bugün wiki təsadüfi son
sözaltı sözlük
məsləhət postlar mesaj Profil

john locke



facebook twitter əjdaha lazımdı izlə dostlar   mən   googlla
liberalizm vs realizm - anarxizm - rene descartes - liberalizm - thomas hobbes - leviathan - sensualizm - sözaltı sözlük poçt - tabula rasa
başlıqdakı ən bəyənilən yazılar:

+7 əjdaha

2. klassik liberal fəlsəfənin sütunlarından biri. locka əsasən dövlətin və ya hökümətin əsas vəzifəsi vətəndaşların həyatı, azadlığı və əmlakını qorumaqdı. yəni locke dövlətin cəmiyyətin bələdçisi olmaq üçün qurulduğuna inanırdı.cəmiyyəti isə fərdlərin cəmi olaraq görürdü. locke fərdlərin tanrıya bağlı olduqlarına lakin təbiət qanunları ilə idarə olunduğunu fikirləşirdi. ona görə insanlar azad və bərabərdilər çünki onlar rasional varlıqlardır və azadlıq və bərabərlik onların təbii haqqlarıdır. həmçinin, john locke insanların digər insanların haqqlarına hörmət etməsini məcburiyyət olaraq görürdü. locke fərdin öz şəxsi mülkiyyətə sahib olmasından yana idi və təbii ki özəl mülkiyyət haqqını azadlıq, bərabərlik, əmlak haqqları sırasına daxil edirdi.
locke hobbesdan fərqli olaraq realist deyil idealist-liberal bir filosof idi. locke insanlar haqqında optimist düşünüb insanları problemləri birgə əməkdaşlıq vasitəsi ilə həll etməkdən yana olan və konfliktlərdən mümkün olduqca uzaq duran canlılar olaraq görürdü. yəni locke hobbes kimi leviathan-yəni cəmiyyətə nəzarət edən div bir dövlətə zərurət görmürdü. əksinə ölkənin hüquq və mükəmməl formalaşdırılmış qüvvələr ayrılığı prinsipi ilə idarə olunmasını təklif edirdi. john locka görə hüququn bitdiyi yerdə tiranniya başlayır. insanlar öz şəxsi maraq və azadlıqlarına tiranniyadan tamamilə azad olunduqları təqdirdə çata bilərlər. * o deyildə zarafat-zarafat dərslik mətinləri kimi yazmağa başladım glş

+4 əjdaha

6. ingilis siyasi fəlsəfəsində və ümumiyyətlə dünya fəlsəfə tarixində çox önəmli yeri olan şəxs. əvvəla ona görə ki, bizim bildiyimiz mənada maarifçiliyin banisidir, ikincisi də liberalizmin nəzəriyyəsinin banisidir. demək bu məllimdən əvvəl thomas hobbes adında filosof olub və o iddia edib ki, insan insanın canavarıdır. yəni bu canavarlıq insanın daxilində var, təbiətən belədir. insanlar daima canavar olduqlarına görə həmişə qorxu şəraitində yaşayıblar və bu qorxu onları sonda dövlət yaratmağa məcbur edir(ictimai müqavilə). buna görə də dövlət mütləqdir, yaxşı olar ki, tək insan idarə eləsin, bağlanmış müqaviləni heç kim pozmamalıdır və s. john locke deyir ki, insan təbiətən heç bit şey deyil. onun təbiəti ağ vərəqdir(tabula rasa). ora nə yazılsa sonacan da o olur. yəni insan hisslərinin məhsulu deyil, tərbiyənin məhsuludur. rasional varlıqdır. dərk edə bilir, düşünür, qərar verir. insan insana canavar deyil. əgər canavardırsa belə bu ona verilən tərbiyənin məhsuludur. insana anadan olannan heç nə verilmir.
thomas hobbesdən fərqli olaraq locke deyir ki, insanlar ictimai müqavilə bağlayırlar, doğrudur, ancaq bunu heç vaxt poza bilməzlər demək yanlışdır. əgər kral kayfına görə hərəkət eləmək istəsə müqavilə necə lazımdı pozula bilər. bununla bağlı "hakimiyyət haqqında iki traktat" adlı əsər də yazır hələ.
hobbes ilk milli dövlətlərin yarandığı dövrdə yaşayırdı. həmin dövrdə hər yerdə bu fikir hakim idi ki, dövlət mütləq olmalıdır. çünki, sistem dəyişikliklərində sistemin pozulma və məhv olma ehtimalı çox olur. həmin vaxt sistemi qoruyacaq avtoritarlar lazımdır. məsələn italiyada maciavelli, fransada jan boden də eyni cer düşünürdülər ki, dövlət başçısı mütləq avtoritet olmalıdır. ancaq sonradan həmin bu avtoritetlər burjuaziyanın qabağını kəsdiyinə görə onları məhv eləmək lazım oldu. necə ki, fransa burjua inqilabında olmuşdu. john locke də burjuaziyanın fikir atası idi. onun yaşadığı dövr də onu tələb edirdi.

+3 əjdaha

5. bəlkə də dünya kinematoqrafiya tarixinin ən mükəmməl şəkildə yazılmış ve aktyor tərəfindən ən mükəmməl şəkildə canlandırılmış obrazı.sözlə ifadə etmək mümkün deyil.lostu lost edən lockedur.
(baxma: dont tell me what i cant do)

+2 əjdaha

8. ümumiyyətlə, liberalizmin atası olan filosof. o, təbii hüquqları üç kateqoriyaya bölür:
1. insanın şəxsi azadlığı hüququ - fərdin öz bədəni üzərində mülkiyyət hüququ;
2. insanın şəxsi mülkiyyət hüququ - onun əməyi ilə mülkiyyətin kombinasiyası;
3. yuxarıdakı iki hüququ pozan şəxsləri cəzalandırma hüququ.

bu hüquqlar içində əsas məsələ locke-un mülkiyyət hüququ nəzəriyyəsidir. locke deyir ki, mülkiyyət insanın təbii hüququdur və şəxs istəmədiyi müddətcə dövlət ona qətiyyən müdaxilə edə bilməz. həmçinin, dövlətin varolma səbəbi fərdlərin/cəmiyyətin təbii hüquqlarının icrasının maneəsiz təmin edilməsi olmalıdır. qısası, dövlət fərdi onun iradəsinə zidd olaraq üstələyə bilməz və əgər fərdin fundamental təbii hüquqlarından biri dövlət tərəfindən pozularsa, həmin fərdin, hətta, dövləti belə cəzalandırmağa hüququ vardır.
(baxma: Second Treatise on Civil Government)

+1 əjdaha

4. әsas mәqsәdi hәkim olmaq olan ingilisdir. xәstәlәrindәn biri olan shaftesburyli earl onu siyasәtә yönlәndirmişdir. sonralar isә locke vә shaftesbury kral 2. charles'ә qarşı bir sui-qәsd hazırlanmasında adları çәkildiyi üçün hollandiyaya qaçmağa mәcbur olmuşdurlar.

әlavә olaraq yazım ki, locke heç vaxt evlәnmәyib, amma filosof damaris cudworth ilә sevgili kimi yaxınlaşmaları olmuşdur bir zamanlar. ancaq locke sürgündә olarkәn damaris başqa biri ilә evlәnmişdi.



hamısını göstər

john locke