13. Özümdən əvvəlki bütün entry'lərə qatılıram, eynən öz fikirlərimi oxudum burda. Amma yenə də, öz tərzimdə bir entry də mən yazım istədim: Bəli, zaman-zaman başımıza gələn bəzi hadisələr, düşdüyümüz iyrənc situasiyalar bizi bu ölkəyə nifrət etdirsə də, hər şeyə tüpürüb ölkədən getməyi bütün problemlərin yeganə və həqiqi həlli kimi görsək də, bir şeyi gözdən qaçırırıq həmişə: hara gediriksə gedək, özümüzü də özümüzlə aparırıq. Ölkədən qaça bilərik, amma özümüzdən əsla. Burda sual olunmalı məsələ odur ki, həqiqətənmi bütün problemlərimiz sırf bu cəmiyyətlə, bu ölkə ilə bağlıdır? Bəlkə, sadəcə, zəifik, xoşbəxt olmağı bacarmırıq. Əminikmi ki, gedəcəyimiz ölkədə axtardığımız həyatı tapa biləcəyik? Hansısa yazıçının bir sözü var e: "Sahib olmadıqlarımıza çatmaq üçün çapalayarkən sahib olduqlarımızı unutduğumuz üçün xoşbəxt deyilik". Yəni, adətən, biz öz ölkəmizdə ancaq mənfilərə, xarici ölkədə isə ancaq müsbətlərə fokuslanırıq. Halbu ki dünyada ideal bir yer, millət, ölkə yoxdur. Hər ölkənin, cəmiyyətin özünəməxsus yaxşı və pis cəhətləri var. Özüm bir tibb tələbəsi olaraq Almaniyaya getməyi qarşıma məqsəd qoymuşam, elə indi də alman dilini öyrənməklə məşğulam, amma tərəddüdlüyəm. Gedəcəyim yerdə də məni yeni sıxıntıların gözlədiyini yaxşı bilirəm: ailəndən uzaqda, soyuqqanlı və bir az da sərt insanların (almanların) arasında olmaq, öyrəşmədiyim ağız dadı (fərqli mətbəx), öyrəşmədiyim hava durumu (bir az soyuq, tutqun, buludlu səma, tez-tez yağan yağışlar və s.), ömür boyu kirayədə yaşamaq, özünə ev almağın demək olar ki mümkünsüzlüyü (ev qiymətləri çox bahadır), yeri gələndə irqçiliklə üzləşmək (çox olmasa da, olur) və ən əsası isə o ölkəyə aid olmadığını bilmək, hər addımda hiss eləmək, qonaq kimi yaşamaq. Yəni, bir ölkəyə turist kimi gedib gəzmək başqa şeydir, gedib orda yaşamaq, ömrünü orda keçirmək tamam başqa. Avropa haqqında belə bir cümlə çıxmışdı qarşıma: Avropa avropalılara gözəldir (yəni, qıraqdan gələnlərə yox, yerli əhaliyə). Əlbəttə, deyə bilərsiniz ki, "bütün bunlar burdakı problemlərin yanında heç nədir, yavaş-yavaş öyrəşmək olar", amma yaşamadan bilmək olmaz. Düşünürəm ki, pulun varsa, imkanın yaxşıdırsa, elə ən yaxşı yer Azərbaycandır (hazırkı zaman və yaxın gələcək üçün). Amma bunun da bir sonu var, təbii. 2040-2050-ci illərə qədər ölkə heç yaşanmayacaq hala gələcək, məncə (tezliklə, neft əsrinin bitib hər şeyin elektriklə işləyəcəyini, lakin elmin və texnologiyanın sürətlə inkişaf etdiyi dünyada Azərbaycanın gələcəyə heç bir yatırım, sərmayə qoymadığını nəzərə alsaq)
Uzun sözün qısası, Azərbaycanı tərk etməyin əleyhinə deyiləm, sadəcə bu barədə qərar verərkən realist düşünmək, obyektiv yanaşmaq gərəkdiyini vurğulamaq istəyirəm. Azərbaycanı tərk etmək ən son variant, son çıxış yolu olmalıdır, artıq hər şeydən əlin üzülübsə, qalıb nələrsə eləməyin, nələrisə düzəltməyin, özünü xoşbəxt etməyin heç cür mümkün deyilsə, bu təqdirdə xaricə köçmək barədə düşünmək olar.