26. nardaran hadisələrini hüquqşünas və politoloq fərhad mehdiyev belə şərh edir

nardaran hadisələri ilə bağlı ölkəmizdə hal-hazıda hüququn qətli gedir. irəli sürülən fikirlər çox təhlükəli və anti-demokratik, anti-liberaldır. irəlidə rusiya ölkəmizi işğal eləsə, sahip olduğunuz təfəkkürə əsaslanaraq, və rusyanlıları da qabardaraq hamımızı sibirə göndərə bilər. harda səhv edirik?
faktlar: 1. nardaran əhalisinin əksəri, iran rejimini bəyəndiyini qəbul edək. düşünürlər ki, şəriatçı rejim daha yaxşıdır. 2. nardaran gənclərinin bir hissəsi, ciblərində bıçaq daşıyır, bir hissəsi də odlu silah, bir hissəsi də tiryak. 3. nardaran sakinləri, yerli qanunların bəzilərinə "sivil itaətsizlik" edir. indi gələk təhlilə.
birincisi, söhbət cinayət məsuliyyətindən gedir. halbuki sırf düşüncəyə görə cinayət məsuliyyəti yarana bilməz, bu fikirlər eyni zamanda ictimai qaydanı pozan hərəkətlərlə də müşaiyət edilməlidir.
ikincisi, cinayət məsuliyyəti şəxsidir, yəni cibində silah gəzdirən ancaq məsul tutulmalı, bu məsuliyyəti kollektivləşdirə bilməzsiniz.
üçüncüsü, qanunları tanımamaq, bəzi hallarda ayrıca məsuliyyətə səbəb olur, bəzi hallarda isə olmur; amma hər bir halda bu xarici hərəkətlərlə müşahidə edilməlidir. məsələn vətəndaş vergi ödəməmişsə, bunun yerinə görə inzibati ya da cinayət məsuliyyəti var.
mən burda iranı sevənləri müdafiə etmirəm. iranı sevmirəm də, zəhləm gedir, pulsuz dəvət etsələr getmərəm. mənim müdafiə etdiyim fikir, vicdan, ifadə azadlığıdır ki, hamının onlara ehtiyacı vardır.
iran sevgisi başlı başına məsuliyyətə səbəb ola bilməz. nə də ki rusiya sevgisi, ya da ki türkiyə sevgisi. bu sevgilər, maksimum dövlət qulluğuna qəbulda nəzərə alınaraq, şəxs vəzifəyə təyin edilməyə bilər.
nardaran əhalisinin gənclərinin müasir təhsilə ehtiyacı var. orda siyasət və uzaqgörənlikdən istifadə edərək, məktəblərə xüsusi bilik və təcrübəyə sahib müəllimlər göndərilməli, başqa bir beyin formalaşmalıdır.
zamanında fransızlar osmanlıda fransız məktəbləri açaraq, doğudaki erməniləri sonra üsyana sövq etdilər. bundan dərs alınmalı. əkdiyini biçərsən.