46. sosial və qlobal obsessiya, post viral periyodda, agorafobiyanı gücləndirəcək. kollektiv travmalar (cəmiyyətdə baş verən/yaşanan hər cür estetik vahimə - müharibə, bədbəxtlik, ölüm, sevgi, aclıq, səfalət və s) sonrası fərd, heç vaxt əvvəlki tək hiss edə bilmir və sosial obsessiya, fərdin gündəlik həyat repertuarını ölümlə təhdid edərək, dəyişdirir. bu total təsirin nəticəsi kimi insan, jestlərini itirir. ölüm refleksinə təkan verən hər bir təcrübə, insanı qaçılmaz olaraq yeniləyir. bəli, elədir, insan və onun yaşadığı "ev" dəyişəcək; amma o, bizimlə hansı dildə danışacaq?

bu tip qlobal və kollektiv "faciə"lərin baş obrazları, onu yaşayan insanlar yox, dövlət aparatları olur. o aparatlar ki, şəxsi iradəyə terror tətbiq edərək, hadisələrin nəticəsində, qeyri-şərtsiz "faciə"nin qalibləri sayılırlar. xüsusilə sosial şüurun inkişaf etmədiyi, fərdi olaraq şəxsi iradənin mədəniyyət və hüquq müstəvisində bloklandığı üçüncü dünya ölkələrindəki totalitar aparatların mübarizə strategiyaları, prosesin əksinə, dəyişməyərək, eyni qalır. "həbs etmək". bu izolasiya metodu, dövlət aparatının yaddaşında xüsusi yerə malik mexanizmdir. "dəlilər", "cinayətkarlar" və "xəstələr". nəzarətin məkanı, obrazları dəyişsə də, göz həmin "göz" deyilmi? çöl - daim qorxu/təhdid mərkəzi, "ev" isə ailənin (iqtidar polisinin) qalası olduğu üçün olacaq ki, təcrübə yeni olsa belə, iqtidarların dili dəyişmir.

"ev" fenomeni tarixi təkamüllə birgə kəsb etdiyi/hiss etdirdiyi obrazını tez - tez dəyişdirib. odisseyin bir vaxtlar ən böyük səyahəti, arzusu olmuş "ev", on altı yaşında ondan qaçan bir yeniyetmə üçün, başqa bir ehtiyacın, azadlıq arzusuna aparan yolun ilk etapıdır. odissey üçün "ev", nostaljik obraz, xatirə və xatırlama olduğu halda, yeniyetmə üçün bu, unuduş, təbiəti yenidənyaratma prosesidir. bu gün tez-tez, mantra kimi təkrarlanan, "evdə qal" şüarı, hansı arzunun məhsuludur? "evdə qal/evdə qalmaq" ifadəsi, iqtidarların tarixən (xüsusilə "ata" diliylə) istifadə edib, təkrarladıqları patriarxal buyruqlardan biridir. gəzməyi, gecələri əylənməyi, təbiətə açılmağı tarixən sevməmiş xalqlar üçün yad olmayan dilin bu ifadəsi, insana yaşadığı bu yeni təcrübədə nə demək istəyir? bəli, insanlar evdə qalmalıdırlar çünki səhiyyə sistemi/resursları eyni anda təcrübə edilən hərəkətə qarşı passiv və gücsüzdür. bəli, evdə qalmaq lazımdır, çünki, evdə qalmaq, xəstəlikdən sığortalanmaq yox, xəstəliyi təxirə salmaq məqsədi daşıyır. tibb, dünyanın "həmrəy" hərəkəti qarşısında çaşqın və gücsüzdür. amma o artıq əvvəlki, steril, konfort, ad günü abu-havasındaki məkan obrazı olmadığına görə, evlərimiz və içindəki - bizimlə eyni taleyi - yaşayan insanlarla münasibətimiz getdikcə, kəskinləşəcək. insan psixoloji şiddəti, bədəninə tətbiq edilən istənilən şiddət metodundan daha təhlükəli hiss edir.

hələ ki, hər şey, çox qaranlıqdır. lakin hər qaranlıq dövrü, aydınlıq çağı təqib edər. tarix, - qısa metrajlı da olsa - bu periyoddan sonra təkərrür edəcəkdir. hələ ki, ən yaxşı şey - istehlak patologiyasının komaya girməsi; ən pis şey isə (təbii ki, özüm üçün) gün ərzində 11-15 km yeriməkdən məhrum olmağımdır.

bu günlər çöldəki hər kəs, təəssüf ki, potensial terroristdir.