1. Dostlar, sizi qorxutmaq istəmirəm, lakin bunları hər kəs bilməlidir. Övladlarınıza da danışın və oxutdurun.
Əgər metro yoluna yıxılmısınızsa, həmin yerdən platformaya qalxmağa qəti cəhd göstərməyin!
Çox adam, həqiqətən də, platformadan relsə yıxılanda nə etmək lazım olduğunu bilmir.
Gəlin, bu barədə ətraflı danışaq.
Uzaqdan başlayaq, bu çox vacibdir.
Metro qatarları nəylə hərəkət edirlər? Elektriklə. Bu hamıya məlumdur.
Bəs onlar elektriki hardan götürürlər? Bax, burda insanların versiyaları şaxələnir...
Qatar 2 adi hərəkət relsi üzərində gedir, onlarla paralel, platformanın altında isə 3-cü – elektriklə yüklənmiş kontakt relsi var. Onun, adətən, qırmızı və ya sarı rəngli örtüyü olur. Ona yaxınlaşmaq qəti qadağandır! Bu çox vaxt ölümlə nəticələnir. Tekstolitdən və ya ağacdan olan örtük mühafizə təyinatlıdır, lakin o zədələnə, çatlaya, qırıla bilər.
Məhz buna görə relslərə yıxılsanız, HEÇ VAXT və HEÇ BiR HALDA yıxıldığınız yerdən platformaya qalxmağa cəhd göstərməyin.
HEÇ VAXT və HEÇ BiR HALDA yaxınlaşan qatardan platformanın altında gizlənməyə çalışmayın.
ONDA BƏS NƏ ETMƏLi?
1. Hərəkət relslərinin arası ilə qatarın hərəkət istiqamətində platformanın sonuna doğru qaçın. Onsuz da qatar orda dayanacaq və maşinist sizi əvvəlcədən görəcək. Metropoliten işçiləri sizi görəcək və kömək edəcək. Platformanın sonunda elektron saat tablosunun yanında NORMAL PiLLƏKƏN var – onunla asanlıqla platformaya qalxa bilərsiniz.
2. Əgər hansısa səbəbdən qaça bilmirsinizsə və ya qaçmağa vaxt yoxdursa, relslər arasındakı çuxurda üzü aşağı və başınız qatara tərəf olmaqla uzanın. Belinizdə çanta varsa, onu təcili çıxırıb atmağınız çox vacibdir.
Əllərinizlə qulaqlarınızı bağlayaraq, uzanın. Hazır olun ki, qatar çox güclü səs çıxarır, ondan qızmar hava axını yayılır, tormozlayanda relslərdən qığılcımlar sıçraya bilər. Bədəninizi nəzarətdə saxlayın və tərpənmədən uzanın. Relslərarası çıxır elə layihələndirilib ki, sizə heç nə toxunmayacaq və mütləq sağ qalacaqsınız.
Mütləq BAŞINIZ QATARA TƏRƏF uzanmalısınız. Əks halda hava axını paltarınızın ətəklərini qaldıra, qatar ona ilışə və sizi sürüyə bilər.
3. Kiminsə yıxıldığını gördükdə mütləq necə hərəkət etməli olduğunu ona deyin. Əgər o qaçırsa, dərhal stansiya növbətçisinə məlumat verin – ya ekstren çağırış sütunu, ya da istənilən metro əməkdaşı, hətta xadimə (onlar, adətən, belə hallar üzrə təlimatlandırılırlar) vasitəsilə.
4. Əgər yıxılan platformaya qalxmağa çalışırsa, ona əl verməyin – kontakt relsindən onu cərəyan vurarsa, sizi də öldürəcək. Gödəkçənizi (pencəyinizi, plaşınızı) çıxarıb, ona uzadın və onun vasitəsilə dartın. Ən yaxşısı isə, ona 1-ci bənddəki kimi hərəkət etməsini deyin.
5. Hər hansı səbəbdən qəza və ya nasazlıq nəticəsində qatar tuneldə dayanarsa və maşinist qatarın hərəkət etməyəcəyini bildirərsə, qatarı onun hərəkət istiqamətinin sağ tərəfindən tərk edin və həmin tərəf üzrə də hərəkət edərək tuneldən stansiyaya tərəf gedin. Çünki kontakt relsi qatarın hərəkət istiqamətinin solunda olur və qəza anından onun söndürüləcəyinə əmin olmaq olmaz.
(C) Asif Şəfəqqətov

Əlavə: Təxliyə zamanı vaqonu iki orta, yəni 2-ci və 3-cü vaqonlardan tərk etmək lazımdır. 1 və 4-cü vaqonların qapıları altında vaqonların cərəyan qəbuledicisi yerləşir.