1. ilk öncə demək istəyərdimki bu ölkədə doktorantura etməyin amma sizin mənim kimi sado-mazo fantaziyalarınız varsa, ölkənizdəki qoca daşşaqların hamısın öz stollarından qopartmaq istəyirsinizsə, siz tələbə olarkən sizə zülm verən o peysər qoca müəllimlərə həqiqətən peysər olduqlarını göstərmək istəyirsinizsə və ən əsası doğrudan da üstündə elmi araşdırma edəcəyinizi düşündüyünüz, elmdə fərq yarada biləcəyini düşündüyünüz araşdırma mövzunuz varsa, gecələr hansısa seriala görə yox matlabda hansısa sikik simulyasiya səhv işləyir deyə oyaq qalmağa hazırsınızsa, bəzən ailənizi, bəzən sevdiklərinizi itirməyə hazırsınızsa, sosial həyatınızın məhv olmağına hazırsınızsa doktorantura edin. Bu sonuncu qeyd etdiklərim üçün ölkənin fərqi yoxdur ahahahahahahha.
Əsgərliyi fırlatmaq üçün edəcəksinizsə inanın birinci ilinin sonunda kaş götümə orduda sik girəydi amma doktorantura etməzdim deyəcəksiniz. Ona görə düzgün qərar verin.
Gələk işin qəbul məsələlərinə, siz master təhsilinizi bitirdikdən sonra və ya master təhsilinizi bitirəcəyiniz cari ilin aprel ayında təhsil nazirliyinin portalından qeydiyyatdan keçirsiniz.
Təhsilin 3 forması var qiyabi doktorantura, əyani doktorantura və dissertantura. Bu formaları ayrıca yazmağımın səbəbi isə budur ki, əgər siz qiyabi doktorantura seçsəniz yalnız dönəm-dönəm elmi rəhbərinizlə danışırsınız, məqalələr yazır və öz iş yerinizdə tam ştat yəni full-time işləyirsiniz və əsgərliyə getməmisinizsə sizi bu dönəmdə əsgərliyə də çağırırlar.
Əyani doktorantura seçsəniz siz yalnızca yarım ştat yəni part time təhsilinizi aldığınız qurumda (universitet, araşdırma institutu, elmi tədqiqat institutu, elmlər akademiyası) işləyə bilərsiniz və əsgərliyə çağırılmırsınız, eyni zamanda əlavə olaraq təqaüd də alırsınız aylıq 216 manat fəlsəfə doktorluğu oxuduğunuza görə.
dissertantura seçməyiniz yalnız müəyyən şərtlər altında olur. Yuxarıda qeyd etdiyim kimi yenə sonda fəlsəfə doktorluğunuzu alırsınız lakin öncədən universitet və ya akademik sahədə öz seçəcəyiniz ixtisas üzrə elmi nəaliyyətləriniz olmalıdır əgər bu şərtləri ödəyirsinizsə seçə bilərsiniz. digər iki qəbul üsulundan digər fərqi budur ki, qəbulda fəlsəfə fənnindən azad olursunuz.
Bu üç formadan sizə uyğunu seçdikdən sonra bir ton sənəd yığırsınız:
Kadrların şəxsi-qeydiyyat vərəqinin surəti
Tərcümeyi-halın surəti
iş yerindən xasiyyətnamənin surəti
iş stajı olanlar üçün əmək kitabçasından çıxarışın surəti
Çap olunmuş elmi işlərin siyahısı və ya seçilmiş ixtisas üzrə referat
Ali təhsil müəssisəsini bitirmək haqqında diplomun müvafiq qaydada təsdiq edilmiş surəti
Bu sənədləri yığmaq vaxt alır deyə məsləhətim portal qeydiyyat başlamadan öncə bunları bitirməyinizdir.
Təhsilin forması olaraq da ödənişli və ya ds (dövlət sifarişli) seçirsiniz. Bu seçimlər sizin təhsilinizi edəcəyiniz yerin həmin il , həmin ixtisas üzrə təhsil nazirliyinə təqdim etdiyi sifarişdə bəlli olur. Öncədən mən müraciət edəcəm deməyiniz sizə çox kömək olar ki, sizin üçün varsa dövlət sifarişli yer açsınlar.
Bütün bu qeydiyyat hoqqası bitdikdən sonra sizə portaldan cavab gəlir ki, siz qəbul üçün müsabiqələrə buraxılırsınız.
ilk mərhələdə xarici dildən imtahan verməlisiniz. Əgər sizin beynəlxalq serifikatlarınız varsa onları təqdim etdikdə bu imtahandan azad olursunuz. Məsələn minimum 6.5 ielts olduqda. amma siz imtahanı verəsi olsanız Bu imtahan üçün sizi yönəldirlər dövlət imtahan mərkəzinə siz uyğun vəsiqə fin kodu ilə qeydiyyat keçdikdən sonra 110 manat ödəyirsiniz və imtahana buraxılırsınız. 110 manat ödəməyinizin səbəbi əslində bu imtahandan keçsəniz sizə 5 illik sertifikat verilir ki, bu sertifikatla siz 5 il ərzində bir də xarici dil minimum imtahanı verməyəsiniz ( bunu da açıqlayacam).
xarici dil imtahanında şərti olaraq 5 bölmə var danışıq, yazı, dinləyib-anlama, oxuyub-anlama və qrammatika.
yazı, dinləyib-anlama, oxuyub-anlama və qrammatika hamısı bir gündə yarı-test, yarı-açıq formada olur.
dinləyib-anlama blokundan 10 test sualı olur 5 dənəsi dialoq və 5 dənəsi monoloq.
oxuyub-anlama blokunda 1 böyük mətn olur və buna əsasən 10 test sualı olur.
qrammatika blokunda 5 qapalı və 5 açıq test sualı olur.
sizə imtahanda 2 saat verilir və ilk 1 saatını bu blokda işlətdikdən sonra sizdən test kitabçaları yığılır və yazı bloku kağızları paylanır.
yazı blokunda əgər qəbul üçün girmisiniz sizə 2 başlıq verilir ielstdəki task 2 tərzində və minimum 250 söz olmaqla ieltsdəki kimi giriş, birinci, ikinci, üçüncü body ümumi fikirlər və nəticə yazılır amma yox əgər siz hal-hazırda təhsil alırsınızsa və minimum imtahanı verirsinizsə o zaman ielts task 1 tərzində infoqrafik və ya cədvəllər verilir və 200 söz ilə yazılır. struktur mütləq gözlənilməlidir. əks təqdirdə öncəki mərhələnin 30 sualın hamısın düz yazmış olsanız da kəsilirsiniz.
danışıq digər bloklar olan gündən sonrakı 1 həftədə fərqli-fərqli günlərdə fərqli saatlarda olur və sizin üçü vaxt təyin edildikdən sonra gedib komputerdə danışırsınız 20 dəq filan çəkir ümumi.
1-2 həftə sonra nəticələr açıqlanır mümkün 50 baldan minimum 30 yığdıqda bu mərhələdən və ya hal-hazırda təhsil alırsınızsa minimumdan keçirsiniz. qəbulda 35 yığdıqda 5 il boyunca minimumdan da azad olursunuz.
Bundan sonra bir də cari ilin sentyabrında sizdə portalda sizdə fəlsəfə imtahanı aktivləşir. Əgər sizdə dissertanturadırsa. Bu bölmə olmayacaq.
fəlsəfə imtahanı hər qurum üçün fərqli unilərdə keçirilir amma umumi olaraq məsələn adnsu, unec, aztu və s. hamısı birlikdə adnsu-da imtahan verir. elmlər akademiyası özündə və s. əksərində klassik bilet çək 3 ya 5 sual yaz ilə olur bircə elmlər akademiyasında testlə olur.
yazılı olan yerlərdə hamısında siz yazdıqdan sonra komissiya önünə çıxırsınız amma yazdığınız sadəcə qeyd məqsədlidir geri qalanı əsasən komissiya üzvlərinin sualları olur sizin fəlsəfi yanaşmanızı test edirlər. həmin gün imtahan verən hamı imtahanı bitirdikdən sonra elə həmin gün keçənlər və kəsilənlər açıqlanır.
bundan sonra isə ixtisas üzrə imtahan olur. siz seçdiyiniz ixtisas və uniyə əsasən imtahan yeriniz bəlli olur.
məsələn siz bdu-da 1202.01 - analiz və funksional analiz üzrə doktorantura edəcəksizsə onda orda həmin kafedranın prof və dosent heyətindan seçilən alimlər olur komissiyada və yenə fəlsəfədə olduğunu kimi yazırsınız amma çox da yenə önəm kəsb etmir qeyd xarakterli olur. qalanı əsasən komissiyanın sizdən ixtisas üzrə baza biliklərinizi soruşmağı olur. bu imtahan da fəlsəfə kimi həmin gün sizə açıqlanır ki, mümkün balı yığdınız ya yox.
bütün bu prosedur bitdikdən sonra sizin qəbul olduğunuz portalda görünür və sizin seçdiyiniz qurum sizlə əlaqə saxlayıb surətini yüklədiyiniz sənədlərin originallarını sizdən istəyir. siz təqdim etdikdən sonra sizə 6 ay boyunca rəhbər və mövzu seçməyə vaxt verilir. Təhsil 5 ildir lakin 10 il də ola bilər 2 il də sizdən sadəcə 5 il ərzində yenidən xarici dili imtahanı istəməyəcəklər.
Yenidən imtahan məsələsinə gəldikdə siz xarici dil və ixtisas fənnindən, doktorantura mövzunuzun son müdafiəsindən öncə yenidən kafi keçid imtahanı ya da öz adıyla minimum itmahanı verməlisiniz.
Doktorantura təhsilimi bitirdikdə bir uzun informasiya yığını daha yazacam sizlər üçün.