siqareti tərgitmək

sizə öz siqaret tərgitmə hekayəmi danışmaq istəyirəm.

aktiv şəkildə çəkməyə universitetə qəbul olarkən başlamışdım. o vaxta qədər isə siqaret çəkmə vərdişinə sahib olmaq həmişə maraqlı gəlirdi. yavaş-yavaş artırırdım, bir də gördüm ki, hər gün 1 qutu siqaret alıram. və bu, 10 il davam etdi. bu müddət ərzində 2-3 dəfə tərgitmə cəhdlərim olmuşdu, ancaq 3-5 gün buna əməl edə bilmişdim.

siqaret çəkən dostumla birlikdə tərgitmək üçün birgə cəhdlər göstərirdik; müxtəlif praktiki metodları öyrənib bir-birimizə deyirdik. biz tərgitməyə başlamadan müharibə başladı, dostum ön cəbhəyə yollandı. "indi o orda nə odun kimi siqaretlər çəkir, allah bilir" düşüncəsilə, həm də müharibə stresindən çəkməyə davam elədim. düşündüm ki, dostum qayıdar, yenə birlikdə tərgitməyə başlayarıq, yarım qalan işimizi tamamlayarıq. nəhayət ki, qayıtdı. ama birlikdə addım atmadıq. çünki onun post-müharibə dövrünün psixoloji vəziyyətini nəzərə alıb üstünə getmək istəmədim, "indi daha çox ehtiyacı var siqaretə" deyə düşünürdüm.

bir axşam qəfildən, tamamilə ani bir istəklə cibimdəki qutu hələ tam boşalmamış qərar verdim ki, sabahdan siqaret çəkməyəcəm. bu qəfil qərardan 3 ay keçdi artıq və bu müddət ərzində bir dənə də olsun siqaret çəkməmişəm. 1ci gün heç əziyyət çəkmədim, sanki bədənimin fasilə verməyə ehtiyacı var idi. amma 2-3cü günlər əziyyətli oldu. 4-5ci gündən etibarən siqaret istəkləri azalmağa başladı. artıq yavaş-yavaş siqaret istəyi öz-özünə 2-3 saniyədə ötüb keçirdi. hə, onu da deyim ki, qərarı verərkən yarım qalan qutunu hər gün cibimdə işə aparıb, evə gətirirdim. həqiqətən! üstümdə olurdu, amma qətiyyən çəkmirdim. elə düşünürdüm ki, içəndə çəkmək istəyəcəm mütləq və o zaman iradəmə güc gələ bilməyəcəm, ona görə içməyə də ürək eləmirdim. ancaq içəndə gördüm ki, yox, yenə də istəmirəm siqaret. daha doğrusu, istək gəlir, amma 3-5 saniyədə keçib gedir.

mən heç bir xüsusi metod olmadan, birdən-birə, qəfildən tərgitdim. düzü, yoxladığım metodlara da inanmıram. insanlar elə bilirlər ki, tumla, ciblərinə doldurduqları ləpə ilə başlarını qarışdırsalar, öyrəşmədikləri, daha pis siqaret alıb özlərini iyrəndirsələr çəkməyi dayandıracaqlar. ancaq bunlar məndə işə yaramamışdı. tum çırtlayıb qurtaran kimi birini yandırırdım. özünüzü məcbur edirsinizsə, tərgidə bilməyəcəksiz. bu qədər sadə.

mövzuya qayıdacam.

franz schubert

yaradıcılığı klassik eranın sonu, romantik eranın əvvəllərinə təsadüf edən bəstəkar. məni şubertlə bağlı təəccübləndirən şey onun məhsuldarlığıdır: 31 illik qısa bir ömrə 1500dən çox əsər, variyasiya sığdırıb. bura daxildir - solo səs və piano üçün 600dən çox lieder, bir o qədər piano parçaları, təxminən 150 partes mahnı, bir neçəsi messa olmaqla, 40 liturgik əsər, operaları və fon musiqiləri də daxil olmaqla, 20 civarında səhnə əsəri, 7si tamamlanmış 13 simfoniya və bir neçə uvertüra, 20dən çox simli alətlər üçün kamera musiqisi və kvintetlər, triolar, duetlər.

şubert 14 uşaqlı ailənin 12cisi kimi dünyaya gəlib. 4-5 yaşlarında atasından skripka, qardaşı ignazdan isə piano dərsləri alıb. bir neçə aydan sonra qardaşına deyib ki, daha sən mənə dərs demə, bunların hamısını bilirəm. 11 yaşı olanda haydn, mozart, beethovenin orkestr əsərləri ilə tanış olacağı stadtkonvikt məktəbində təhsil almağa başlayır. 5 il sonra atası ilə yaşamaqçün geri qayıdır və məktəb müəllimi kimi işləyir. bundan əlavə, antonio salieri ilə birlikdə bəstəkarlıq təhsilini davam etdirir və yaradıcılığa başlayır.

1828in martında ömründə ilk və son dəfə öz bəstələrindən ibarət konsert verir. bu konsertdən bir neçə ay sonra vəfat edir. ölüm səbəbi rəsmi olaraq tif xəstəliyidir, lakin bəzi tarixçilər onun sifilisdən öldüyünə inanırlar.

world press photo

bu il seçdikləri ilin fotosu ilə təəccübləndirdilər məni. daha doğrusu, bu fotonun seçilməsi təəccübləndirmədi, əsas məsələ mükafatın burhan özbiliciyə verilməsindən sonrakı söz-söhbətlər oldu. münsiflərdən biri stuart franklin açıq şəkildə dedi ki, mən bu fotoya mənfi səs vermişdim. bu foto wpp-nun 50-60 illik ənənəsinə ziddir. amma bu foto seçildi.

şəxsi fikir olaraq bu barədə nəsə demək mənimçün çətindir, ancaq ümumiyyətlə digər kateqoriyalar üzrə laureatlar layiqli idilər. xüsusilə də daniel berehulakın fotoseriyası ləzzət eləmişdi. o seriyaya yayda the new york timesın saytında baxanda mükafat alacağını gözləyirdim hardasa.

vinaver variantı

1. e4, e6; 2. d4, d5; 3. ac3, fb4 gedişləri ilə müşayiət olunan fransız müdafiəsinin variantlarından biri. bu variant nəzəriyyəçisi alman şahmatçı szymon winawerin * [şimon vinaver] şərəfinə adlandırılıb. qaraların 3...fb4 gedişi bu variantı təşkil edir. bu gedişlə qaralar ağların c3 xanasındakı atını çıxılmaz vəziyyətə salaraq növbəti gedişlərdə mərkəz uğrunda mübarizədə qalib gəlməyə çalışır. bundan sonra ağlar 4. e5 gedişilə mərkəz uğrunda mübarizəni öz xeyirlərinə dəyişib, qaraların fil b4 gedişinin mənasız olduğu təsiri yaratmağa çalışır. oyun, adətən, bu gedişlərlə davam edir: 4...c5; 5. a3, fxc3+; 6. bxc3

ağların qoşalaşmış piyadaları qaralara vəzir cinahında əks-hücum imkanı yaratsa da, onların mərkəzdəki mübarizəsini gücləndirir. eyni zamanda ağlar şah cinahında məkan üstünlüyü əldə edib, qaralar isə bu cinahda adi halda olduğundan daha zəifdir, çünki qara xanalı fili rəqibin atına dəyişib.

bu vəziyyətdə qaralar daha çox 6...ae7 gedişilə cavab verirlər. ağlar rəqibi qara xanalı filinin olmamasına görə 7. vg4 gedişilə g7 piyadasına hücum edir. qaraların 2 seçimi var:
• 7...vc7; 8. vxg7, tg8; 9. vxh7, cxd4 - qaralar şah cinahındakı piyadalarını qurban verərək, ağların mərkəz müdafiəsini darmadağın edir;
• 7...0-0; 8. fd3, abc6 - seçimdə isə qaralar rəqibə artıq fiqur qurban vermir, lakin şahını ağların hücuma cəhd göstərdiyi şah cinahında saxlayır.

yox, əgər ağlar 7ci gedişdə vəzir g4 oynamaq istəmirlərsə, 7. af3 və ya 7. a4 gedişlərini yoxlaya bilərlər:
• 7. af3 təbii inkişaf gedişidir. burada ideya növbəti gedişdə ağ xanalı fili e2, d3 (nadir hallarda b5) xanalarına gəlməklə qısa qalaqurma əməliyyatını yerinə yetirməkdir. bu, vinaver hücum variantı adlanır. görüş, adətən, bu gedişlə davam edir: 7...fd7; 8. fd3, c4; 9. fe2, fa4; 10. 0-0, va5; 11. fd2, abc6; 12. ag5, h6; 13. ah3, 0-0-0
• 7. a4 gedişində isə üçhissəli məqsəd var: bu, qaraların qara xanalı filinin olmaması ilə yaranan üstünlükdən istifadə üçün fil c1-a3 gedişinə hazırlıqdır. həmçinin qaraların gələcəkdə vəzir a5-a4 və ya c2 xanasına hücum etmək üçün fil d7-a4 gedişlərinin qarşısını alır. bunlardan başqa, əgər qaralar gələcəkdə piyada b6 oynayarsa (daha sonra ...fa6 oynamaqla pis vəziyyətdəki filini dəyişməyə çalışır), ağlar piyada a5 oynamaqla b6 piyadasına hücum edə bilər.

vinaver variantının əlavə versiyaları:
ağlar üçün 4cü gediş versiyaları:
• 4.exd5, exd5 - dəyişdirmə variantı
• 4. ae2, dxe4; 5. a3, fe7 (əgər qaralar piyadasını qorumaq istəyirsə, 5...fxc3+; 6. axe4) qaralar qoşa piyada yaranmasının qarşısını alır
• 4. fd3 - e4 xanasını müdafiə edir
• 4. a3, fxc3+; 5. bxc3, dxe4; 6. vg4 - qaraların g7 xanasındakı zəifliyinə hücum edilir
• 4. e5, c5; 5. fd2 - yenidən piyada qoşalaşmasının qarşısı alınır
• 4. fd2

qaralar üçün 4cü gediş versiyaları:
• 4...ae7
• 4...b6 ardınca ...fa6 ideyası ilə, yaxud 4...vd7 vəzirlərini görüşü ideyası ilə: 5. vg4, f5
• 4. e5, c5; 5. a3, fa5 - erməni variantı. nəzəriyyəsi erməni şahmatçıları (xüsusən də rafel vaqanyan) tərəfindən işləndiyinə və ən çox bu şahmatçılar tərəfindən oynanıldığına görə belə adlandırılıb. qaralar atı çıxılmaz vəziyyətə salır və ağlar, adətən, onu bu vəziyyətdən çıxarmağa çalışırlar: 6. b4, cxb4; 7. vg4, yaxud 7. ab5 (adətən, 7. ab5, bxa3+; 8. c3, fc7; 9. fxa3

rubinşteyn variantı

1. e4, e6; 2. d4, d5; 3. ac3, dxe4 gedişləri ilə müşayiət olunan şahmatda fransız müdafiəsinin variantlarından biri. bu variant polyak qrossmeyster akiba rubinsteinin şərəfinə adlandırılıb. qaraların 3...dxe4 gedişi bu variantı təşkil edir. bundan başqa ağların 3. ad2 gedişindən sonra da qaralar 3...dxe4 oynaya bilərlər. ağlar daha rahat inkişafa və qaraların c7-c5 oynamaqla neytrallaşdırmağa çalışdığı mərkəzdə daha çox boş yerə sahib olur. bu möhkəm xətt güclü inkişafa meyillənir.

rubinşteyn müdafiəsində 3...dxe4 gedişindən sonra, ağlar 4. axe4 oynayarsa, qaraların əsasən 2 gediş seçimi var:
• ən məşhur gediş sistemi: 4...ad7; 5. af3, agf6; 6. axf6+ axf6. və bununla da qaralar c5 gedişinə hazırdır.
• ağ xanalı filin aktivləşdirilməsi - 4...fd7; 5. af3, fc6 - fort knox variantı

fransız müdafiəsi

1. e4; e6 gedişlərilə müşayiət olunan şahmatdakı açılışlardan biri. fransız müdafiəsi daha çox qüvvəsinə və elastikliyinə görə məşhurdur. ilk mərhələlərdə qaralar üçün sıxıntılar yaşatsa da, nəticə etibarilə onlara üstünlük yaradır. ağlar şah cinahına fokuslandığı müddətdə qaralar vəzir cinahında əks-hücum imkanları qazanırlar.

bu müdafiə 1834-36cı illərdən sonra dəbə mindi. həmin illərdə london və paris şəhərlərinin şahmatçıları arasında çempionat keçirilirdi. çempionatda fransızlar bu açılışı ediblər. lakin ilk dünya çempionu wilhelm steinitz bu müdafiə haqqında belə deyib: "həyatım boyu heç vaxt bütün açılışların ən cansıxıcısı olan fransız müdafiəsini oynamamışam". fransız müdafiəsinin eco kodu (bütün variantları ilə birlikdə) c00- c19.

müdafiənin nəzəriyyəsinə tarixi əhəmiyyətli töhfələr verən şahmatçılar: mixail botvinnik, viktor korçnoy, aron nimtsoviç, tiqran petrosyan, lev psaxis, wolfgang uhlmann, rafael vaqanyan.
bu müdafiədən daha çox istifadə edən şahmatçılar: teymur rəcəbov, aleksandr xalifman, qata kamski, aleksandr morozeviç, nigel short və başqaları.

fransız müdafiəsi, adətən, 2. d4; d5 gedişləri ilə davam etdirilir. qaralar dərhal ağların e4 xanasındakı piyadasına hücum edir və rəqibini seçim qarşısında qoyur. ağlar 3. e5, 3. ac3 və ya 3. ad2 gedişlərilə piyada dəyişdirməkdən imtina edə bilər.

1. e4; e6; 2. d4; d5 gedişlərindən sonrakı variantlar:

3. ac3 - fransız müdafiəsi ilə başlayan oyunların 40%i at c3 gedişi ilə davam etdirilib. qaraların 3 əsas gediş variantı var:
• rubinşteyn variantı - 3...dxe4
• vinaver variantı - 3...fb4
• klassik variant - 3...af6
3. ad2 - tarrasch variantı
3. exd5, exd5 - dəyişdirmə variantı
3. e5 - hücum variantı

1. e4, e6 gedişlərindən sonra oyun 2. d4, d5 şəklində davam etməyə də bilər. belə ki, ağların bir neçə seçimi var:
2. f4 - labourdonnais variantı
2. ve2 - çiqorin variantı
2. af3, d5; 3. ac3 - iki at variantı
2. c4 - steiner variantı
2. b3
2. d3 - bu gediş bobby fischer, lev psaxis, pal benko kimi qrossmeysterlər tərəfindən oynanılıb.

the dark side of the moon

məşhur ingilis proqressiv rok qrupu pink floydun 8ci studiya albomu. “the dark side of the moon” (“ayın qaranlıq tərəfi”) 1 mart 1973cü ildə satışa çıxarılır. elə həmin gündən etibarən dərhal uğur qazanmağa başlayan albom 1988ci ilə qədər, düz 741 həftə billboard reytinqindən düşmür. bu günə qədər 45 milyondan çox nüsxə satılmaqla qrupun ən çox satılan 1ci, rok musiqisi tarixində ən çox satılan 2ci (1ci yerdə ac/dcnin “back in black” albomudur), ümumiyyətlə musiqi tarixində ən çox satılan 3cü albom olur. albom dinləyicilər, tənqidçilər tərəfindən qrupun ən yaxşısı hesab edilir və bütün dövrlərin ən yaxşı albomları siyahılarında həmişə yer alır.

david gilmour qrupa qatıldıqdan sonra keçmiş üzv, gitarist və mahnı sözləri yazan syd barrett qrupdan ayrılır. bundan sonra qrup bu gün tanındığı üslubunu qazanmağa başlayır. “the dark side of the moon” albomu qrupun david gilmour’la ilk işidir və uğurlar elə bu albomdan sonra başlayır.

albomun qəribə cəhəti odur ki, tərkibindəki mahnılar bir-birini dayanmadan əvəz edir, sanki bütöv albom bir musiqidən ibarətdir. ürək döyüntüsü ilə başlayır, ürək döyüntüsü ilə də bitir. mahnı sözlərinin hamısı roger waters-ə məxsusdur. albom bütövlükdə müasir dünyanın insan həyatına təsirindən bəhs edir və “there is no dark side of the moon really... matter of fact it’s all dark” sözləri ilə bitir.

albom həmin dövrdə ilk dəfə olaraq əlavə səs effektlərindən istifadə etməklə rok musiqisində bir novatorluq edir. abbey roads studiyasına albomun yazılması üçün xüsusi cihazlar gətirilir. bu effektlərdə kassa aparatlarının səsləri, təyyarə uçuşu və digər səslər yer alır. ürək döyüntüsü effekti üçün isə xüsusi baraban hazırlanır.

albom bir neçə dəfə müxtəlif qrup və ifaçılar tərəfindən həm ciddi, həm də parodik formada cover edilmişdir:

• the squirrels qrupunun “ the not-so-bright side of the moon” albomu (2000) dinlə
• reggae kollektivi easy star all-stars’ın dub-reggae janrın coveri – “ dub side of the moon” (2003) dinlə və “ dubber side of the moon” (2010) dinlə
• billy sherwood’un təşkilatçılığı ilə müxtəlif musiqiçilərin yer aldığı “ return to the dark side of the moon” albomu (2006) dinlə
• poor man’s whiskey qrupunun bluegrass janrında (country janrının altjanrıdır) “ dark side of the moonshine” albomu (2009) dinlə
• the flaming lips qrupu və digərlərinin iştirakı ilə psixodelik janrında “ dark side of the moon” albomu (2009) dinlə
• “ markells’ voices”-in akapella ifası: “ dark side of the moon a capella” dinlə

albom üzərində çalışanlar:
ifaçılar: (qrupun üzvləri) david gilmour (vokal, gitar), nick mason (baraban), richard wright (klaviş, vocal), roger waters (bass gitar, vokal).
prodüserlər: qrup özü öz prodüserliyini edib.
dizayn və fotolar: gbax: hipgnosis group (albomun üz qapağı işini bu qrupdan storm thorgerson görüb).

youtube-da dinlə
torrent-dən yüklə
itunes-dən al
amazon-dan sifariş ver

aziza mustafa zadeh

azərbaycanlı cazz musiqiçi əzizə mustafazadənin 1991ci ildə çıxardığı ilk albomudur. elə öz adını daşıyır. albomdakı musiqilər almaniyanın lüdviqsburq şəhərində columbia studiyasında yazılıb. statistikaya əsasən, ümumi olaraq 700 mindən çox nüsxəsi satılan albomda azərbaycan xalq musiqisi və muğamı qərb cazzı ilə sintez edilir. atası vaqif mustafazadənin təsiri ilə yanaşı, tənqidçilərin dediyinə görə, chick korea, keith jarrett kimi cazmen və qrupların təsiri də aydın hiss olunur.

albom üzərində çalışanlar:
ifaçı: əzizə mustafazadə (piano, vokal) (digər ifaçıların kimliyini tapa bilmədim)
prodüserlər: dr. george butler, reinhard karwatky, ingo werner
Dizayner: aimee macauley

youtube-da dinlə
torrent-dən yüklə
itunes-dən al
amazon-dan sifariş ver

back in black

avstraliya rok qrupu ac/dc-nin sayca 7ci studiya albomudur. robert john “mutt” lange’ın prodüserliyini etdiyi albom 1980ci ilin aprel-may ayları ərzində studiyada yazıldıqdan sonra həmin ilin 25 iyulunda albert productions və atlantic records tərəfindən istehsal edilir. bundan əvvəlki 6cı albomu “ highway to hell” ilə dünya şöhrəti qazanan qrup “back in black” albomunun track’lərini 1980ci ilin yazında baham adalarının paytaxtı nassau şəhərində bəstələyir. “ highway to hell” albomunun işıq üzü görməsindən bir neçə ay sonra qrupun vokalisti bon scott həddən artıq alkoqol qəbul etməkdən yaranan ağciyər vərəmindən dünyasını dəyişir. onun ölümündən bir neçə ay sonra, daha dəqiq desəm, 8 aprel 1980ci ildə brian johnson rəsmi şəkildə qrupun yeni vokalisti elan olunur.

bu günə qədər 50 mln-dan çox satılmaqla hazırda dünyada ən çox satılan albomlar siyahısında 2ci yerdədir.

albom haqqında death metal qrupu “six feet under”in vokalisti chris barnes “gəlmiş-keçmiş ən yaxşı albom”, “death metalın atası” adlandırılan chuck schuldiner isə “heç vaxt buna oxşar albom tapa bilməzsiniz” deyib (“six feet under” qrupunun “ graveyard classics ii” albomu başdan-ayağa “back in black” albomunun cover’idir).

albomun ilk track’i “ hells bells” rock-n-rolldan hard rocka keçiddir. “ shoot to thrill” isə abş-ın 6 ştatında avtomobil sürərkən dinlənməsi qadağan olunan mahnılardandır. “ what do you do for money honey” parçasının sözləri qrupun dünyasını dəyişmiş vokalisti bon scott’un yaşlı fahişəyə həsr etdiyi şeirdir, ölümündən sonra qrup bu şeiri gözəl bəstəyə çevirib. “ given the dog a bone” və “ let me put my love into you” albomun arqo sözlərlə dolu ritmik track’lərindəndir. alboma adı verilən “back in black” isə bütün zamanların ən yaxşı parçalarındandır; shakira da daxil olmaqla yeni yaranan bütün rok qrupları bu mahnını cover edirlər. “ you shook me all night long” isə alman basktebolçu dirk nowitzki’nin həmişə məşq edərkən dinlədiyi parçalardandır. “ have a drink on me”nin sözlərini bon scott’un yazdığı deyilir.
albomda tez-tez led zeppelin qrupuna göndərmə olduğu vurğulanır. amma ümumilikdə albomdakı mahnıların sözləri seks, alkoqolizm, əyləncə partiləri və rok-n-roll həyat tərzi barədədir.
albomdakı parçalardan 1980ci ildə “ cincinatti radiosu” serialından (3cü sezonun 3cü seriyasında) 2015ci ildə “ riley’s first date?” qısa filminə kimi yüzlərlə sənədli və bədii filmdə, televiziya seriallarında, sənədli filmlərdə istifadə olunur.

2007-ci ildə albomun xatirəsinə “zippo” şirkəti albomun üz qapağını alışqana dizayn edir.

albom üzərində çalışanlar:
ifaçılar: (qrupun üzvləri) brian johnson – vokal, angus young – gitara, malcolm young – ritm gitara, bek vokal, cliff williams – bass gitara, bek vokal, phil rudd – baraban
prodüser: robert john “mutt” lange
fotoqraf: robert ellis
dizayner: bob defrin

youtube-da dinlə: http://bit.ly/1DcSLGt
torrent-dən yüklə: http://bit.ly/1RIjk08
itunes-dən al: http://apple.co/1IZCx6v
amazon-dan sifariş ver: http://amzn.to/1jSMYSH

the marshall mathers lp

amerikalı reper eminemin 28 yaşında ikən çıxardığı sayca 3cü studiya albomudur. 1999cu ilin avqustundan 2000ci ilin aprelinə qədər səsyazması davam edən albom 23 may 2000ci ildə abş-da, 11 sentyabr 2000ci ildə isə birləşmiş krallıqda işıq üzü görür.
albom birləşmiş ştatlarda çıxdığı ilk həftə boyunca 1 mln 76 min nüsxə satılır və bununla da amerikan musiqi tarixində ən tez satılan solo ifaçı albomu olur. lakin bu rekordu 2015ci ilin noyabrında üzə çıxdığı ilk 3 gündə 2 mln 433 min nüsxə satılmaqla adele’in “ 25” albomu qırdı. 2001ci ildə “ən yaxşı rep albomu” nominasiyasında grammy mükafatı qazanır. 2015ci ilin may ayının statistikasına görə, albom birləşmiş ştatlarda 11 milyondan çox, bütün dünyada isə 32 milyondan çox satılır. hazırda dünyada ən çox satılan albomlar siyahısında 55ci yerdədir.

albomun yazılışı çox zaman 20 saatlıq studiya sessiyalarından sonra başa gəlib. bu qədər studiyada qalan eminem özünü “studiya siçovulu” adlandırırdı. sinqlların əksəriyyəti isə elə studiyada spontan yazılır. mahnı sözlərinin çoxu eminemin uşaqlıq mübarizəsini, ailə məsələlərini (“ kill you”), həyat yoldaşı ilə gərgin münasibətlərini (“ kim”), gözləntilərini (“stan”, “ i’m back” və “marshall mathers”), onun geri dönüşü və musiqi sənayesinə təsirini (“ remember me?”, “ bitch please ii”), narkotik istifadə etməsini (“ drug ballad”), onun Amerika gəncliyinə və cəmiyyətinə təsirini (“ the way i am”, “ who knew”) və vulqarizminə və qaranlıq mövzularına tənqidi münasibətlərə cavabını (“criminal”) əhatə edir.

albom üzərində çalışanlar:
prodüserlər: dr.dre, jeff bass, mark bass, mel-man, the 45 king.
ifaçılar: eminem, bizarre, dido, dina rae, kuniva, mr.porter, nate dogg, paul rosenberg, proof, rbx, snoop dogg, steve berman, sticky fingaz, swifty mcvay, xzibit.
musiqiçilər: camara kambon (klaviş), john bigham (gitara), mike elizondo (bass, gitara, klaviş), paul herman (gitara), tommy coster (klaviş)
fotoqraf: jonathan mannion
dizayner: jason noto

youtube-da dinlə: http://bit.ly/1OTLJ2x
torrent-dən yüklə: http://bit.ly/1NgN3b6
itunes-dən al: http://apple.co/1IDnC3c
amazon-dan sifariş ver: http://amzn.to/1M1AA9q

absurd teatr

absurd teatr qərbi avropa dramaturgiyasında və teatrında 20ci əsrin ortalarında başlayan absurd hərəkatdır.
absurd pyeslərində mənasız dünya, məntiqdən uzaq qarışıq faktlar, sözlər, taleler təsvir olunur. absurdizm daha çox rumın-fransız dramaturqu eugene ionesconun “ keçəl müğənni” ( the bald soprano, 1950) və irland yazıçısı samuel beckettin “ qodonu gözləyərkən” (waiting for godot, 1952) dramlarında təcəssüm olunub.
“absurd teatr” termini ilk dəfə 1962-ci ildə teatr tənqidçisi martin esslin tərəfindən işlədilmişdir. absurd teatrın kökləri 1910-20-ci illərdə avanqard sənəti, dadaizm fəlsəfəsinə kimi gedib çıxır. kəskin tənqidlərə baxmayaraq, bu janr ikinci dünya müharibəsindən sonra böyük uğur qazandı. bu yeni termin tənqidlərə məruz qaldı, hətta onu “anti-teatr” adlandırmağa başladılar. esslinin fikrincə, absurd teatr 4 dramaturqun istehsalından ibarət idi: eugene ionesco, samuel beckett, jean genet, arthur adamov. lakin o vurğulamışdı ki, onların hər biri özünəməxsus “absurd” termini çərçivəsindən çıxırdılar.
bu teatrın görkəmli yazıçılarıdan albert camus, tom stoppard, friedrich dürrenmatt, harold pinter, edward albee, jean tardieu, alfred jarry, luigi pirandello, stanislaw witkiewicz, guillaume apollinairein adını çəkmək olar. absurd teatr böyük ehtimalla parisdə avanqard fenomeni kimi yaranıb, sonra isə dünya səviyyəsində tanınmağa başlayıb.
absurd teatr real personajları, hadisələri və digər teatra məxsus texnikaları inkar edir. yer və vaxt təyin olunmur, qarışıq hadisələr, mənasız intriqalar, təkrarlanan dioloqlar və məqsədsiz danışıqlarla zəngin olur. məqsəd insanlarda inanılmaz, bəlkə də dəhşətli bir əhval oyatmaqdı.

john lennon

qatili mark david chapman hadisə yerində yaxalanarkən cibində jerome david salingerin “çovdarlıqda uçurumdan qoruyan” kitabı tapılmışdı. çapman kitabın ilk səhifəsinə “holden caulfield” imzası ilə “bu mənim bəyanımdır” yazmışdı. cinayətdən öncəki günlərdə kitabdan bəzi səhnələri canlandırdığını deyən çapman, lennon haqqında demişdi: “otelimə qayıtmaq istədim, amma bacarmadım. o çıxana qədər gözlədim. ördəklərin qışda hara getdiyini bircə o bilirdi, mənə də onu öyrənmək lazım idi.” çapman, lennonu vurduqdan sonra qaldırımda oturub məşhur müğənninin ölümünü izləyərək romanı oxumağa davam etmişdi. 9 il sonra aktrisa rebecca schefferin öldürülməsində təqsirləndirilən robert john bardo da eyni romanı hadisə yerində ikən cibində gəzdirirmiş

siciliya müdafiəsi

garry kasparovun qaralarla oynayarkən ən çox istifadə etdiyi debütdü. xüsusilə də najdorf variantı.
najdorf variantı 5ci gedişdə qaraların a6 gedişi etmələrini tələb edir. bu gedişlə qaralar b5 xanasını rəqibin 2 at və 1 filinin hücumundan qoruyur və eyni zamanda vəzir cinahından xırda-xırda öz hücumunu təşkil edir. bundan sonrakı plan, b5, fb7 və vəzir cinahındakı atın əsasən b-c xanaları üzrə hərəkət etdirilməsi.
siciliya müdafiəsinin najdorf variantının özünün bir neçə versiyası var. amma birisinin də dediyi kimi, həyat şahmat üçün çox qısadır

world press photo

niderlandın paytaxtı amsterdamda yerləşən müstəqil qeyri-kommersiya təşkilatıdır. 1955ci ildə yaradılıb və o vaxtdan indiyə kimi dünyada ən prestijli fotoqrafiya və fotojurnalistika yarışmasıdır. ildə bir dəfə keçirilir. bir neçə kateqoriya üzrə 2 formada (tək foto və hekayə formasında) mükafat verilir.

2015ci ildə aşağıdakı kateqoriyalar mükafatlandırılıb:
world press photo of the year
contemporary issues
daily life
general news
long-term projects
nature
portraits
sports
spot news

kateqoriyalar ildən-ilə dəyişdirilə bilər.

hər il mükafatlandırma ərəfəsində böyük sərgi keçirilir, qalib fotolar fotokitab halında çap olunur və həmin fotolar il ərzində dünyanın böyük şəhərlərinin böyük sərgi salonlarında nümayiş etdirilir.

rəsmi saytı

tim burton

eyni zamanda şairdir. bir şeirlər kitabını oxumuşam.

məsələn, aşağıda paylaşacağım the melancholy death of oyster boy şeirində hüznü elə gözəl, elə sadə anladır ki... bilmirəm 2ci, yoxsa 3cü oxunuşundan çox-çox təsirləndirmişdi məni. özümün yeyildiyimi, əldə tutarkən sürüşüb yerə düşdüyümü hiss edirdim.

the melancholy death of oyster boy
adam ilan-ı aşk için kum tepesini
düğün için deniz kıyısını seçti.
ve dokuz günlük balayı
capri adasında geçti.
ilk akşam yemeği: balık yahnisi
doğrusu çarpıcı bir yemek.
adam yumuladursun
kadından bir dilek.
dileği yerine geldi: bir bebek
ama bir sorun doğdu o an:
bir insan mıydı bu doğan?
gerçi beşer parmak vardı
ellerde ayaklarda
işitip hissediyordu da
öyleyse
mesele neydi ki?
ah bu çocuk
öyle tuhaf bir şeydi ki!
o aşk hikayesinin sonu buydu
bu doğum o mutluluğun sonuydu
çıkıştı doktora kadın:
benim olamaz bu. çok farklı huyu suyu.
kokusuna bakın:
okyanus, yosun ve deniz suyu!
doktor içerledi
hanımefendi,
kabahat benim mi oğlunuz yarı-istiridyeyse
siz yine şanslısınız dün bu ilde
gagalı bir kız doğdu. üç kulaklı. her neyse. siz
en iyisi şirin bir eve taşının: sahilde
uygun isim arandı epey. sonunda
sam oldu adı. tabii aslında
midyeye benzeyen o şey
sonra herkeste bir merak bir merak
istiridye çocuk ne zaman kabuğundan çıkacak?
bir gün thompson dördüzleri onu görünce
çift kabuklu diye alay edip kaçtı çabucak
bir bahar günü sokakta unuttular
sam yağmur altında kaldı.
biriken suyun mazgaldan gidişine
baktı-daldı.
annesi arabayı otobanda durdurmuş
ön panele vurup duruyordu
keder,
hüsran,
ızdırap.
tahammül etmek zordu.
bir gece hayatım dedi kocasına
sakın alay ettiğimi sanma
bana tuhaf gelen bir şey var
kızmaca yok ama. anlaşılan
yataktaki sorunlarından ötürü
oğlumuzu suçluyorsun her an”
adam perişan.
macunlar merhemler denedi
umutlanıp zaman zaman
iksirler losyonlar
ve kaşındıkça kaşındı kan-revan.
doktor dedi ki adama
kesin bir şey denemez ama, belki
derdinizin devası derdinizin sebebi.
istiridye seks gücünü arttırır derler. kim bilir,
oğlunuzu yerseniz
saatlerce sevişmek size vız gelebilir.
gece adam usulca
süzüldü oğlunun odasına
gözünde kan,
alnında ter,
dilinde yalan.
mutlu musun evlat? doğrusu
cennet dururken
çekilmez böyle hayat
düşün bi kere bezip de bu hayattan
ölmek istemez mi insan?”
gözlerini kırpıştırdı sam
ama cevap vermedi.
babası iyice kavrayıp bıçağı
gevşetti kıravatı.
tam tutmuş kaldırırken
oğlu ceketine damladı
adam kabukları ağzına dayadı
ve gidiverdi sam boğazından aşağı
sam’dan arta kalanları
hemen götürüp gömdüler
deniz kıyısına, kumsala.
bir damla gözyaşı, bir dua.
ve pürtelaş döndüler yuvalarına.
istiridye çocuğun mezarı:haç
sahile vurmuş olan
bir tahta parçasından
ve kuma yazılmış bir söz:
kurtarır hazret-i isa
ama silindi haritası
denizin ilk kabarmasıyla.

kreuzweg

rejissoru dietrich brüggemann olan alman filmi.

hər şeydən əvvəl xahiş edirəm ki, filmə baxmadan bu entryni oxumayın. həm spoiler var, həm də baxmamış oxusaz, temanı tutmayacaqsız.

filmi anlamaq üçün onun adından başlamaq lazımdı. kreuzweg - almancadan tərcümədə " çarmıxın dayanacaqları" deməkdir. ingiliscəsi stations of the cross, ruscası богослужение крестного пути. çarmıxın dayanacaqları isa məsihin çarmıxa çəkildiyi gününü təsvir edən şəkillər seriyasına verilən addır. seriya 14 şəkildən ibarətdir. əsasən baş katolik kilsələrində rast gəlinir.
və hər şəkil isanın çarmıxa çəkilməsi hadisəsinin bir mərhələsidir, bir dayanacağıdır. dayanacaqlar belə sıralanır:

1. isa ölümə məhkum edilir (jesus is condemned to death)
2. isa çarmıxını daşıyır (jesus carries his cross)
3. isa birinci dəfə yıxılır (jesus falls the first time)
4. isa anası ilə görüşür (jesus meets his mother)
5. kirenalı simon isaya çarmıxı daşımaqda kömək edir (simon of cyrene helps jesus carry the cross)
6. veronika isanın üzünü silir (veronica wipes the face of jesus)
7. isa ikinci dəfə yıxılır (jesus falls the second time)
8. isa qüds qadınları ilə görüşür (jesus meets the women of jerusalem)
9. isa üçüncü dəfə yıxılır (jesus falls the third time)
10. isanın libası çıxardılır (jesus is stripped of his garments)
11. isa çarmıxa çəkilir (crucifixion: jesus is nailed to the cross)
12. isa çarmıxda ölür (jesus dies on the cross)
13. isa çarmıxdan düşürdülür (jesus is taken down from the cross)
14. isa məzara qoyulur (jesus is laid in the tomb)

bunları nahaq yerə yazmadım; film 14 hissədən və səhnədən/kadrdan ibarətdir. hamısı da şəkillər seriyası ilə uzlaşır və hər hissənin də adı yuxarıda yazdığım kimidir.

film qatı katolik ailəsində böyüyən 14 yaşlı mariya adlı qızdan bəhs edir.
1ci səhnədə * 1. isa ölümə məhkum edilir 6 şagird 1 rahibdən sonuncu dərsi alırlar. bu dərsdən bir neçə gün sonra uşaqlar qüvvətləndirmə ayininə qatılacaqlar. rahib uşaqlara musiqinin şeytani əməl olduğunu, hər cür zövqdən qurtularaq günahlardan arınmağın mümkünlüyünü başa salır, artıq onların isanın döyüşçüləri olduğunu deyir. hamı gedəndən sonra maria qalır və danışa bilməyən 4 yaşlı qardaşı johannes üçün həyatını isa məsihə fəda etməsi fikrini rahibinə açıqlayır.

2ci səhnədə * isa çarmıxını daşıyır ailə gəzintisi zamanı maria ona isti olduğunu deyir və paltarlarını çıxardır. ailəvi şəkil çəkdirməkdən imtina etsə də, sonra kadrda gülümsəmir. ağlayan qardaşını yalnız o sakitləşdirir.

3cü səhnədə * isa birinci dəfə yıxılır məktəbin kitabxanasında christian adlı oğlanla tanış olur. o da dindardı, amma məzhəbləri fərqlidir. christian onu öz kilsə xorlarına dəvət edir. maria getməyi çox istəyir, ancaq anasından icazə almalıdır.

4cü səhnədə * isa anası ilə görüşür maria kitabxanadan çıxıb anasının maşınına əyləşir və birlikdə evə gəlirlər. yolda söhbət əsnasında mariya rebecca adlı paralel sinif yoldaşının onu kilsə xoruna dəvət etdiyini deyir, yəni cümləsinin yarısı yalandı. qorxur ki, anası onun oğlanla kilsəyə getməsini bilib icazə verməyəcək, ona görə christian-ı rebecca ilə dəyişir. amma yenə də bu mübahisəni uduzur və icazə ala bilmir.

5ci səhnədə * kirenalı simon isaya çarmıxı daşımaqda kömək edir maria altarda padreyə günahlarını etiraf edir: tənbəllikdən ev işlərində kömək etməyib, doyduqdan sonra yeməyə davam edib, özünübəyənmişlik edib görünüşü haqqında düşünüb (burda 2ci səhnədə ailəvi şəkil çəkilərkən gözəl görünməməsi üçün gülümsəməməsinə işarə edir), anasının kiçik qardaşına qarşı yaxşı davranmadığını, onun daha yaxşı davrana biləcəyini düşündüyünü deyir. padre decalogue-dakı * xristian inancındakı 10 əmr 4cü əmri ona xatırladır: valideynlərinə iltifat göstər * honour thy father and thy mother . daha sonra mariya anasına yalan danışdığını (christian yerinə rebecca deməsini) deyir, padre də ondan bu günahını düzəltməsini istəyir.

6cı səhnədə * veronika isanın üzünü silir ailə yemək masasına toplaşır. maria hər kəsin içində anasına yalan danışdığını etiraf edib həqiqətləri açır. anası onu çox danlayır və maria göz yaşı tökməyə başlayır. bu zaman uşaqların dayəsi bernadette marianı sakitləşdirir və onlar yeməyə davam edirlər.

7ci səhnədə * isa ikinci dəfə yıxılır məktəbdə idman dərsində gimnastik hərəkətlər edərkən müəllim mahnı qoşur. maria (1ci səhnədəki rahib müəllimin tapşırığını xatırlayaraq) müəlliminə musiqinin şeytani olduğunu deyib onu dayandırmasını istəyir. qısa söz-söhbətdən sonra müəllim musiqini dayandırır. bu zaman digər uşaqlar mariayaya lağ etməyə başlayır. christian ona qahmar çıxmaq istəyərkən hər ikisi birlikdə məzhəkə obyektinə çevrilir. burada dinə və dinsizliyə hörmət, tolerantlıq kimi məsələlər müzakirə olunur:

(youtube: )

rena effendi

qahirədə yaşayan azərbaycanlı fotoqraf. 1977də bakıda doğulub. fotoqrafiya müəllimi senan aleskerov olub. ilk fotolarını da bakı küçələrində, sovetskidə çəkib. daha sonralar azərbaycan bir çox fotohekayələr, layihələr işləyib. azərbaycanda onu az adam tanıyır. ancaq fotojurnalistika, küçə fotoqrafiyası, sənədli fotoqrafiya ilə maraqlanan, məşğul olanların hamısı onu tanıyır.

azərbaycanlılar üçün əsasən xınalıq kəndində çəkdiyi fotohekayə ilə yaddaqalan olub. pipe dreams adlı fotokitabı var: bakı-tiflis-ceyhan neft-boru kəməri, onun, yəni neftin, neft satışının insanların sosial-ictimai, siyasi həyatına necə təsir etməsindən danışır. * bu haqda daha sonra yazacam

the guardian rena effendinin ən yaxşı fotosu haqda müsahibə alıb. maraqlı və diqqətəlayiqdi: ingiliscə , azərbaycanca

bundan başqa, rumıniyada otlar üstündəki həyat haqqında, nüvə qəzasından illər sonra çernobıldakı həyat haqqında çəkdiyi fotohekayələr də onun mükəmməl işlərindəndir. qeyd edim ki, transilvaniya: otlar üstündəki həyat fotohekayəsi dünyanın ən nüfuzlu world press photoda 3cü yeri qazanıb.

hazırda institute və grinberg gallery kompaniyalarını təmsil edir. amma national geographic, new yorker, newsweek, marie claire, the sunday times, more, geo və başqa nüfuzlu jurnal, qəzet və agentliklərdən də sifarişlər alır.

mükafatları sırasında:
prince claus fund award
world press photo - 2 dəfə (hər 2sini də 2014-cü ildə ayrı-ayrı kateqoriyalar üzrə alıb)
getty images editorial grant