Üexker immanuel Kantın insanın idrakının kənarında olanları qavraya bilməyəcəyi və qavradığının yalnız öz subyektiv reallığı olduğu nəzəriyyəsindən yola çıxaraq, bunun bioloji tərəfini araşdırır. Üexker deyir ki, hər bir insanın, həmçinin qeyri-insan olan heyvanların təcrübə etdikləri dünya fərqlidir. Onun sözləri ilə desək, "Canlının qavradıqları onun qavranılan dünyası (baxma: mirkwelt) və onun bütün etdikləri effector dünyası (baxma: wirkwelt) olur. Qavranılan və effector olan reallıqlar birlikdə umwelti əmələ gətirir.
"Anlaşılmaz şəkildə, biz fiziki dünyanı tək reallıq olaraq qəbul edirik, çünki o bizim hiss və hərəkətlərimiz əsasında qurulub. Amma, məsələn, bir Yakobyan istiridyəsi üçün dünya sadəcə hərəkətdən ibarətdir; bir meduza üçün isə sadəcə elektrikdir."
insan və heyvanların umweltləri fərqləndiyi üçün, insanlar heyvanlar üzərində araşdırma edərkən çətinlik çəkməli idi. Belə ki, indiyə qədər heyvanların hissi fiziologiyası haqqında elm o qədər antropomorfizm ilə iç-içə idi ki, heyvanlar və insanlar arasındakı fərqə rəğmən nomenklaturası insanın stimulu necə qavradığı üzərinə qurulmuşdur.
Nisbətən pessimist yanaşımla yanaşan qisimə nəzərən, biz heçvaxt öz umweltimizdən başqa umwelti qavraya və təcrübə edə bilməyəcəyik. Ancaq, bununla bağlı araşdırmalar və irəliləmələri gözdən qaçırmaq olmaz. Heyvan və insanlar arasındakı mirkwelt fərqini anlamaq üçün 2009-cu ildə, Kano və Tomonaga insan və şimpanzelərin bir şəkilə necə fərqli baxdığını göz-izləyici texnologiyalar vasitəsilə ölçüblər. Həmçinin, 1990-cı ildə Vallortigara cücənin qavradığının eksperiment aparan insanın qavradığından necə fərqləndiyinə dair araşdırmalar aparmışdır.
Ən böyük irəliləyiş isə, deyərdim ki, david eagleman və onun araşdırma qrupu tərəfindən irəli sürülüb. Belə ki, david eagleman kar insanın umweltini genişlətmək üçün bir texnologiya hazırlayıb. Kar insanın geyindiyi paltara bir telefona bağlı siqnalları olan vibratorlar yerləşdirilib. Digər insan tabletə doğru danışdıqca oradakı səslər siqnallar vasitəsilə kar insan tərəfindən hiss edilir. Baxın, eşidilir demirəm, hiss edilir. Kar insan sözləri hiss edərək başa düşür və ona deyilən sözləri lövhəyə uğurlu şəkildə yazır. Bu hələ, umwelti genişlətməkdə ilk addımlardır. Hazırda neyrofəlsəfə, neyrologiya, beyin ilə məşğul olan insanlar bunun üzərində işləyirlər.
Üexkürün umwelt konsepsiyası bəziləri tərəfindən tənqid olunub. Josef Pieperə əsasən, insan düzgün və məntiqli mühakimə edə bildiyi üçün o weltdə (baxma: dünyada) yaşayır. Heyvanlar isə bundan məhrum olduqları üçün umweltdə yaşayır.
David Eaglemanın irəli sürdüyü model haqqında daha çox məlumat üçün onun bu ted nitqinə baxa bilərsiniz:
(youtube: 
)
)