bədii ədəbiyyat oxuyan bikar insan

bədii ədəbiyyatın bir çox sahə ilə iç-içə olduğunu bilən insandır. ədəbi əsərlər yazıldıqları dövrün, yazıçının ideologiyasının xüsusiyyətlərini daşıyırlar. hal-hazırda israilli bir yazıçının romanını oxuyuram və israil-filistin arasındakı müharibəni normal yaşayışına davam etməyə çalışan insanların gözündən görməyə çalışıram. onların hiss etdikləri - qorxuları, arzuları, partlayan bombaların insanlarda buraxdığı ab-hava, gələcəyə ümidsiz baxmaq və s.
tarix hər şeyi olduğu kimi obyektiv verir, statistika sadəcə nömrələri; psixologiya insanları analiz edir, ideolojik kitablar ideologiyanı yayır. ədəbiyyat isə bunların və örnək göstərmədiyim bir çox sahənin sintezidir. təbii ki ədəbi əsərlər də fərqlilik göstərirlər, fentezi ədəbiyyatı və ya sevgi romanlarından bəhs etmirəm mən. yazıçının ortaya yaxşı bir əsər çıxara bilməsi üçün müəyyən dərəcədə bilgisi və kültürü olmalıdır. nəticədə bir roman personajı yaratmaq bəsit bir iş deyil. real həyatda bir insan sadəcə öz peşəsi haqqında bilirsə, yazıçı romanda bir neçə personaj yaratmalı olduğu üçün bir neçə peşə haqqında bilgi sahibi olmalı və personajın peşəsini oxucunun beynində tam oturtmaq üçün ətraflı açıqlamalıdır.
ya da olaylar hansısa tarixi bir hadisə ilə bağlıdırsa, yazıçı tarix bilməlidir ki, qurğusu havada qalmasın.
ədəbiyyat bekar işi deyil, oxuyanda mütləq insana nəsə qatır, elmi-tarixi kitablardan öyrənəcəyiniz şeylərdən də daha az bilgi vermir.

cəfər cabbarlı metrostansiyası

qatar stansiyaya 7 dəqiqədən bir gəlir, çünki bu stansiyanın iki tərəfi var. üst tərəfində çox az adam olur, ancaq alt tərəfi həmişə maliyyə-iqtisad kollecinə gedən tələbələrlə doludur. tələbəlik illərimizdə həmişə birinci vaqonuna minərdik. orayla bağlı yadımda qalan ən maraqlı hadisə, qrup yoldaşımla tunelə girmək barədə zarafatımız idi. "mən bu tunelə girəcəm bir gün" deyirdik və deyəsən, bir şeyi nə qədər çox istəsən, bir gün reallaşar söhbəti də doğru idi. bir dəfə metroda elektrik kəsiləndə xətaidən gələrkən yolun ortasında qalmışdıq. bizi qatardan düşürərək tunellə stansiyaya qədər piyada gətirmişdilər. təsadüfən qatar tam iki tunelin bir-birinə qovuşduğu yerdə dayanmışdı, mənzərə inanılmaz idi. həmin qrup yoldaşım o gün dərsə gəlmədiyinə peşman olmuşdu.
bir stansiya ilə bağlı bu qədər uzun entry yazılmaz, bilirəm. amma həyatımın üç ilini o stansiyada çürütdüyüm üçün xatirələrim də çoxdur. burdan "nivbəti stanciya xatayi" deyən sürücülərə də salamlarımı göndərirəm. -*

braziliya

fast five filmində deyilir ki, yüz illər əvvəl portuqallar və ispanlar braziliyanı işğal etmək üçün gəlirlər. ispanlar kimin söz sahibi olduğunu göstərmək üçün silahlarla gəlir, yerlilər onları öldürürlər. portuqallar isə yerlilərin asanlıqla tapa bilməyəcəyi şeyləri hədiyyə olaraq gətirir. ona görə də digər latın amerika ölkələrindən fərqli olaraq, braziliya xalqı portuqal dilində danışırmış.
belə maraqlı bir rəvayət.
bu arada braziliya toyuq əti ixracında dünyada önəmli bir mövqeyə sahibdir.

uşaqlıqda alınan travmalar

valideynlərimin boşanmağa qərar verməsi ilə anamın küsüb atasıgilə getməsi və sonrasında başlanan psixoloji travma. balaca qardaşıma baxıb, evi təmizləyib, yemək bişirirdim, bir də dərsə gedirdim. anam hər dəfə zəng edəndə atamın səhvlərindən danışırdı, atam hər axşam günah məndəymiş kimi anamın acığını qışqıraraq məndən çıxırdı. ikisi də günahı o birinin üstünə atırdı, amma ortada qalıb dərd çəkən mən olurdum. adam kimi gedib boşansaydılar və məni də içinə qatmasaydılar, bəlkə indi daha xoşbəxt yaşaya bilərdim. atam əsəb xəstəsidi, uşaqlıqda sakit biri olmağıma baxmayaraq, onun ucbatından mən də əsəb xəstəsi oldum. ən adi problemə belə əsəbləşirəm, ən kiçik uğursuzluqda özümü öldürmək istəyirəm. valideynlərim hələ də birgə yaşayır, anam hər dəfə mənə mesajla atamın ona nələr çəkdirdiyindən bəhs edir. hər dəfə skype-la danışanda davalarına şahid oluram. uşaqlığım yadıma düşür, hıçqırıqlar boğazıma yığılıb qalır və çalışıram ki, mənim yaşadıqlarımı qardaşım da yaşamasın. heç olmasa, onun psixologiyası normal olsun. və açıq-açıq üzlərinə də deyirəm ki, belə olmağımın səbəbi sizsiniz, mümkün olduğu qədər sizdən uzaqda yaşamaq istəyirəm. bu arada, günah hər ikisində idi, çünki ikisi də eqoist idi tipik azərbaycanlı valideynlər kimi.