Başlamazdan qabaq bunu interaktiv bir təcrübəyə çevirək. Odur ki, dəvam etmədən öncə videonu başladın, 1997-ci il seriyasından "4 Gatsu" sountrack’ini birlikdə dinləyək.
(youtube: 
)
)hər şeyini, yazarını belə itirmiş, hekayəsi yarım qalan bir obraz. guts(qats).
“Lap əvvəldə Guts'ı tez əsəbiləşə bilən bir qəhrəman olaraq təsəvvür etdim. Mad Max'dəki Max, ya da Fist of the North Star'daki Kenshiro kimi. Mən onu necə qəzəbləndirəcəyimə, necə qisas alacağına, xarici görünüşünü və bacarıqlarını necə effektiv nümayiş etdirəcəyimə fokuslandım və bu mübarizədən ortaya çıxan şey orijinal Black Swordsman oldu.” - Kentaro Miura, manganın əsas personajı olan, Guts'ın motivasiyasını və zehniyyətini necə ortaya çıxardığı barədə suala belə cavab vermişdi. qeyd etdiyim kimi, miura Guts'ın əsəbi olmasından əmin olmaq istədi, nəticədə onu əsəbləşdirməyin həll yolu kimi ona bərabər bir dost yaratmağa qərar verdi; griffith.
"Berserk" tam olaraq " Devil Man" və " Fist of the North Star" kimi mangaların uğurlu adaptasiyası kimi görmək olar. Yəni Kenshiro və Shin, Akira və Raoh tamamilə Griffith və Guts ətrafında formalaşmış obrazlardır. sözsüz, Miura bu paralelləri götürüb tamamilə fərqli bir şeyə çevirmişdir. "Devil Man"ın ezoterizmi ilə "Fist of the North Star"ın vəhşi dünyasını alıb "Berserk" kimi dark fantasy janrını bir daha bənzəri olmayan şəkildə dünyanın ən populyar mangalarından birinə çevirdi.
Bizim burda 3-cü əsas obrazımız da var ki, mangada bütün personajlar tərəfindən güclü və gözəlliyi ilə tanınan qadın döyüşçü casca özündə bir qadın olaraq ancaq qüsurlar görməsi, nə etmək istədiyini bilməməsi, bir insan olaraq arzusunun olmamısı kompası olmayan bir gəmi kimi özünü dalğanın və küləyin istiqamətinə verir.
Kentaro Miura xüsusi bir sənətçidir, amma Berserkin rəsmlərinin keyfiyyəti, hekayəsinin bənzərsizliyi bir yana, hekayənin keçdiyi dünyaya baxdığımızda bu dünyanın xalqları, sosio-politik quruluşu, şəhərləri və insanları üzərində dövr edən bir cəmiyyət tənqidi var ki, bu məncə özü kifayət qədər müşahidə və bacarıq tələb edən bir şeydir.
Manganın iki əsas obrazı Guts və Griffith arasındakı münasibət, bir-birlərini fərqli mənalarda istəyən, amma heç vaxt bir-birinə sahib ola bilməyən iki kişinin duyğularının dağıdıcı bir qəzəbə çevrilməsi, manganı tamamilə başqa bir yerə çəkir. Bu münasibəti Griffith tərəfində homoerotik sevgi münasibəti olaraq, Guts tərəfində isə yalnız özündən daha yaxşı gördüyü bir insan tərəfindən qəbul edilmək və insanlığının təsdiqlənməsi olaraq qəbul etmək olar. Casca tərəfindən baxıldığında isə, xilasçısına aşiq olan bir qadının onun həyatının bir parçası ola bilmək üçün qadınlığından imtina etməsi, lakin günün sonunda ona yaxın olmaq üçün imtina etdiyi halının ona istədiyi şəkildə yaxınlaşmasına mane olduğunu da görə bilərsiniz, bu baxımdan obrazlara qarşı fikrimiz həmişə bir tərəfli olmur. Bütün obrazların verdiyi qərarların psixoanalizini etmək, adamı alır, aparır.
əksər populyar anime, fanservice adı altında qadın obrazları çox axmaq göstərir, amma berserk mangasında ucuz fanservice'ə yer verilməyib. mangada çılpaq və absürd panellər olduğu doğrudur, amma buna səbəb hekayənin qaranlığını yansıda bilməkdir, kiminsə eraksiya olmasına kömək etmək deyil
Golden Age ilə uşaqlığından etibarən tanımağa başladığımız Guts obrazı bir şeylərə sahib olması, sonra onları yenidən itirməsi, insanlığını yenidən tapması və buna rəğmən yaşamağa davam etməsi hekayəyə yeni bir nəfəs verir. Black Swordsman, Golden Age, Conviction, Lost Children və Guts'ın fərqli hekayələrində yaşadıqlarından dolayı keçirdiyi dəyişikliklər o qədər orjinal işlənir ki, bir müddət sonra keçmişdə necə bir obraz olduğunu belə unutmağa başlayırsınız. Bu, demək olar ki, bütün əsas obrazlarda görürsünüz, yəni möhtəşəm rəsmlərin yanında çox möhkəm bir yazıçılığı da var müəllimin və bütün bunları o qədər ahənglə bir araya gətirir ki, niyə "Berserk"in bu qədər sevildiyini daha yaxşı anlayırsınız.
Günün sonunda Guts'ın bədənindəki bütün yaraların, ağaran saçlarının və yorulan baxışlarının hər birinin səbəbini çox yaxşı başa düşürük, eyni öz daşıdığımız yaralar, ağaran və ya ağaracaq saçlarımız və yorulan baxışlarımızın arxasındakı səbəbləri bildiyimiz kimi. Əslində hər kəsin arxasında Guts'ın daşıdığı kimi bir qılınc var və bu, çox vaxt bir qılınc deyil. Şübhəsiz ki, "Berserk" bu şəkildə yanaşmaq insanın təbiətində var. Bütün mübarizələrə rəğmən həyatda qalmaq, mümkünsüzlük qarşısında dayanmaq və bəzən sadəcə yaşamaq;
Berserk light reading`lə oxuya biləcəyimiz bir şey deyil, təsvirlər kobud və pozğun və həm bəşəriyyətin dəhşətlərini, həm də Miuranın öz səhifələrində yaratdığı qaranlıq dünyanı göstərməkdən çəkinmir.
Və o rəsmlər... o sənət əsəri panellər. Xüsusilə "Millennium Falcon" hekayəsindən sonra Miura elə vizuallar yaradır ki, hər baxışda yeni detallar kəşf edirsiniz. O, əsərlərində Escher, Bosch, Gustave Doré və Albrecht Dürer kimi sənətkarların təsirini açıq şəkildə hiss etdirir. Miura üçün manqa yalnız hekayə deyil, həm də sənət əsəri yaratmaqdır.
Təbii ki, məsələ yalnız rəsmlər deyil. "müharibə yorğunluğu" adlandırdığım şeyi də çox yaxşı əks etdirir. Daim düzgün şəkildə yata bilməyən, özündən dəfələrlə güclü paranormal varlıqlara qarşı mübarizə aparan Guts-un yorğunluğunu hiss edirsiniz. Bədənindəki yaralar, qılıncını daşıyarkən və vurarkən əzələlərinin gərilməsi, üz ifadəsindəki tükənmişlik və obrazlarla qarşılıqlı təsirlərindəki bezginlik yalnız Miura səviyyəsindəki bir ustanın rəsmlərindəki kiçik detallarla verə biləcəyi şeylərdir. Maraqlı bir şəkildə, bütün bu yoğun qaranlığa rəğmən, bu hekayənin içində bir ümid var. Zatən "Berserk" in hekayəsini bu qədər axıcı və oxumağa dəyər edən də budur.
Guts-un hekayəsi iniş-çıxışlarla doludur. Yaşadığı bütün travmatik təcrübələrə rəğmən, "Black Swordsman" personasından sonra yenidən özünü bir ümid olduğuna inandıran insanlarla tanış olur. Bu da onu ilk tanıdığımız qaranlıq, inadcıl, heç nəyi umursamayan personasından yavaş-yavaş çıxarır. Lakin bu hekayə sadəcə dostluq və sevginin qalib gəldiyi bir hekayə deyil. Bütün ümidlərinə rəğmən, təkrar-təkrar mübarizəçimiz pis şeylər yaşamağa davam edir. Buna rəğmən mübarizə aparır, artıq mübarizə edə bilməz dediyiniz yerdə yenidən ayağa qalxdığını görürsünüz, sonra yenidən ayağa qalxır, sonra yenidən ayağa qalxır.
Bütün bu mübarizənin kənarında ümuda çatma cəhdi, "Berserk" in ürəyini təşkil edərkən müəllim bunu çox zövqlü və dərin bir meta-narrativlə birləşdirir. Bu, yalnız cool döyüş səhnələrindən başqa uğurlu personajlaşdırmalar üçün də ayrı bir cazibə nöqtəsidir. Amma əsasda yatan mesaj aydındır: Ümidin varsa, hər şeyin var.. Amma ümid yalnız heç nə etmədən gözləyənlərə çarə olmaz. Ayağa qalxıb bir şeylər etmək lazımdır. Bütün mənfiliklərə rəğmən o qılıncı alıb çalmalısan. Qarşındakı qaranlıq nə qədər müstəsna olursa olsun, mübarizə aparmalısan. Təbii ki, bunun yanında şəxsi qaranlığına və ümidsizliyə doğan qəzəbə təslim olmamağı da öyrənməlisən. Kiminə güvənəcəyini yaxşı seçməlisən. insanlara bütün paranoyalarına rəğmən şans verməlisən. Xalqına zülm edənləri məhv etməli, troll ordularını doğramalı, satanistləri məğlub etməli, uşaqları istismar edən iblisləri məhv etməlisən.
Mövzu uşaqlardan açılmışkən, "Guts"ın az yaşlı uşaqlara qarşı reallığı göstərməsi və onları bu reallıqla üzləşdirməsi, lakin konkret bir həll yolu təqdim etməməsi, oxucuların ona qarşı fikrini tərəfsiz saxlayır. Lakin burada yalnız biz, oxucular, dilemma ilə üzləşmirik. Xilas olan uşaqlar da nəticənin istəmədikləri bir son olduğunu dərk edir və həm Guts-a, həm də özlərinə nifrət bəsləməyə başlayırlar. Çünki onlar, uşaq yaşlarından valideynləri tərəfindən istənməyən, problem olaraq böyüdülmüş və tökülən qanların səbəbkarı kimi özlərini görürlər. Bu psixoloji yük onları Guts-a minnətdarlıq və nifrət arasında buraxaraq daxili münaqişə yaşamağa məcbur edir.
Hələ də bu hekayənin içində bir hekayəni yaxşı edə biləcək hər şey və daha artığı var, tək bir şey xaricində: yaxşı bir final. Bəli, "Berserk"-in hələ bir finalı yoxdur. Yəni əslində var, amma yoxdur. Kentaro Miura 54 yaşında qəfil və vaxtsız bir şəkildə vəfat etdi. Elə qəflətən baş verən ölümlər olur ki, tam lotoreyadan çıxan kimi, bax, elə bir vəziyyət. Aorta anevrizması. Hər kəsin başına gələ biləcək bir şey.
Miura, vaxtında Koji Mori-yə hekayənin finalının necə olacağını danışmış və tələbələrinə müxtəlif qeydlər buraxmışdı. Mori bu mövzu ilə bağlı bir xatirəsini belə bölüşür: "On beş il əvvəl bir gün, Kentaro-nu ziyarət etdim. O zaman "Eclipse" hekayəsini çəkirdi. Başında "Berserk" hekayəsini "Eclipse" i çəkərkən tamamlamışdı və həyəcanla mənə anlatmağa başladı. illər ərzində mənə danışdığı şeylərin manqada bir-bir baş verməsinə şahid oldum. Finalını bilən tək şəxs olaraq, Miura-nın vizyonuna sadiq qalaraq hekayəni bitirməyə qərar verdim. Sadəcə Miura-nın mənə danışdığı şeyləri yazacağam və heç bir əlavə etməyəcəyəm. Düzgün xatırlamadığım şeyləri yazmayacağam."
Bu, təbii ki, oxuyucuları iki yerə böldü. Kimiləri "Berserk" in Miura-nın çəkdiyi son bölüm ilə bitdiyini və davam etməməli olduğunu deyir, kimiləri isə Studio Gaga və Mori'nin Miura-nın mirasını davam etdirə biləcəyini düşünür.
Şəxsən mən, ikinci qrupdanam. rəsmlər Miura qədər olmasa da, illərlə onun altında çalışdıqları üçün Miura-nın dəsti xəttini bilirlər. Hekayə baxımından da hələ uzun dialoqlar və böyük ekspozisiya olmadı. Miura-nın vəfatından sonra yayımlanan bölümlər az dialoqa malikdir, amma hekayəni qrafik olaraq anlatmaqda problem yaşamamaları, məncə, güvən vericidir.
Yenə də sevimli mübarizəçimiz qılıncını vurmağa davam edir. Bu da mənim kimi bəzi insanlar üçün kifayətdir. Hətta bir nöqtədə Miura-nın mirasının bu şəkildə davam etməsi xoşuma belə gəlir.
"Berserk"ə necə başlanmalı sualına gəldikdə, mənim tövsiyəm 1997-ci ildə çıxan anime seriyası kenpuu denki berserk ilə başlamaqdır. Bir çox insan filmləri ilk izləməyi məsləhət görsə də, məncə anime seriyası "Golden Age" dövrünü kifayət qədər yaxşı əhatə edir və studiya burada gözəl bir iş ortaya qoyub. Kikuchi Susumu Hirasawa'nın yaratdığı musiqilər isə bu animeyə xüsusi bir atmosfer verir və manqanı oxuyarkən belə dinləməyə davam edəcəksiniz.
2016-cı ildə çıxan animeyə isə heç yaxınlaşmayın. Bu seriya aşağı büdcəli prodüksiya, pis CGI və ümumi keyfiyyətsizliklə çox uğursuz bir işdir. Manqanın daha əvvəl görülməmiş hissələrini uyğunlaşdırsa da, izləmək olduqca çətindir, adamın səbri çatmır.
Filmlərə gəlincə, onlar "Berserk" təcrübəsinə fərqli bir perspektiv qatır. 2012 və 2013-cü illərdə çıxan üç film var: " Egg of the King", " Battle for Doldrey" və " Advent". Bu filmlər manqanın "Golden Age" hekayəsini əhatə edir. ilk iki film bəzi yerlərdə CGI istifadəsi baxımından ideal olmasa da, üçüncü film, "Advent", vizual olaraq çox uğurludur. Bu filmləri izlədikdə, "Golden Age" dövrünün ən vacib hadisələrini axıcı bir şəkildə öyrənib, "Advent" filminin sonunda hekayənin ən mühüm qırılma nöqtəsini möhtəşəm bir vizuallıqla təcrübə edə bilərsiniz.
Filmləri izləmək "Berserk" təcrübənizi zənginləşdirəcək. Xüsusilə "Golden Age" sonunda musiqi ilə müşayiət olunan təsir edici bir səhnə var ki, bu səhnəni ilk dəfə filmdə izləmək daha təsirli ola bilər. Həyatınızda bir dəfə yaşanacaq bir təcrübədir. Daha sonra manqanı oxuyanda, Miura'nın bu səhnələri necə ustalıqla çəkdiyini görüb yenidən təsirlənəcəksiniz.
Berserk-i oxumamış olsanız belə, video oyunlara bələdsinizsə, təsirini görmüşsünüzdür. Dark Souls , Final Fantasy, Bloodborne, Sekiro: Shadows Die Twice, demon's souls, Elden Ring və daha neçəsi
mangadan təsirlənib.
"Berserk" azad iradə, tale, mübarizə, ümidsizlik, cinsəllik, ədalət, intiqam kimi mövzuları genişləndirən bir külliyyatdır. Xarakterlərin yazılmış taleyə qarşı gələrkən insan təbiəti, əxlaq, dualite kimi bir çox nöqtədən çətin problemlərlə üzləşdiyi, dostluğun və sevginin bir-birinə qarışdığı, onların strukturlarının incələndiyi, həzm etməsi zaman alan, yola verilməmiş, möhtəşəm rəsmlərə sahib bir manqadır.
Entrinin başında da dediyim kimi, bu qədər geniş bir əsəri hər nöqtədən incələmək hər kəsin işi deyil, mənim isə heç deyil. O səbəblə, bu mətnin yazılması uzun zaman aldı. ümid edirəm, bir neçə ildən sonra yenidən oxuyanda "yaxşı yazmışam" deyə biləcəm.
Özünüzə diqqət edin və mübarizənizdən əl çəkməyin. Unutmayın, qılınc başınızda deyil, ürəyinizdədir və yalnız onu istifadə etməyi öyrənməyinizi gözləyir. O səbəblə, qalxın, zirehinizi geyinin, onu belinizə bağlayın və həyat adlı iblislərlə dolu bu qaranlıq diyarı gəzməyə başlayın. Əmin olun, sizə ümid verəcək insanlarla tanış olacaq, bütün çətinliklərə baxmayaraq yaşamağı öyrənəcək, dərslər çıxaracaqsınız və ən önəmlisi, qaranlıqla savaşdığınızda başqalarının da sizinlə birlikdə savaşdığını görəcəksiniz.
