ssenari yazmaq
5,446 | 16 | 80
əjdahalar googlla
game of thrones - sözlük yazarlarının hobbiləri - dünənin ən bəyənilənləri - tufan şimşekcan
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
öz təcrübələrim:
ilk dəfə ssenari yazmağa həvəs, ssenari müsabiqəsi ilə rastlaşanda yaranmışdı. Şərtləri çox sadə idi. və bütün mərhələlərin üstəsindən gələ biləcəyimə əmin olub, bir qısa film ssenarisi yazmağa başladım. Hekayə uzun zamandan bəri ağlımda var idi, sadəcə oturub, yazmağa başlamaq çox çətindi. Öz həyatımdakı bir hadisə ilə bağlı idi. hansı ki, özüm yaşamışdım o hadisəni. Çox həyəcanlanıb, çox gərilmişdim o an. Və elə o vaxt fikirləşmişdim ki, bu vəziyyətdən çıxım, mütləq bunu ya hekayə kimi yazacam, ya da ssenariləşdirəcəm* ”niyyət eləmişəm, qurban kəsəcəm” söhbəti . Neçə vaxt idi yazmağa fikirləşirdim, sadəcə bunu fikirləşirdim. Bu istək, ikinci bir müsabiqə ilə rastlaşanda, artıq reallaşdı. Çünki, müsabiqə həm yüksək səviyyəli idi, həm də çox yüksək pul uduşları var idi. fikirləşirdim ki, ən aşağısı 3-cü yeri tutaram. Xavier dolanın “anamı öldürdüm” filminin ssenarisini 16 yaşında yazması, lars von trierin ilk filmini çox kiçik yaşlarında çəkməsi ümumiyyətlə ən böyük motivasiya qaynağım idi. bu kiməsə həsəd aparmaq deyil. Sadəcə “yatmaq vaxtı deyil. Çalışmaq vaxtı, yaratmaq vaxtı, inkişaf etmək vaxtıdır, özünü istehsal etmək vaxtıdır, dayanmaq olmaz” fikirlərinin özünə deyilməsidir. Ssenarini heç bir bilgim olmadan yazmağımın səbəblərindəm biri də, türk prodüser, ssenarist var idi. ona “ssenari necə yazılır?” kimi bayağı bir sual vermişdilər, o da cavabında: ”əgər “truman show” kimi bir fikriniz varsa, istəyirsiz dialoqu bir vərəqə yazın, aksiyonu, hadisəni başqa bir vərəqə”. Bu cavabın da müəyyən qədər təsiri olmuşdu, sözsüz. Nəysə, ilk öncə sinopsisi yazdım. Ümumiyyətlə sinopsis yazmaq haqqında heç bir informasiyam yox idi* heç indi də yoxdu . Sədəcə nümunələrə baxa-baxa, güc-bəla ilə yazdım. Artıq tretmana girşmədən, keçdim ssenarinin özünə. Çox rahat irəliləyirdi, Hər şey. Bir hekayə yazmağa başlasam, bir cümləni 10 dəqiqəyə yazaram* bu mövzuda çox uğursuzam . Amma ssenari isə elə deyildi, elə bir tərəfdən aksiyonu yazır, məkanı təsvir eləyirsən, bir tərəfdən də dialoqlar, sanki, öz-özünə axır, tökülür. Düzdür, nə qədər rahat olmasına baxmayaraq, yazdığım 11 səhifəlik qısa film ssenarisini 1 həftəyə bitirdim. Sonda ssenari ilə sinopsisə baxıram. Tamam ayrı şeylər. çox əlavələr olub, hətta ssenarinin əsas dramatik zirvəsinin zamanı dəyişib, mövzu başqalaşıb, hekayə tamam fərqli olub. sonu sinopsisə nisbətən daha natamam sonla bitir. Bunu özüm istədim. Çünki, o aralar asghar farhadi və andrey zvyagintsev kinolarını çox böyük həvəs və diqqətlə izləyirdim. Və bu da mənim sözdə “yaradıcılığıma” təsiri böyük olub. amma bu çox da yaxşı şey deyil. nəysə, yenə də əlavə elədiyim şeylərə güvənirdim, lakin müsabiqədən əvvəl bunu bilən adamlara oxudub, məsləhət almaq istəyirdim. ilk öncə qardaşıma oxutdum. Elə bilirdim ki, deyəcək: “ möhətəşəmdi. Sən bunu necə yazmısan, dahisən lap”. Amma təbii ki, belə olmadı. Sadəcə, “yaxşı” deyib, məni yola verdi. Sonra isə digərlərinə göndərmək qalırdı. Göndərməmişdəm əvvəl, bəlkə, 20-30 dəfə oxudum ki, səhvlərimi azaldım, əlavələr edim. Artıq tamamilə hazır olduğuna əmin olub, 2 nəfərə göndərdim. Biri rejissor/ssenarist idi. izlədiyim, və təcrübəsinə, bilgisinə güvəndiyim biri idi. nəysə, çox nəzakətli tərzdə, məsləhət verməyini istədim. Sağolsun, göndərdiyim günün sabahı çox geniş, cavab yazdı. Görmədiyim, səhv elədiyim nə qədər yer var idi. niyə əvvəl görməmişdim? Məntiqi və dramatik quruluşda çoxlu səhvlər... hekayə zəif... məsələn, ssenaridəki qadın obrazını çox sərt etmişəm. Yumşaldılmalıymış. Sonra, film dinamik film idi və qısa film olmasına baxmayaraq, yersiz səhnələr var idi. hekayənin əsası olmamasına baxmayaraq, yolda keçən səhnələr çoxluq təşkil edirdi. Bu isə ssenarinin yazıldığı film janrına yox, road-movie’lərə xas olan xüsusiyyətdir. Çox məmnun qalıb, qeydlər etdim ssenari üzərində, bu məsləhətlərdən sonra. Digər şəxs isə ssenarist/şair/yazar idi. bir şeiri çox xoşuma gəlmişdi. ona görə ssenarini göndərdim. O da çox təvazökarlıqla öz fikirlərini bildirdi. Bir səhnədə xatirələri canlandırmada texnologiyadan istifadə etmişdim. O bundan istifadə etməməyi təklif edirdi. Təsirliliyi azaldırdı. Onun yerinə bu səhnəni, o ana aid xatirələr, əşyalar vasitəsi ilə yaratmağın daha məntiqli olduğunu, deyirdi. Bunların üstündən, bir müddət keçməsinə baxmayaraq, sseanrinin hələdə yarımçıq qaldığını fikirləşirəm və məncə,heç vaxt da tamamlanmayacaq.
Sonra:
1. Ssenari nədir?
“Mənim üçün ssenari bir vücuda bənzəyir və bir film isə bu vücuda həyatı üfləməkdir”
- Mireille Dansereau
Qısa olaraq, daha az vacib olan ensiklopedik bilgiləri deyim. Ssenari sözünü, etimologiyasını teatrda axtarmaq lazımdır. Etmilogik olaraq latınca “scaenarium” və italyancadakı “scenario” sözündən gəlməktədir. Xvı əsrdən etibarən italyada “dekor” mənasında istifadə edilmişdir. Sonralar məşhur italyan teatr qrupu “commedia del arte”nin bir pyesində aktyorların necə hərəkət edəcəklərini, rolları hansı gagların istifadə olunacağı bir mətn hazırlanır. Yavaş-yavaş inkişaf edib, indiki halına gəlir. Bu günkü ssenari anlayışını, onu ilk dəfə 1907-də istifadə edən georges meliesə borlcuyuq.
Nəysə, Ssenarinin nə olduğunu deməyə ehtiyac yoxdu, lakin bu sahədəki sənətkarların ssenariyə olan münasibətini, onlar üçün ssenarinin nə demək olduğunu bilmək daha vacibdir. Məsələn, bu sahə ilə əlaqəli olanların bir hissəsi deyir ki, ssenari, filmin, film çəkməyin ən vacib elementidir. Onlar ssenarinin bir sənət əsəri olduğunu iləri sürür və yazdıqdan sonra onun da bir ədəbiyyat nümunəsi, bir roman kimi saxlanılması lazım olan bir ədəbi bir mətn olduğunu, deyirlər. digər tərəf isə irəli sürür ki, ssenari sənət baxımından heç bir şey ifadə etmir və sadəcə rejissorun işini asanlaşdıran bir ara mətn funksiyasını yerinə yetirir. Yəni, ssenari sadəcə film proyektidir. Bir tozlu rəfdə, kitabların arasında qalan ssenarinin heç bir mövcudiyyəti yoxdur.
2. Ssenari yazmaq mərhələləri
“əvvəl ümumi bir xət, qırmızı xət, aktsız, teleqraf tərzində, detallara enmədən təhkiyə... iyirmi sətir də olar, bir səhifə də, iyirmi səhifə də... sonra hər səhnənin məzmunu ilə maraqlanırıq, tretmanı bir dəfə də, bu dəfə daha ədəbi dil ilə yazırıq, yəni daha oxunaqlı, sonra da dialoqlar. Dialoqları yazmağın aşağı-yuxarı* aze edition: “ölüsü” nə qədər vaxt alacağını bilmirəm amma ssenarinin nə qədər davam edəcəyini isə heç vaxt bilə bilmərik”
- Fransız senarist Michel Audiard
a) mövzu
əvvəl mövzunuz olmalıdır. Böyük bir abzasda filmin mövzusu izah olunmalıdır. Bunu edərkən ən çox diqqət edilməsi lazım olan şey, bunun “filmi ən yaxşı ifadə edən mətn” olması vacibliyidir. Bunun üçün isə hekayənin oxurğasını, skeletini* və başqa sümüklər. oh, kill me. yaxşı bilməyiniz vacibdir.
b) Özət tretman
Sektor jarqonunda “step outline” da deyilir, qısaca tretman hazırlığıdır* və skelet də deyirlər , deyə bilərik. Məqsəd bütün səhnələrin bir cümləlik xülasəsini yazmaqdır. Muzaffer Gökmenin “senaryo tekniği” adlı kitabında bu anlayışa etdiyi şərh:
"Bir defa senaryonun bu safhasında, ismiyle de ifade ettiği gibi, mevzu* konu kronolojik ve şematik bir surette kağıt üzerine aktarıyor. Böylelikle küçük vakalar büyüklere, büyükler en yüksek noktaya doğru yükselerek, düğümlenip düğümlenmediğini, neticeye dogru bir birleşip birleşmediğini kolayca müşahade ederiz* anlarız . o vakit muhtemel kopuklukların önlenmesini ve heyyeti umumiyede* genel şemada teferruat* detaylar arasında dahi bağlantılar teşekkül edib etmediğini* olub olmadığını bu sistemle tespit edebiliriz.“ * çox qəşəng türkçəylə yazıldığına görə tərcümə edib, korlamaq istəmədim
c) Tretman
Səhnələrin daha geniş, detallı yazılmasıdır. istəyən Kiçik Dialoqlar da əlavə edə bilər. serial bazarında bir məcburiyyətdir, demək olar. Mütləq hər seriya üçün 20-30 səhifəlik tretman yazılır. Türkiyədə hardasa bütün seriallarda bu var. amma çox da vacib deyil. Amerikalı ssenarist george axelrod, heç vaxt trertman yazmadığını, bunun boşa enerji itkisi və eyni şeyi iki dəfət etmək olduğunu, deyir. Amma yazmaq istəyənlər isə qəşəng bir tretman yazıb, sona rahat bir şəkildə dialoqlarını əlavə edərək, ssenarilərini yarada bilərlər.
d) Sinopsis
Sinosis sözünün etimolgiyası çox maraqlıdır. Antik yunancadan gəlir və “bir göz qırpımında edilən” mənasını verir. Uzatmadan, sinopsis, çox ümumi mənada, filmin məzmunu deməkdir. Artıq burda filmin necə olacağı, əsas yerlər haradı, nələr baş verəcək, film necə bitəcək kimi suallara cavab var. mən ssenarini yazandan sonra sinopsisi, belə deyək, “update” etməmişdim. Ona görədə göndərdiyim insanlardan biri filmin sonunu başa düşmədiyini demişdi. Yəni, tretmandı, “step outline” dı bunlar o qədər də vacib deyil, heç yazmasaz qabağa düşərsiz. Amma sinopsis yazılmalıdı. Necə ki, yaxşı ssenari, yaxşı film deməkdir. Eləcədə, yaxşı sinopsis, yaxşı ssenari deməkdir.
e) Çəkiliş ssenarisi
əsas məsələrdən biri budur. Burda danışdığımız və bizim, sizin yazacağınız ssenari “spec script”dir. Birdə “shooting script”* “dekupaj” da deyilir deyilən şey var ki, ikisidə fərqli şeylərdir. “shooting script” rejissorun işidir. Yəni, deyək ki, siz ssenari yazırsız. Onda siz texniki şeylər və kamera hərəkətlərini yazmamalısınız, bu mövzulara heç girişməməlisiz. Onlara müdaxilə etmək vaxt itkisindən başqa heçnədir. Lakin öz çəkəcəyi filimi yazanlara və ya rejissor ilə birliktə çalışan ssenaristlərə aid deyil bu. Bir misal çəkək:
“stadiona atılıb, orda subyektiv kamera ilə qaçırıq” yerinə “stadiona atılıb, sanki, gözümüzdən görürmüşük kimi qaçırıq” olmalıdır.
3. əməl olunmalı təməl qaydalar
Bu hissə, ümumiyyətlə, ssenari mətninin hansı özəlliklərə malik olduğunu və necə yazılmalı olduğu haqqındadır. ən azında nə ilə məşğul olacağımızı, az da olsa başa düşərik.
a) ssenarinin müəyyən qaydaları var. bu onu anlaşılmayan bir mətn halına gətirmir. Ssenaridəki yazı texnikaları, özünəməxsus terminləri, mətin başa düşülən mərhələrinin səbəbi, bu mətni hamının oxuması üçün yox, sadəcə sahədə olanlara yazıldığı üçündür. Sseanrini yazmaq, təkcə, yazı mərhələlərini öyrənib, nə gəldi yazmaq deyil. Ssenarist yazdığını həm rejissorun, həm dekoratorun, həm işıqçının gözündən görməyi bacarmalı və buna uyğun yazmalıdır.
b) bir ssenari yazılanda ən çox iki yazım tərzi ortaya çıxır. Roman və teatr. Yazarkən, istər istəməz insanın iç dünyasına yönəlib, yazdığımızı roman tərzinə yaxımlaşdıra bilərik. əslində isə bunun əksi olmalıdır. Məsələn, “yazarlar çox aqressiv idilər. hətta biri umbaylamaq istəyirdi hamını. lakin, daxildə bir-birlərini sevdiklərini bilirdilər.” cümləsinin ssenariyə heç bir dəxli yoxdur. Yəni, biz yazarların nə aqressiyasını, nə umbaylamaq istəyini, nə də sevdiyini göstərmədik. Roman tərzini bir tərəfə qoyub, yazdığımızı sadələşdirməliyik. Yəni, “yazarlar sözlüyə girəndə, yumruqlarını sıxıb, dişlərini qıcayırdılar. Bir yazar,tez-tez “mouse” işarəsini “umbay” yazısının üstünə saxlayıb, sonra çəkirdi. Amma yazarlar hər dəfə yeni enrty’ni və yazarını görəndə, təbəssüm bütün üzlərinə yayılırdı.”* beyin bedava . Yəni, belə, yazdığımızı, görüntüləşdirməliyik.
c) ssenaridə sadəcə ekranda görə biləcəyimiz şeylər olmalıdır. Yəni, insanlar, obyektlər, dekorlar. Keçmiş və gələcək, hansısa bir hadisənin səbəbini, ekranda gördüyünüz insaların kimin nəsi (ronaldo, messinin bacısıdır* batman vs superman , tom, jerry’nin atasıdır və s. bunu kimi şeylər) olduğu haqqında yazmaq yersizdir.
d) ssenarinin ritmi, ekrandaki filmin ritmi ilə uyğunlaşmalıdır. Filmin uzun müddət davam edən səhnələri qısa, və ya əksinə olmamalıdır. Məsələn, “ çester heyvanxanasındakı sumatra pələngi məni bir müddət izlədi”. Bu cümlənin heç bir funksiyası yoxdur ssenaridə* bu səhvi çox etmişdim . Yəni, bu səhnə filmdə uzun müddət davam edəcəksə, ssenaridə də o qədər səhifə tutmaldıdır.
e) ssenarinin formatına gəldikdə isə bu öz seçiminizdir. Bildiyim qədər, fransız və amerikan formatları var. fransız formatda akt və təsvir sol tərəfdə olur. Dialoqlar isə sağ tərəfdə. Gah sol, gah sağ deyərkən, birdə, baxırsınız ki, səhifədə boşluqlar qalır. Bu boşluqlar isə öz qeydlərinizi aparmaq üçün əvəzolunmazdır. Amerikan formatında isə çox sadədir. Özüdə kompyuterdə yazırsınızsa, çox rahatdır. Səhnələr. akt və təsvir 15 sm genişliyində, dialoqlar isə 7.5 sm genişliyində olur. Bunu isə office proqramlarında çox rahatlıqla quraşdıra bilərsiniz. Ya da belə şeylərlə məşğul olmayıb, bir başa hazır ssenari proqramlarından* celtx da istifadə edə bilərsiniz.
4. ssenari yazmağı daha yaxşı öyrənmək və ya ssenarist olmaq
Ennio flaianoya görə ssenarist “vaxtı olan adamdır”. Jean guy noel isə ssenaristi “ən vacib nömrəsi, özünün yarısı qədər bir konserva qutusuna* sovet maşınları vücudunun hamısını soxmaq olan bir cambaz” olaraq tərif edir.
Bəzilər ssenari işinin 2 mərhələdən ibarət olduğunu deyir. “Ayaq üstə işləmək” və ”oturaraq işləmək”. Birincisi, ssenari yazmağa başlamadan əvvəlki bütün mərhələləri - qeydlər, reportaj və s. - əhatə edir. Bütün bu yığılan bilgilərə dayanaraq, skelet yaratmaq, dramatik quruluş müəyyən etmə, təsvir, tretman yazmaq, dialoqlar, nəticə olaraq, hər növ yazı işinə isə “oturaraq işləmək” adı verilir. Ortalama 4-6 ay vaxt aparır. Və 1-2 ayı isə “ayaq üstə işləmək* güldürən səhv oxumalar ”ə gedir. Yəni , yaxşı ssenari yazmaq üçün yaxşı vaxt lazımdır. Tələsmək lazım deyil. Amma 1 gecəyə tam-metrajlı film ssenarisi yazan əjahalar da var* adı dəqiq yadımda deyil, deyəsən, əzab çəkən aleksey balanov idi .
Ssenaristlərin vərdişlərinə gəldikdə isə bu çox fərqli şeylər ola bilər. sadəcə müəyyən saatlarda işələyən, ya da ancaq bir məkanda yazan və s. başqa seçimləri olan biri ola bilərsiz* bunlar boş şeylərdi . Məsələn, guillermo arriga “21 grams”ı yazarkən, ən təsirli yerlərdə, şənləndirici musiqilərə qulaq asırmış. Nəysə, bunlar vacib deyil.
Yaxşı ssenarist hər şeyi nəzərə alaraq yazan biri olmalıdır. O araştırmağı və müşahidə etməyi sevib, oxumağı da sevən biri olmalıdır. Hər mövzuda bir fikir sahibi və güclü intellektual bazaya sahib olmadır. Hər gün, bir qayda olaraq müəyyən qədər yazmağı lazımdır. Günlük tutmaq da çox öyrədici ola bilər. sonra, bu mövzuda özünü inkişaf etdirmək üçün çox yollar var. qısa hekayə adaptasiyaları etmək, dialoqsuz qısa film çəkmək, ssenari cəhətdən yaxşı olan filmi, izləyib yaxşı* moşnu analiz etmək. Müxtəlif ssenariləri ədəbi əsər kimi şərh etmək. Fotoqrafiya, rəssamlıq və teatr kimi kino ilə əlaqəli olan sahələrlə maraqlanmaq. Və favoritim olan, gerçək qəzet xəbərlərindən yola çıxaraq xarakter yaradıb, ssenari yazmaq. Pedro almodovarın “bad education” filminə baxın.
Bu sahədə özünüzü təkmilləşdirmək üçün kino məktəblərinə də gedə bilərsiniz. Xaricdə və ya burda. Məsələn, bakı film institutu(BFi) bu üzrə təlimlər keçir. Ya da hansısa bir ssenaristin yanında başlamaq olar* bu azərbaycan nə qədər mümkündür, bilmirəm. . adətən böyük ssenarilərin yazılmasında, ssenaristlər özləri üçün köməkçi* asistent, stajyer və s. istəyirlər. Amma, məncə, autoeducation* özünü təhsil ən doğru seçimdir və daha öyrədicidir. Çox sayıda film və kitab ilə tanış olmaq çox yaxşıdır. Avtomatik olaraq, bu sahədə özünüzü öyrətmiş olursunuz. Lakin bu yetkinliyə çatmaq ən az gündə 2-3 film izləmək deməkdir. Bu isə təkcə kino sahəsində təhsil alanların və ya xüsusi həvəsi olan insanların işidir. Lakin, nə qədər banal səslənsə də kəmiyyət, keyfiyyət demək deyil. Yəni gündə o sayda, bu sayda film izləmək, ayda 10 kitab bitirmək kimi şeylər bizi inkişaf etdirməyəcək, bizə bir şey qatmayacaq* belə etsək, o kasıb ruhumuza tanrı belə kömək etməyəcək . Nəysə, öz təhsilinizə müəyyən giriş kitabları oxuyaraq başlayın. Ssenari haqqında ümumi fikriniz olsun.
Oxuya biləcəyiniz çox kitab var. aristotelin “poetika”sı, lajos egrinin “the art of dramatic writing* dramatik yazarlıq sənəti ” kitabı, orhan kemalin “senaryo tekniği ve senaryolar” kitabı və bunun kimi yüzlərlə kitabı rahat şəkildə özünüz tapa bilərsiniz* sadəcə bir klik . əsas oxumaqdır və bu çətin də deyil.
Bunlar isə elə indicə yükləyə biləcəyiniz Ssenari giriş kitabları* e-book format :
1) michel chion – bir senaryo yazmak – ( https://yadi.sk/i/KcVfuPQjrBcC9 )
Bu kitab nəinki, ssenari yazanlara, ümumiyyətlə, yazanlara böyük köməkləri olacaq kitabdır. Filmlər üzərindən çox gözəl şəkildə hər şeyi izah edir və bununla yanaşı çox gözəl axıcılığı da var. Bu sahədəki əfsanələrdən biridir.
2) ötkem başol – senaryo kitabı – ( https://disk.yandex.com/client/trash/Downloads/sinema )* adını burada yazın, çıxacaq. Linklər bloklanıb
Bu kitab isə ssenari haqqında ensiklopedik* lakin təkcə ensiklopedik yox, başqa dəyərli şeylər də var nə varsa hamsını özündə ehtiva edir. Stolüstü kitabı da demək olar.
3) semir aslanyürek – senaryo kuramı - ( https://yadi.sk/i/g5h0XBYSmC7gt )
Bu kitablar isə bədiiləşdirilmiş ssenarilər(e-book format):
1) ingmar bergman – yeddinci möhür
( https://disk.yandex.com/client/search/ingmar%20bergman/disk )* və bir neçə bergman kitabı
2) tezer özlü – zaman dışı yaşam ( https://yadi.sk/i/ICQP4CSKqBZv9 )* çox yaxşı yazardır. digər kitablarını da məsləhət görürəm
Bu kitabları və digərlərini də oxuyub çox şey öyrənmək olar. Amma mütləq bu kitablar oxunmalıdır deyə bir şey də yoxdu. Sadəcə burda yazılanlar sizə ümumi fikir versin, özünüzdə olan fikirlərlə birləşib daha da möhkəmlənsin deyədir. Entry’də Yazılan öyrənmə metodlarının heç birini qəbul etməyədə bilərsiz, sizə uyğun olmaya bilər. ya da ki sizin daha yaxşı fikriniz ola bilər. bu çox gözəl şeydir. Hətta burda yazılanlardan da yaxşıdır. Həmişə öz yolunuzda.
5. son bir-iki şey
Yazanda çalışın ki, digər şeylərin* hər hansı bir filmin, rejissorun, kitabın təsirində qalmadan yazın. Təbii ki, istisna halları çıxmaq şərti ilə* yazdığınızı bir şeyə həsr etmək kimi . Yəni, istisnalar bir tərəfə, Nə qədər istəsən də orjinal bir şey ortaya qoya bilmirsən, belə olan halda. Bir azərbaycanlı rejissor var idi. olduqca təcrübəli biridir. Sual verdilər ki, “bu aralar hansı filmlərə baxırsız, ümumiyyətlə, çox baxırsız?”. O da:”məncə, rejissor çox filmə baxmamalıdır, bu onun yaradıcılığına pis təsir edə bilər. yəni, siz öz orjinal işinizi yaradıb, ortaya qoya bilməzsiniz* dialoqlar tam belə olmayıb, sadəcə burada yadımda necə qalıb, elə yazmışam. Amma əsas deyilmək istənən fikir, itməyib. .”
Birdə, burda yazılanlar istiqamətləndirici şeylərdi, yəni, sadəcə bir entry ilə bir şeyləri öyrənmək çətindir. Yəni, bu entry’dəki yazılanlar ssenarinin heç bir faizlik hissəsini əhatə etmir. Sadəcə səthi olaraq üzərindən keçdik. Lakin bununla doymayıb, daha çox öyrənmək lazımdır. Amma onu da deyim ki, əgər bir insanda ssenari yazmaq istəyi, həvəsi, bacarığı varsa, nəinki bu entry, heç kitabların, filmlərin, kursların, ümumiyyətlə, buradakıların heç biri lazım deyil ona. Sizdə o “şey” varsa, böyük bir informasiyaya, təcrübəyə sahib olmadan da yaza bilərsiniz. Biri var idi* tanış da deyil, sadəcə dolayı yollarla . Yazar idi. daha doğrusu, yazar olmaq istəyirdi. Amma demək olar ki, heç nə yazmırdı. Soruşanda ki, “niyə yazmırsan, nə vaxt başlayacaqsan ciddi şəkildə yazmağa?”. O da deyirdi ki: “birdənə kitab qalıb, klassiklərdən, onu da oxuyum başlıyıram”. indi ondan xəbərim yoxdur. Amma, əminəm ki, oxumadığı bir kitab hələ də qalır. Və ondan da əminəm ki, heçnə yazmayıb. Belə pis çıxmasın, heçnə də yaza bilməyəcək. Çünki, elə bilir ki, ədəbi bir şeylər yazmaq üçün mütləq tolstoy, balzak, dostoyevskini bitirməlidi. Lakin, belə axmaqlıq qəbul olunmazdı. Çünki, biz nə vaxtsa bir şeylər yaratmağa, yazmağa, çəkməyə başlamalıyıq. Və bunu edərkən də fikirləşmirəm ki, biz hər şeyi oxuyub, izləmiş bir olacayıq. Həmişə görmədiyimiz, eşitmədiyimiz, fərqinə varmadığımız şeylər olacaq. Ona görə də yazmaq istəyirsinizsə, elə indi yazın. Bəstələmək istəyirsinizsə, elə indi bəstələyin. Bir şey çəkmək istəyirsinizsə* söhbət filmdən gedir, xatakar , elə indi çəkin. Çünki, sonra gec olacaq.
Qeyd: bəzi yerləri yazarkən, öktem başolun "senaryo kitabı"nın köməyi oldu. belə, razılaşmadığınız, doğru olmayan bir şey, ya da vermək istədiyiniz hər hansı bir məsləhət varsa, mesaj qutusu böyük məmnuniyyətlə açıqdır, buyurun.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
https://kat.cr/2014-ed-screenwriting-fiction-and-comedy-writing-manual-collection-t8515758.html
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
http://www.aznews.az/index.php?c=news&id=107071
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
hədəf verməklə , motivasiya verməklə , hekayədə rol/məqsəd verməklə , qorxu verməklə , qüsur verməklə , keçmiş verməklə , bügun üçün hekayə verməklə , zidd xarakteristiklər verməklə , maraq dairəsi verməklə , qəribə davranış verməklə , sevgi verməklə , məğlubiyyət verməklə , iztirab verməklə , perspektiv verməklə
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
l - lead / baş xarakter / protaqonist. baş xarakter 50 yaşlarında , həyatı öz bacarıqlarına rəğmən uğursuz keçən kimya müəllimidir. və hekayənin başlanğıcında ağciyər xərçəngi olduğunu öyrənir
o - objective / məqsəd / hədəf - hədəf ya nəyisə əldə etmək ya da nədənsə uzaqlaşmaq / qaçmaq ola bilər. bir neçə ilə öləcəyini öyrənəndə ailəsinin yaşayışı üçün çoxlu pula ehtiyacı olduğunu anlayır. bu motivasiya ilə narkotik işinə girir. hədəfi - əvvəlki həyatında qazana bilmədiyi uğuru bu işdə qazanmaq və ikinci kimliyini yaxınlarından gizlətməkdir
c - conflict / münaqişə / problem. bacanağı polisdir. işlədiyi narkotik satıcıları təhlükəli adamlardılar - tuco , gus fring , neo-nazilər
k - knockout / nəticə. tragediya. ailə atasından kriminala dönüşür və sonda öz silahından çıxan mərmiylə də ölür
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
christopher booker-un kitabında yazdığına görə 7 süjet növü var.
overcoming the monster / antaqonistin ortadan qaldırılması
protaqonistin bu hekayələrdə məqsədi hekayə dünyasında problem yaradan antaqonisti bacarıq , silah , xüsusi güclər vasitəsi ilə aradan qaldırmaqdır.
star wars , terminator , james bond , jaws
rags to riches / yüksəliş
hekayə protaqonistin aşağı statusundan (kasıb) xilas olaraq necə yüksəldiyi haqqındadır.
harry potter , ələddin , rocky , goodfellas
the quest / axtarış
protaqonist nəyisə (xəzinə , dəyərli əşya , qatilin kimliyi , şahzadə qız , intiqam) axtarıb , əldə etməyə çalışır.
lord of the rings , indiana jones , sherlock holmes , fullmetal alchemist , the princess bride
voyage and return / səyahət və qayıdış
protaqonist "normal" dünyasını tərk edərək başqa bir dünyaya gedir və sonda evə dəyişərək (öyrənərək , yetkinləşərək) qayıdır.
alice in wonderland , inception , borat , a christmas carol , finding nemo , silent hill
comedy / komediya
yumoristik qəhrəmanın xoşbəxt sona çatdığı hekayələr nəzərdə tutulur. bu hekayələrdəki problemlər "qarışıqlar" olur.
mr. bean , the importance of being earnest , pride and prejudice , arrested development
tragedy / tragediya
protaqonistin öz səhvləri , zəiflikləri ucbatından məğlub olduğu bədbin sonlu hekayələr.
scarface , death note , the prestige , macbeth
rebirth / yenidən doğulma
protaqonistin dəyişmə hekayəsi.
bioshock infinite , despicable me
üzv ol