ilk öncə, tortun özü ilə başlayaq. Toylarda tort ənənəsi orta əsrlərə qədər gedib çıxır, amma həmin vaxtlar tam da indiki kimi olmayıb. Bəylə gəlin bir-birinə bulka yedizdirirmişlər. Tort sonralar məşhurlaşıb.
Tortun kəsilməsi-cütlük olaraq edilən ilk hərəkət (görülən ilk iş) hesab olunur. Lakin tarixən bunu gəlin təkbaşına edirmiş və bu, bakirəliyini itirməsinə işarə imiş. (baxma: şaşırdık mı? Haaayııırr)
Gələk başlıqdakı məsələyə:
Təxmin edə biləcəyiniz kimi, bir-birinə tort yedizdirməyin “şirin” mənası var. Bu, tərəflərin bir-birinə bağlılığının və sevgisinin nümayişi kimi qəbul edilir. Zənnimcə, bizdə bunun tam qarşılığı var onsuz: kəllə qənd. Bəlkə də, səhv qarşılaşdırıram, amma münasibətlərinin möhkəm olması və ömürlərinin şirin keçməsinin simvolu kimi qəbul edilən kəllə qənd məncə tortu döyər. (baxma: dədə-babamız tort görüb, ala?)
indi də gələk məhz bizdə (caps lock) bəylə gəlinin bir-birinə tort yedizdirməsinə.
Ya rəbbəl-aləmin, insanlar necə bayağılaşa bilir!
Deməli, bir qrup cütlük bunu çox adi qaydada yerinə yetirir, üz ifadələri belə dəyişmir, hətta elə bilərsən indicə küsüşüb gəliblər. Buna deyə biləcəyim tək söz, “ala sizə lazımdı bu?!”. Bu adamlar o bəy-gəlin stolunda belə elə bil zorla otuzdurulublar. Evlənməməli olan adamlar bir-birinə tort yedizdirir. Ewwww.
Digər bir qrup cütlük, çəngəl və tortla namünasib münasibətə girişir. Çəngəli geri çəkmək, ağzına aparmaq, bir də çəkmək bla bla. Bunu edəndə də bir mal gülümsəmə yaranır üzlərində. Amma xoşbəxtdirlər də. Nə deyəsən. Təki həmişə axmaqcasına xoşbəxt olsunlar, vallah.
Bir qrup cütlükdə bu proses əvvəldən planlaşdırılmamış formada rəzil gedir. Məsələn, tərəflərdən biri (99 faiz öküzə oxşayan qaqaş) çəngəli öz ağzına aparır. Gəlinbacı bundan pərt olsa da, o da çəngəli öz ağzına aparır və söhbət bitir. Və ya (izləyəndə belə utandığım) bir qrup cütlükdə, tərəflərdən biri (1500 faiz görüb-görəcəyi gün bu gün olan gəlin) bəylə oyun oynayır və çəngəli dala-qabağa itələyir (türkün məsəli). Öküzə hörmətsizlik eləmək istəmirəm, gəlindən beş betər axmaq, üstəgəl mədəniyyətsiz olan qaqaş da ya çəngəli alıb yerə çırpır, ya əlini stola çırpır, ya bir dənəsini gəlinə otuzdurur, beləcə söhbət bağlanır.
Ümumi götürəndə, lazım olmayan, amma normal qaydada edildikdə (burda qeyd olunmayan qaydada) çox da gözə batmayan adət.
Mənbə: link
P.s: link verə bildim?