əksərən, fikirləri formalaşdıran zaman qarşımızdakı şəxslərin bizim formalaşdırma prosesinə və ya prosesin predmetinə qarşı neqativ və ya pozitiv yanaşmaları, bizim də həmin prosesə və ya prosesin predmetinə qarşı davranışımızı tənzimləyir. məsələn, x şəxsi siyasət fəlsəfəsi və dəyərlərin ideologiya formasına salınması ilə maraqlanır və üzərində həqiqətən də, feyzverici əziyyət çəkirsə, y şəxsinin ifadə etdiyi "gedib prezident aparatında işləyəcəksən?", "siyasətə girmə, ora girib çıxa bilən olmayıb" kimi heç bir məntiqi təməllərə dayanmayan yanaşmaları x şəxsini "həqiqətən də, mən çox bihudə iş görürəm" kimi düşüncələrə gətirib çıxara bilər və öyrəndiklərinin və formalaşdırdığı dəyərlərə qarşı baxışının daxilinə "ön-neqativ baxış" * nə olduğunu analiz etmədən öncə neqativ formada baxış qata bilər.
fikirdə qətiyyət göstərmək və əzmkar olmaq isə, fikirin formalaşdırılmasında fikirin predmeti ilə bağlı rasional təməllərə dayanmayan bütün mühakimələri ciddiyə almamaq və öz-verifikasiyada əksi və ya özü təkzib olunmadığı zaman çərçivəsində fikirə qarşı davranışı dəyişdirməmək və ya daxilinə "ön-neqativ baxış" qatmamaqdır.
sokrat tarixi-portret cəhətdən zəif, gözləri çuxada, çəlimsiz, çirkin, çirkab içində kimi sifətlərlə əlamətləndirilsə də, Jacques-Louis David sokratı əzələli, çəlimli və əzmkar formada təsvir edib. bu əzmkarlıq fikri əzmkarlığın bədəndəki təcəssümüdür.
gəncləri pis yola çəkib, şəhər tanrılarını danan olaraq ittiham edilən sokrata, məhkəmədə fəlsəfə ilə məşğul olmağı və öz fikirlərindəki sabitliyi buraxdığı təqdirdə azad ediləcəyini desələr də, sokrat öz fikirlərindən imtina etməyərək fəlsəfə və şəhər qanunlarına sədaqətini göstərərək zəhər içərək edam olunmağı üstün bildi. əsl fikri qətiyyət, əzmkarlıq məhz sokratın bu davranış formasında gizlidir: rasional məntiqə əsaslanmayan mühakimələrlə qarşılaşan zaman özünün məntiqlə təməlləndirdiyin fikirlərdən imtina etməmək və fikri əzmkarlıq və qətiyyət göstərmək.