1. daha çox "la vie en rose" (1946), " non je ne regrette rien" (1960), " hymne a l amour" (1949), "milord" (1959), " la foule" (1957), " l accordeoniste" (1955), və " padam padam " (1951) ve s. kimi mahnıları ilə tanınan və ölünü bele dirildə bilən səsə sahib fransız ballada müğənnisi. əsl adı edith giovanna gassion-dir. haqqında bir çox bioqrafiya olmasına baxmayaraq həyatının bir çox nöqtəsi qaranlıq olaraq qalan bu böyük insan, dahi şəxsiyyət, fransanın mədəniyyət rəmzlərindən biri, səsin və balladanın tanrısı 19 dekabr 1915-də anadan olub. atası kəndirbaz olub, anası da kafelərdə mahnı oxuyurmuş. edith adını bu xanıma, 1-ci dünya müharibəsində alman əsirliyindən qaçan fransız əsgərlərinə kömək etdiyinə görə edam olunan ingilis tibb bacısı edith cavell-in şərəfinə verilib. atası 1916-da fransız ordusuna girib ve edith-i baxmaq üçün normandiyada fahişexana işleden nənəsinin yanına qoyub. infeksiya səbəbindən 3 yaşından 7 yaşına kimi kor olub, daha sonra nənəsinin obyektində işləyən fahişələr tərəfindən yığılan pulla müalicə olunub. 14 yaşından atası onu öz kəndirbazlıq tamaşalarında iştirak etməyə məcbur edib, edith-də ən yaxşı bildiyi mahnını, fransanın himnini- la marseillaise'- küçələrdə ifa etməyə başlayıb. 17 yaşından isə atasından ayrılaraq tək olaraq küçələrdə ifa etməyə davam edib.
1935-də klub sahibi louis leplee edith piaf-ın istedadını hiss etdi ve əsəbiliyinə ve 142 sm olan boyuna baxmayaraq onu səhnəyə çıxması üçün razı etdi. leplee ona səhnə qaydalarını öyrətdi, səhnəyə qara rəngli geyimlə çıxmasını dedi ve qısa boyuna görə ona " la mome piaf" ( kiçik serçe) səhnə adını verdi. bundan sonra edith, kariyerasının sonuna qədər edith piaf adını istifadə etdi və səhnəyə qara geyimlə çıxdı. klubdakı çıxışları həmin il ona ilk iki valını buraxmağa imkan verdi. 1940-da edith piaf jean cocteau-nun uğurlu "le bel indefferent" birperdeli oyununda başrollardan birini oynadı. şair jackues borgeat və chevalier kimi o dövrün məşhur insanları ilə dostluq etməyə başladı. edith piaf mahnılarının sözlərini özü yazırdı, musiqilərdə isə bəstəkarlarla əməkdaşlıq edirdi.
2-ci dünya müharibəsindən sonra edith piaf qastrol səfərlərinə çıxmaqla abş, avropa ve cənubi amerika başda olmaqla bütün dünyada tanınmağa başladı. əvvəlcə, edith piafın ifası abş dinləyiciləri tərəfindən "çox qəmgin" kimi qiymətləndirildiyinə görə abş-da az uğur qazana bildi. lakin nyu-yorklu meşhur bir musiqi tənqidçisinin parlaq rəyindən sonra o tanınmağa başladı ve məşhurluğu 8 dəfə "the ed sullivan show"-a və 2 dəfə " carnige hall"-a çıxacaq qədər artdı. edith piaf həmçinin 50-ci illərdə bir neçə mahnısını buraxmaqla ve özü ilə abş ve avropadakı qastrollara aparmaqla, diger bir məşhur müğənni charles aznavour-un da kariyera qurmasına kömək etdi.
piaf son şöhrətini fransanın ən məşhur konsert yeri olan "paris olympia"-nın zalında 1955-1962-ci illər arasında verdiyi konsertlərlə qazandı. 1963-də isə son mahnısı olan "l'homme de berlin"-i buraxdı.
2-ci dünya müharibəsi illərində edith piaf alman əsgərlərininin ictimai yığıncaqlarında tez-tez çıxış edirdi və buna görə ona vətən xaini kimi baxan insanlar çox idi. o isə o illərde fransız müqavimət hərəkatı üçün işlədiyini ifadə etmişdir. edith piafın bu açıqlamalarını dəstəkləmək mümkün olmasa da, müharibə illərində bəzi insanlara alman təqibindən qaçmağa kömək etdiyi bilinir (ən az bir yəhudiyə kömək etdiyi bilinir). bir dəfə isə "one two two club"-da yüksək rütbəli bir alman zabiti üçün ifa etdikdən sonra, əsirlikdə olan fransız əsgərlərinin ruh yüksəkliyini artırmaq üçün onlarla şəkil çəkdirmək haqqı əldə etmişdir.
edith piaf-in şəxsi həyatı səhnə heyatı qədər uğurlu olmayıb. çox içki içirdi. 17 yaşında marcelle adlı uşaq dünyaya getirmiş ve bu uşaq 2 yaşında miningitdən ölmüşdür. onun bir daha övladı olmamışdır. 1949-da çox sevdiyi sevgilisi, fransa orta derece çəkidə boks çempionu olan, evli və 3 uşaq atası marcel cerdan nyu-yorkdan parise piafi görmek üçün gələrkən təyyarə qəzaya düşmüş, cerdan da daxil olmaqla heç kim qəzadan sağ çixmamışdır. bu hadisədən sonra edith piaf təsəllini narkotik maddələrdə axtarır və morfin aludeçisi olur. əllərinin əsməsi də bundan sonra başladı.
edith piaf 1963-cü il 11 oktyabrda 47 yaşında qaraciyer xərçəngindən vəfat etdi. son sözü "bu həyatda etdiyin hər axmaq şeyin əvəzini verirsən" oldu. " pere lachaise" məzarlığında, qızı marcelle-in yanına defn olundu. katolik kilsəsi paris yepiskopu həyat tərzinə görə edith piafın cənaze mərasimini etməyi rədd etməsinə baxmayaraq onun cənazesinə yüz minden çox insan qatıldı. məşhur müğənni charles aznavour, edith piaf’ın cənaze mərsaimi haqqında danışarkən “ikinci dünya müharibəsi qurtarandan paris yollarını durduracaq qədər tıxaca səbəb olan başqa bir hadise yoxdur" demişdir.
son müsahibəsi belə olmuşdu:
-bir qadına məsləhət versəydiniz nə deyərdiniz?
+sev.
-bes gənc bir qıza?
+sev.
-bes bir uşağa?
+sev