3. Yadımda çox loser biri kimi qalıb. Həyat pillələrini tez qalxıb. ittihad və tərəqqi qiyamı sonrası osmanlıda hərbi nazir vəzifəsinə gətirilib. Xanədan sülaləsindən qızla evləndirilib, həm də sarayla qohum olub. Sonra neyniyib? Osmanlını heç lazım olmayan bir vaxtda dünya müharibəsinə salıb. Bütün hərbi strukturları alman generallarına təhvil verib. Rus cəbhəsinə qışın soyuğunda 90 min əsgər göndərib. Yanındakı 1-2 nəfər ağlı başında adam "paşam neynəyirsən, gözdə mart gəlsin,elə göndərək ordunu" deyiblər amma təbii ki, paşamız qoz qoymayıb. Ordunun dalıyca da 3 dənə təminat yüklü gəmi göndərir, hamısı qara dənizdə ruslar tərəfindən batırılır. Gülməli olan bu 3 gəminin dalıyca başqa bir gəmidə səyahət edən mustafa kamal atatürkə heç nə olmur (bax: murphy qanunları). Hə nəysə, ac-susuz ordu sarıqamışda soyuqdan donub qırılır. Ənvər artıq necə pis olursa, idarəçiliyin filan başını buraxır təmiz. Başını buraxır ki, türklər çanaqqalada come back edirlər, yoxsa ənvərin olduğu bir ssenarini fikirləşmək belə istəmirəm. Müharibə qutarır, ənvər paşa pal-paltarını yığır gedir gürcüstana. Burda da tərəfdarları uduzur, eşidir ki, türkiyədə qurtuluş hərəkatı başlayıb. Birdənə məktub yazır ismet paşaya(ismetin hələ inönü olmadığı vaxtlardı), deyir ki, "görürəm sən,kazım,kamal, bütün yetkalar yığılışmısız bir yerə, dominoya dördüncü para lazımdısa gəlim". ismet paşa da deyir ki, "sən gəlmə ulan ayı". Bunnan sonra ənvər paşa keçir rusiyaya, ordan mərkəzi asiyaya, burdakı türk xalqlarını birləşdirmək üçün ordu toplayır. Son döyüşünə 1922-ci ildə tacikistanda çıxır, qarşılarında bolşeviklər vardı. Ənvər paşa "hücum" deyib qışqırır, atı ilə irəli gedir. Atılan ilk güllə ilə şəhid olur. Bu hekayə də burda bitir.

Ən pisi odur ki,ənvər irəli deyəndə ordusundan bir nəfərin belə tükü tərpənmir.