1. əmək müqviləsinə işçinin özü, işəgötürənin özü və ya qarşılıqlı qaydada xitam vermək olar. bunları öz dilimizlə başa salacam ki, google-dan bəlkə kimsə bura rast gələr ona anlaşıqlı olsun.
birincisi əmək müqavilsəsi müddətinə görə müddətsiz və ya müddətli ola bilər.
(bax: müddətli əmək müqaviləsi)
(bax: müddətsiz əmək müqaviləsi)
müddətli əmək müqaviləsi hər iki tərəfin qarşılıqlı razılığı ilə işin həcmindən və s.-dən asılı olaraq 1 il, 2 il və s. müddətliyinə bağlana bilər. əsas odu 5 ili keçməsin. çünki 5 ili keçsə o müqavilə artıq müddətsiz hesab olunur. müddətli əmək müqaviləsinin vaxtı bitəndən sonrakı 1 həftə ərzində işə götürən və ya işçi müqaviləyə xitam verə bilər. məsələn deyək ki 8 iyul 2020-ci il tarixində timidusu işə götürdüm 1 illik əmək müqaviləsi imzaladıq. 1 il keçdi mən bu bir ildə baxdım ki, yoxe bu qaqaş ləzət eləmir* zarafat edirəm əslində bu cür əsaslandırma profesiional deyil mən də diyirəm ki hazır 1 ili də tamam olub uje bugün də ayın 9-udu buna bidənə yazılı xəbərdarlıq edim çıxarım işdən. bu belə.

işçi özü də deyək ki baxır ki, maaş azdı, müdür cındırdı, şirkət obed vermir, yol uzaqdı zırt pırt vobşim işdən çıxmaq istəyir. problem yoxdu istənilən vaxt işdən çıxa bilər öz iradəsi ilə birtərəfli qaydada. burda köməyə əmək məcəlləsinin 68-ci maddəsinin 2-ci hissəsinin a bəndi gəlir çatır köməyə. ama bir şərtlə ki, ərizədə işdən çıxmaq istədiyin tarixi qeyd etməlisən, əks halda ərizəni yazdığın gündən 1 ay sonra işdən çıxarıla bilərsən ki bu da çox vaxt işçiyə sərf etmir. məsələn timidus deyək təzə iş tapır özünə, müdürdən də zəhləsi gedir, deyir vse e bugün işdə axrıncı günümdü, iş də tapmışam nə sikirəm ağzıma gələni deyib çıxacam. bidənə ərizə yazır ki, çox hörmətli qalaxsi bəy mən filan səbəbə görə(başqa işə keçməklə əlaqədar yazılması məsləhət görülür) işdən çıxmaq istəyirəm. ərizəni gətirir verir mənə, tərs-tərs baxıb qapını da çırpıb gedir. ərizəni götürüb baxıram ki, işdən çıxmaq istədiyi vaxtı qeyd eləməyib. xımı-xımı gülüb əllərimi bir-birinə sürtə sürtə qəhbəliy fikirləşirəm. timidusu portaldan* e.gov.az işdən çıxarmıram. loru dildə desək çıxmasını aformit eləmirəm, adı hələ mənim idarəmdə gedir işçi kimi. timidus başına döndüyüm də tipik azərbaycanlıdı, qanun bilmir, kitab bilmir, elə ancaq lotuluğu bilir axı, gedir əlinin-vəlinin yanına ki, "Salam vəli məllim mən şeyəme, o keçən səfər gəlmişdime ağsaqqal tapşırmışdı, işə götürəcəydiz". Vəli durur ayağa ki, "ooo xoş gəlifsən qadan alım, buyur buyur keç əyləş, ağsaqqala böyüy hörmətimiz var qadan alım". telefonu götrür mamedi yığır. Mamed də cavan uşağdı. qapını döyür girir içəri, ki "buyurun vəli məllim". Vəli buna qayıdır ki, "ae mamed bu cavan oğlanı işə götür, öz uşağmızdı başına dönüm". Mamed də qayıdır ki, "bağışlayın, vəli məllim, ştatda boş yerimiz yoxdu axı necə götürək?". Vəli də qayıdır ki, "nolujehdi ki, qadan alım, birin çıxardarıx onun yerinə də bu cavan oğlanı götürərih dana". Mamed lənət şeytana deyib timidusu da götürüb gedirlər mamedin otağına. mamed timidusun pasportun alır, dannıların yazır portala, enter vurur və o mübarək bildiriş gəlir ekrana. "bu şəxsin adına hazırda aktiv əmək müqaviləsi mövcuddur onaörə üzrlü say bu qaqaşı portala salammazsan". mamed qayıdır timidusa ki, bəs "brat səni portaldan işdən çıxarmayıblar, ordan çıxarmamış götrəmməriye işə səni". timidus barmağın dişliyir. bayaq vəlinin gətizdirdiyi çaya atdığı limonun dadını hiss eliyir barmağında. içini sikim deyib kor-peşman qayıdır qalaxsi məllimin yanına. qalaxsi də qoz qoymur təbii ki.
ona görə belə liçni vəziyyətlər yaranmasın deyə qanunu bilin, hüquqlarınızı bilin. yoruldum ardını sonra yavaş yavaş editləyərəm.