qəbul etməlidilər ki, fələstinin müstəqillik qazanması qeyri-real görünən bir şeydir. nə israil, nə də israilin müttəfiqi olan dövlətlət buna imkan verməyəcəklər. ondansa qəbullənsinlər. ərəblər sakit olandan sonra israil qəzzaya bir sürü yatırımlar edib cənnətə döndərə bilər oranı. yazıqdılar, qoy kasıb-kusub bir gün görsün. mən israildə yaşayan ərəbləri görmüşəm. kefnən yaşayırlar özləri üçün. hər hüquqları qorunur, ayrı seçkilik edilmir, özləri də ilişmədiyi müddətdə yahudilər gözün üstündə qaşın var demir. bir-biri ilə evlənən yahudi ərəb gəncləri var. böyrünüzdə belə inkişaf etmiş dövlət var. istifadə eləyin də ala fürsətdən.
20. Artıq üçüncü gündür ki, Fələstin etirazçıları ilə israil polisi arasında əl-Əqsa məscidinin yaxınlığında toqquşmalar davam edir.
Bu toqquşmalar zamanı yüzlərlə fələstinli xəsarət alıb.
Qəzza tərəfindən raketlərin atılması vəziyyəti daha da gərginləşdirib
israil tərəfi Qəzzadan atılan raketlərə həmin raketlərin atıldığı nöqtələrə və silahlılara hava zərbələri endirməklə cavab verib.
Fələstinin səhiyyə rəsmiləri bidlirirlər ki, Qəzzada 9 uşaq da daxil 20 ölüm hadisəsi qeydə alınıb.
Ölənlərdən 7-sinin, 3 uşaq da daxil bir ailənin üzvləri olduqları xəbər verilir. Bu hadisənin israilin hava zərbələri zamanı yanlış atılan raketin partlayışı nəticəsində baş verib-vermədiyi məlum deyil..
17. israil kimi tarixsiz bir ölkənin sadəcə 3000 il əvvəl buralar mənim idi, bizə vədd edilib buralar zart zurtlarıyla fələstini işğal eləməsi daha sonra da get gedə genişləyərək fələstinliləri dövləti olmayacaq qədər kiçik ərazidə küncə sıxmasıyla başlayan konflikt.
)