dinlənmək yoxsa dinlənilmək
#elmhansi qrammatikcə düzdü? qayidiş felidi mən bilən və ikinci bir il şəkilçisi artiq olmur elədisə?
9. dinlənmək feilin qayıdış növünün ın^2 şəkilçisinin sözün kökünün sonu ə ilə bitdiyi üçün (-n) qısaldılmış formasının artırmaqla düzəldilmiş formasıdı. dinlə-(n)-mək burada dinlə sözün kökü -n qayıdış növ şəkilçisi maq isə məsdər şəkilçisidi. dilimizdə dinlənmək sözü demək olar ki, bir məna daşımır, ancaq yenə də qrammatik baxımdan qayıdış növdədir. bunu inkar etmək olmaz. dinlənmək sözünü dincəlmək kimi nəzərdə tutursansa, bu düzgün deyil, çünki dilimizdə belə söz mövcud deyil. doğrusu dincəlməkdi. yox, əgər sən kimsə tərəfindən dinlənilməyi nəzərdə tutursansa, qrammatik baxımdan düzgün olanı dinlənilməkdir hansı ki, bu feilin məchul növünə məxsusdu. yəni işin kim tərəfindən görüldüyü məlum deyil. dinlənirsən, ancaq kim səni dinləyir məlum deyil. qayıdış növlə qarışdırmaq olar şəkilçiləri ıl^4 olduğu üçün, amma dinlənilmək sözünün məchul olduğunu bu aktın başqası tərəfindən edildiyindən bilmək olar. dinləmək isə sadə iş feilidir və sadəcə maq-mək məsdər şəkilçisindən ibarətdi. Sözün kökü isə din deyil dinlədir. Döşəmək sözü kimi. Uşaqlar imtahanda tez-tez çaşırlar döşəmək sözünü tərkibinə görə təhlil etmək lazım olanda. Sözün kökünü döş götürmək istəyirlər halbuki sözün kökü döşədir yəni feil.
phoenix @3734716. Yenə deyirəm necə ki düzgünü oxunmaqdı, oxunulmaq deyil; burda da dinlənmək olmalıdı. Bu isə məchul növdü. Bayaq səhvən qayıdış növ yazmışam
Yəni necə ki bir sözə iki inkarlıq şəkilçisi artırmaq olmaz burda da eynən tətbiq edilməlidi. Dinlənilmək sözü kökündən yanlış və absurddu
17.09.2016 mesaj izləmə Googlla