rosalind franklin
| elm2,469 | 2 | 11
əjdahalar googlla
aykız
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
kollec təhsilinin ardından rosalind ingilis kömür dəyərləndirmə araşdırma assosiasiyasında bcura işə başladı. burada kömürün adsorbsiya xüsusiyyətlərinə aid etdiyi araşdırmalar 1945-ci ildə kembridc universitetindən fəlsəfə doktoru ünvanını almağa səbəbiyyət verəcəkdi.
kembricdə oxuduğu müddətdə ən yaxın dostu adrienne weill adlı bir fransız idi. weill onun fransız mədəniyyətinə olan marağını kəşf etdikdən sonra 1946-cı ildə elmi bir konfrans ərzində fransa beynəlxalq elmi araşdırma dərnəyinin başçısı marcel mathieu ilə tanış etdi. mathieunun vasitəçiliyi ilə o rentgen şüaları kristalloqrafı olan fransa dövlət kimya xidmətləri mərkəzi laboratoriyasının başçısı jacques mering'lə birlikdə işləməyə başladı.
4 il müddətində fransada elmi araşdırmalarını davam etdirən franklin ailəsinin və bir müddət sonra nobel mükafatı laueratı olacaq dorothy hodgkn'in təkidləri ilə öz ölkəsinə qayıtdı və kings' college london'da araşdırmaçı kimi işə başladı. əvvəlcə protein və lipidlərə daxil olan rentgen şüalarının nüfuzu üzrə araşdırma edərkən, daha sonra dnt araşdırmalarına başladı. burada tələbəsi raymond gosling və iş yoldaşı maurice wilkins'lə birgə dntnin iki forması olduğunu, a formasınınn təxmini 20 faizə qədər, b formasının isə 40 faizə qədər su ilə zəngin olduğunu kəşf etdilər.
1952-ci ildə rosalind və gosling'in əldə etdikləri bütün fotolar dntnin iki zəncirli olduğuna dəlalət edirdi, lakin bunu tam olaraq sübut edəcək dəlillər əldə yox idi.
rosalind dntnin zəncirli quruluşuna aid araşdırmalarını həmin vaxtlarda kembridcdə işləməkdə olan watson və crick araşdırmalarını bitirmədən öncə yayıma açıqlayacaqdı. amma bundan da əvvəl rosalindin ən mühüm kəşfləri bu ikili tərəfindən əldə ediləcək və daha sonra nobel mükafatı almasına səbəb olacaq araşdırmalarına çox vacib töhfələr verəcəkdi.
30 yanvar 1953-cü ildə watson linus pauling'in yanlış məlumatların da daxil olduğu işləri ilə birlikdə rosalindin yanına gəldi və şiddətli mübahisələrdən sonra rosalindin yaxın iş yoldaşı olan wilkinsi tapdı. wilkins icazəsiz rosalind və goslingin çəkmiş olduğu ən mühim dnt fotosu olan "photo 51" adlı nümunəni watsona göstərdi. watson ona lazım olandan da artığını əldə etdikdən sonra kembridcə geri döndü.
rosalind 1953-cü ilin fevral ayında araşdırmalarını bitirdi və birkbeck college'nə transfer oldu və dnt araşdırma datalarını fransis crick'ə verdi. 28 fevral 1953-cü ildə james watson və fransis crick 'həyatın sirrini' kəşf etdiklərini və həmin ilin aprel ayında dntnin iki zəncirli quruluşu haqqındakı araşdırmalarını ictimaiyyətə açıqladılar. bu kəşfi etməyi mümkün edən rosalind franklin və çəkdiyi fotolara aid istinadları haqqında isə heç nə demədilər.
1956-cı ildə işlə əlaqədar amerika səyahətlərinin birində rosalind qarın nahiyəsində olan bir şişlikdən şübhələnməyə başladı. müayinə nəticəsində iki şişin olduğu müəyyən edildi və rosalind franklin'ə yumurtalıq xərçəngi diaqnozu qoyuldu.
1957-ci ildə ağrılarının şiddəti dözülməz həddə çatdıqda royal marsden xəstəxanasına köçürüldü. dntnin ikizəncirli quruluşunun kəşfinin kimə aid olduğuna dair uzun və bitib-tükənməyən mübahisələrin heç birinə qatıla bilməyəcək və bəlkə də özünə aid olacaq olan nobel mükafatının 1962-cı ildə james watson və fransis crick'ə verildiyini görə bilməyəcəkdi.
rosalind elsie franklin 1958-ci il 16 apreldə vəfat etdi. dəyəri ancaq araşdırmalarından və ölümündən uzun illər sonra bilinən alimlər karvanına qatıldı. 2003-cü ildən bəri royal society "rosalind franklin mükafatı və dərsi" adlı ənənəvi bir dərs verməyə davam edir. medalla birlikdə qazanana 30.000 sterlinq dəyərində pul mükafatı verilir.
çox təəssüflər olsun ki, cəmiyyətdə bir çox sahədə olduğu kimi elm sahəsində də cinsiyyətçilik illərdir mübarizə aparılan ən mühüm problemlərdən biridir və rosalind franklin də bu utancverici vəziyyətin qurbanlarından biri olmuşdur.
qaynaqlar: https://en.wikipedia.org/wiki/Rosalind_Franklin
http://philosophyofscienceportal.blogspot.com/2008/04/rosalind-franklin-double-helix.html
https://royalsociety.org/grants-schemes-awards/awards/rosalind-franklin-award/
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
adı verilən ingilis alim.
üzv ol