Son yazılanlar
her ne qeder millet ve din olaraq özümü heç bir yere aid hiss etmesem de,uşaqlıqdan atamnan eşitdiyim o olub ki, biz kürdük. nece olub ki kürd ola ola buralara gelmişik, nece olub ki kürd dilini unutmuşuq bilmirem. gerek boş bir vaxtda araşdırım. azerbaycanda hakimiyyetin kürdlerin elinde olması gerçekliyi ne hikmetdise bizim tayfadan yan keçib. ama bir defe qırmızı işıqda keçmişdim, ve şexsiyyet vesiqeme baxan yol polisi kürdsen, sür get,pul lazım deyil demişdi. babat teeccüblenmişdim onda.
başqa sözle desek sonsuzluq.
1 il heftede 2 defe olmaqla qorunmasız cinsi elaqeye reğmen hamileliyin baş vermemesi halıdır.
kontrosepsiya, yeni hamilelikden qorunma.
hele keçmiş dövrlerden koitus interruptus ,cinsi birleşmeden sonra vajinal duş alınması, teqvim üsulu kimi bir çox üsullar yoxlanılıb, ve istifade olunub.
günümüzde daha effektli üsullar var.
meselen kondomlar ve spermisit dermanlar bariyer üsullara aiddir. yeni mexanizmi spermatozoidin qadın cinsi orqanlarında irelileye bilmemesine dayanır. kondom mexaniki bariyer rolunu oynayaraq sadece hamilelikden yox,bir çox cinsi yolla keçen xestelikden de qoruyur.
spermisitler vaginanın ph.nı deyişerek kimyevi baryer rolunu oynayırlar.
daha uzunnüddetli kontrasepsiyanı uşaqlıq daxili vasitelerle heyata keçirmek olar. bele vasiteler 5-10 il erzinde effektli olur. mexanizmi uşaqlıq daxilinde her gün müeyyen miqdar horman (esasen progesteron) xaric ederek embrionun uşaqlığa implantasiyasını pozmağa esaslanır. daha çox artıq uşaq sahibi olmuş, ya da gelecekde bir daha uşaq sahibi olmaq istemeyecek qadınlara tövsiye olunur. endometriozis kimi bezi xesteliklerde müalice vasitesi kimi de istifade oluna biler.
günümüzde en çox istifade olunan vasitelerden biri de oral kontraseptivlerdir. terkibi hormonlardan ibaret, her gün eyni saatda qebul olunması lazım olan heblerdiler. mexanizmi terkibindeki hormonların ovulyasiyanı pozmasına esaslanır. tromboz, infarkt, kilo alma, xoş xasseli qaraciyer adenomuna sebeb olma kimi yan tesirleri var. müsbet terefi infertillik yaratmamasıdır.yeni istifadeni dayandıran her qadın asanlıqla uşaq sahibi ola biler. hetta araşdırmalara göre oral kontraseptiv istifadesinnen sonra diziqot ekizlerin dünyaya gelme ehtimalı artır. oral kontraseptivler de sadece qorunmağa yaramır, polikistoz ve hirsutizmde müalice vasitesi kimi istifade olunur.
bir de postkoital üsul var ki, qorunmasız cinsi birleşmeden sonrakı 72 saat erzinde qebul olunacaq tek bir hebden ibaretdir. hebin terkibi yüksek doz estrogen progesteeron kombinasiyasıdır. her zaman effektli olmayacaq bir üsuldur.
cerrahi sterilizasiya da mümkündür tebii ki. bu meqsede xidmet eliyen çox emeliyat üsulu ve texnikası var ki,ekseriyyetinin mexanizmi uşaqlıq borularının liqatura ya da klipsle bağlanmasına dayanır.
avatarı deyişdirecek psikoloji (baxma: yalnızlığın en çox anlaşıldığı anlar )
böyreküstü vezde ifraz olunan hormon. mineralokortikoidlere aiddir. bilinenin eksine damarları daraldır. stres anında ifrazı artaraq, orqanizmi mühafize edir. meselen, gecenin bir alemi qaranlıqda arxanıza bir it düşer, ve o an ele qaçarsız ki, yanınızda olimpiya medalçısı olsa size çata bilmez. bunu eliyen adrenalindi. ya da, qeza keçirersiniz, çoxlu qan itirersiniz, tezyiqiniz düşer. o ara adrenalin damarları sıxaraq tezyiqi qaldırar,ve qanı merkezleşdirer.yeni qan barmağın ucuna,deriye getmez de,daha heyatı orqanlar arasında paylanar. bunu da eliyen adrenalindir. tebii ki,qan itkisi çoxdursa adrenalinin veziyyeti tam kompensasiya elemeye gücü çatmaz, o başqa mesele.
bir defe reanimasiyada gece növbedeyken, hele narkozdan ayılmamış xesteye furosemid inyeksiya elemek evezine adrenalin inyeksiya elediyim olub.ampulalar çox oxşar olduğu üçün şöbeye derman yığan işçi sehv salıb adrenalini furosemid bölmesine qoyub, men de götürende üstünü oxumadın, daha doğrusu ehtiyac görmedim. gece idi, yorğun idim, ve ordada hemişe furosemid olurdu. neyse vurdum, heç yarıya çatmamış xestenin tezyiqi bir anda 220e kimi qalxdı, imkan versem hele daha da qalxardı. ne yaxşı ki o an cerrahi reanimasiyadaydıq, ve elimin altında tezyiqi endirmek üçün her cür derman var idi.yoxsa bir adamı oldurmuşdum artıq. yeni zarafat deyil bu adrenalin, ehtiyatlı olmağ lazımdı. o gün yaşadığım stresi heç vaxt unutmayacam yeqin.
gerçek hermafroditizm insanlarda olduqca nadir görünse de mümkün bir veziyyetdir. insanda her iki yönde gonodal gelişim baş vermişdir, yeni ya ovotestise, ya da ayrı-ayrı over ve testise malikdir.
psevdohermafroditizm, yeni yalançı hermofrafroditizm birinciye nezeren daha çox rast gelinen bir haldır.
dişi psevdohermafroditizm genetik 46xx olan, gonadı over olan bir ferdin xaricen kişiye benzemeyine deyirler. kişi psevdohermafroditizmi ise, genetik 46 xy olan, testise malik bir ferdin yetersiz maskulinizasyonu, yeni qadına benzemesi halıdır.
her iki veziyet de, hormonlardan qaynaqlanır. yeni bir ferdin xromosomu,ve daxili orqanları ne olursa olsun,onda eks cinsin hormonları artarsa (xaricden verilerek ve ya her hansı xestelikle elaqedar) xarici cinsiyyet üzvleri ve görünüş hemin hormonların vadar ettiyi kimi olur.
hele ana betnindeki embrion(gelecek uşaq) 4 heftelik iken yolk sac adlanan organında germ hüceyreleri adlanan ve cinsi xromosomları daşıyan hüceyreler formalaşır.yeni germ hüceyreleri ya xx,ya da xy xromosomlarını daşıyır.bu hüceyreler fetusun gonadına doğru migrasiya eliyirler,ve 6ci heftede gonadlara ulaşırlar.germ hüceyresindeki genetik bilgi sayesinde gonadlarda diferensasiya gedir.yeni xx xromosomları gonadı over( yeni yumurtalığa) xy ise testise çevirir.
bu heftelerde genetik yapıdan aslı olmayaraq her fetusda hem mullerian kanal hem de wolfian kanal olur,yeni bu o demekdi ki, fetusda hem dişiye hem de erkeye çevrilə biləcək potensial var.
eger gonad testise çevrilərsə ordakı leydiq hüceyreleri testesteron sintezlemeye başlarlar.neticede mullerian kanal regrese olar, wolfian kanal ise inkişaf edərək erkeksi iç genitalya formalaşdırar. daha sonra testosteronun 5 alfa reduktaz enzimi ile dihidrotestosrerona çevrilməsi baş verer. urogenital sinus dihidrotestosterona həssas olduğu üçün bu hormonun təsiri ilə xarici genitalya, yeni kişi xarici cinsi orqanları formalaşar.
dişi ferdin yaranması ise passiv prosesdir. yeni eger gonad testise yox overe çevrilibsə, ortamda testosteron olmadığı üçün wolfian kanal regrese olar. müllerian kanallar ise orta xet boyunca birleşerek uterus, fallop boruları ve vajeni əmələ gətirər.
qeydiyyatdan keçen erefede illusionist kinosuna teze baxmışdım,ve niyese ağlıma ilk o geldi.yeni evvelce nicki seçdim,sonra hekayesi yarandı,tam da nicke uyğun bir hekaye özde.eslinde her şey bir illuziyadır falan. neyse,bir gün danışaram.hamıya deye bilmerem,ama bir nefere 100% maraqlı olacaq.
x xromosomu ile elaqeli çox nadir bir xestelikdi.urik asit mübadilesinde gerekli bir fermentin yoxluğu neticesinde meydana çıxır.tamamen normal doğulan uşaqlar,urik asidin artıq miqdarda toplanmağa başlanması ile eqli ve fiziki olaraq geri qalırlar.koreatetoz terzi motor (hereki) pozğunluqlar,urik asduri,megaloblastik anemi kimi elametleri var. ama bu xestelikde menim en çox diqqetimi çeken,özüne zerer vermek semptomlarının olması idi.nezere alanda ki,xestelik 2-3 aylıq körpelerde üze çıxmağa başlayır,adam fikirleşmeden dura bilmir.balaca bir uşaq özüne nece zerer vere biler ki? menim de ağlıma gelmişdi bu sual ve aldığım cavab kifayet qeder tük ürpedici oldu.özünü yeye biler meselen.ağzının çatdığı her şeyi,elini,dodağını ve s. ve s.mütexessislerin fikrince bunun sebebi urik asidin toplandığı yerde dayanılmaz qaşıntı hissi yaratmış olmasıdır.daha böyük yaşlı uşaqlarda aparılan müşahideler zamanı görülüb ki xestelerin çoxunda güclü ağrı hiss etmelerine reğmen dişlenilen orqanın onlara aid olmadığına dair qeti bir eminlik var.bu özü ele başlı başına psixolojik bir xestelikdi.
günümüzde tesüf ki,bu xesteler hele de dişlerin çekilmesi,ellerin bağlanılması ile durdulmağa çalışılır.inkişaf eliyen tibb ve texnalogiya hele bu xesteliye bir çare tapa bilmeyib.
bir qadın,ona verdiyin her şeyi çoxaldar.aile verersen övlad verer,ev verersen yuva verer,sevgi verersen vefa verer,xeyal verersen gerçekleşdirer,meqsed qoyarsan yol yoldaşı olar.verdiyin her şeyi sondamlasına qeder ve artıqlamasıyla geri qaytarar.ona göre de,bir qadına üzüntü vermek,onu ağlatmaq nedi,özünüz fikirleşin.
yalnızlığın dibine vurub neft tapmaq kimi bir şey.
xoş gelibler. azerbaycanca yazsalar oxumaq maraqlı olar.yazmasalar da,sözlüyü oxumaqlarını bilmek xoşdu,fikirlerin daha çox insana çatdırılması baxımınnan.bizde de ekşi yazarı olmayıb,ama daim oxuyucusu olan yazarlar çoxdu,men de onlardan biri.
bu arada,ekşideki sözaltı sözlük başlığına girilen entrylara da bir xeyli güldüm.adamlar yadplanetli görseler,ancaq bu qeder teeccüblene bilerdiler.
xestelik elametlerine verilen ümumi addır.meselen,qızdırma,ağrı,tengnefeslik,parasteziya,görme zeifliyi ve s.ve s.müxtelif xesteliklerde oxşar simptomlara rastlaşmaq olur.meselen ağrı,ya da ürekbulanma.ama bezi simptomlar xesteliye özeldir.meselen:veba xesteliyinde olan batan güneş simptomu.bele simptomlara esasen diaqnoz qoyula bilir.bezen xesteliyin etialogiyası melum olmayanda,yeni elameti yaradan sebeb bilinmirse,bilinse de,bu sebebi aradan qaldırmaq mümkün olmursa,simptoma yönelik müalice aparılır.
terminal merhele,klinik ölüm ve bioloji ölüm merhelelerine ayrılır.ilk 2 merhele geri döne bilen prosesdi.
öz-özünü gerçekleştiren kehanet.yeni gerçekleşmeyen bir hadiseden gerçekleşeceyine emin bir şekilde düşünende hemin hadise gerçekleşir.meselen,birinci sinifler derse başlıyanda oların arasında 5 şagird seçilir,tesadüfü seçimle.müellimlere ve diger uşaqlara seçilmiş bu 5 uşağın xüsüsi olduğu ve gelecekde çox böyük uğurlar qazanacağı deyilir.ister istemez hamının bu uşaqlara münasibeti deyişir.zamanla bu uşaqlar beklentileri doğrudub,ele böyük uğurlar da qazanırlar,halbu ki tesadüfü seçilmişdiler.menfi variantlar da var,meselen qorxulan bir hadisenin gec tez gerçekleşmesi kimi.
pigmalion eslinde antik yunan dövründe yaşamış kıprıslı bir heykeltaraşın adıdı.o fil dişinden mükemmel qadın heykeli düzeldib,ve adını galatea qoyub.ama heykel o qeder gözelmiş ki,pigmalion ona aşiq olur,ve günlerle afrodite heykele can vermesi üçün yalvarır.sonra bir gün,galateanı öperken heykel canlanır,ve belelikle pigmalion öz yaratdığı qadına sahib olur.
aptekden eyni vaxtda aldığın kondom ve enema...
elektrik bıçağı.kesmekden elave koaqulyasiya etmek xüsusiyyeti de var ki,sayesinde adamın burnunnan kabab iyi eksik olmur.loru dilde desek toxumanı yandıra yandıra kesir.emeliyatlarda daha az qanlı kesikler aparmağa,hetta kapilyar qanaxmalarını durdurmağa imkan verir.muasir dövrde her emeliyatın olmazsa olmazıdır.
herden bir adamın yoxluğu adama özünü kimsesiz adaya düşen robinzon kruzo kimi hiss eletdire bilir.iki neferden çönüb olursan sıfır nefer.sonra gel çıx da bu işin içinnen.
depresiyanın 3 elametini,yeni ehvalın pis olmasını,hereket zeifliyini ve iradesizliyi aradan qaldıran müxtelif qruplardan derman maddeleri.hetta evvelce hereket zeifliyin aradan qaldırır ki,bunun da menfi terefi var.meselen esil depresiyada olan birisi,çox nadir hallarda özünü öldürür,çünki bunun istese bele loru dilde desek heyi-hereketi olmur intihar elemeye.ama antidepressant istifade etmeye başlayan hemin şexs intihara üşenmez.ehtiyatlı olun.
Son bəyənilənlər
