radiasiya
9,222 | 10 | 30
əjdahalar googlla
fəridmorph
fəridmorph
fəridmorph
fəridmorph
fəridmorph
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
(youtube: 
)
)Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
1987-ci ildə “qoiania radiologiya instutu” köhnə binasından, onlar üçün yenicə tikilmiş binalarına köçürlər. əşyaların köçürülməsi zamanı necə və kim tərəfindən ehmal edildiyi bilinməyən səbəblərdən, içində radioaktiv sezium xlorid olan teleterapiya aparatı unudulur. sezium xlorid aparatının içində yerləşən, bilyard topuna bənzəyən, iç tərəfdən qurğuşun, çöl tərəfdən isə iç-içə keçən paslanmaz dəmirlərdən ibarət olan bir topun içində yerləşirdi. topun içində 99 qram sezyum xlorid mövcud idi. topun içinde beta parçalarını özünə çəkən ancaq 5-6 saniyədə bir qamma işıqlarının keşməsinə icazə verən 1 santimetrlik iridyum pəncərə var idi. içindəki sezyum xloridin xammaddəsi, yarı ömrü 30 il olan sezyum-137 izotopu idi. bu maddə o qədər radioktivdir ki, 1 metr məsafəyə saatda 4,6 gy (456 rad) radiasiya yaymaqdadır. beynəlxalq atom enerjisi agentliyinin məlumatına əsasən bir insanın il ərzində məruz qala biləcəyi maksimum radiasiya limiti 5 rad və ömür boyu məruz qala biləcəyi maksimum radiasiya limi 400 raddır.
xəstəxana 1987-ci ilin may ayında köçürülmüşdür. may ayının 4-dən sentyabr ayının 11-nə qədər unudulan teleterapiya aparatı xəstəxanada qalmış və evsiz insanlar da həmin aparatın yanında yataqlarını sərib yatıblar və xoşbəxtlikdən kimsə aparata toxunmayıb. sentyabr ayında dəmir toplayan roberto dos santos alves və vagner mota pereira bina dağıdılmadan əvvəl nə tapa bilərik ümidi ilə xəstəxanaya girmiş və aparatı yerindən söküb araba ilə evlərinə aparıblar.
heç nədən xəbəri olmayan bu iki nəfər, topun 1 santimetrlik iridyum pəncərəsinə gözlərini dayayıb içəridə mavi bir işıq görüb, topu qırmağa çalışırlar amma qıra bilmirlər. daha sonraki günlərdə mədə bulantısı və qusma hiss edirlər ancaq buna səbəb topun olduğu heç ağıllarına da gəlmir. sonunda biri topu qırır və içindəki tozun bir qismi dağılır. maddənin barut olduğunu zənn eləyib yandırmağa çalışırlar, ancaq maddə yanmır. tam tərsinə sezyum onları içdən içə yandırmağa davam eləyirdi və bundan onların heç xəbərləri də yox idi.
5 gün boyunca radiasiyaya məruz qaldıqdan sonra, topu dəmir alverçisi olan devair ferreiraya satırlar. david topu incələyir və çox xoşuna gəlir. sonraki günlərdə ətrafda nə qədər dost, tanış, qohum-əqraba var hamısını çağırıb onlara topun içindəki qəribə mavi işığı göstərir. hətta daha sonra bu gözəl mavi rəngli tozu epoksi ilə qarışdırıb arvadına gözəl mavi bir üzük düzəltməyə də çalışır. bunu üçün də sezyum dolu topu məngənə ilə qırır və evə gətirib stolun üstündə çəkiclə açır.
evdə, devairin bacısı masanı təmizləyərkən, stolun üstündə qalan tozu silərkən xalçanın üstünə dağıdır. xalçanın üstündə oynayan evin kiçik uşağı 6 yaşındakı leide 600 rad dəyərində radiasiya zəhərlənməsinə məruz qalır. balaca qız tozla oynayıb əlinə qoluna sürtür və anasına göstərir. hətta ata devier mavi tozu qoluna töküb mavi bir tatu belə döyməyə çalışır.
ailə sentyabr ayının 28inə qədər evdə sezyum izotopu ilə yaşamağa davam eləyir. sonra evin xanımı hər kəsin kəskin qarın ağrısı və mədə bulantısından şikayətçi olduğunu görür. birinci içdikləri sudan şübhələnir, daha sonra da topdan və içindən çıxan tozdan şüphələnir. tozu evdən süpürüb şəffaf bir torbaya qoyur və xəstəxanaya aparır. xəstəxanaya da şəhər arası işləyən avtobusla gedir və bir saat boyunca avtobusdakı hər kəsi radioaktiv zəhərlənməyə məruz qoyur. xoşbəxtlikdən plastik torba radiasiyanın təsirini əhəmiyyətli bir şəkildə azaldır.
xəstəxanaya gəldikdən sonra maddəni görən ilk həkim paulo roberto düzgün təxmin edərək maddənin radioaktiv ola biləcəyini düşünüb maddəni tez xəstəxanadan çıxarır və xəstəxananın həyətindəki stullardan birinə qoyur və hər kəsi oradan uzaqlaşdırır. mütəxəssislər gələnə qədər çöldə qalan maddənin qamma strukturu 90% azalır və beləcə bir çox insanın həyatı qurtarır.
hadisənin ana səbəbi laqeyidlik və ehmalkarlıqdır. ehmalkarlıq artdıqca insan həyatı üçün təhlükə də artır. xəstəxana idarəsinin, iki dəmir alverçisinin, ailə rəisinin ehmalkarlıqları səbəbindən 249 nəfər ağır radiasiya zəhərlənməsi keçirir. siravi insanların əlbəttə radioaktiv maddədən məlumatları ola bilməzdi və hətta məlumatları olması da lazım deyildi. hardan alındığı bilinən ancaq nə olduğu bilinməyən bir maddəyə bu qədər safca və şüphələnmədən yaxınlaşmaq ağılsızlıqdır. hadisədə 4 nəfər ölmüş 245 nəfər ağır radiasiyaya məruz qalmış, sonraki illərdə ətrafdaki xərşəng səviyyəsi kəskin artmışdır. bir il əvvəlki çernobıl hadisəsindən sonra beynəlxalq atom enerji agentliyi bu dəfə daha tez davranmış və sürətli bir şəkildə hadisəyə müdaxil olmuş. 40 ev sökülmüş və ərazidəki torpaq 40 santimetr dərinliyində qazılmış və kənara daşınmışdır.
daha sonra braziliya höküməti xəstəxananın baş həkimini məhkəməyə vermiş, 17 il həps cəzasına məhkum etmiş və xəstəxananı 1,3 mln dollar təzminat ödəməyə məcbur edib, ətrafda bundan sonra olacaq bütün xərçəng xəstələrini pulsuz müalicəsinə məhkum etmişdir.
2008ci ölçümlərinə görə qoianiada radiasiya səviyyəsi hələ də normalın 10 qatı səviyyəsindədir. 100 gram sezyumun izotopunun nəticəsi belədirsə yüksək radiasiyaya məruz qalmanın təhlükəsini düşünmək belə dəhşətlidir.
Yalnız deyilsən!
Bu duyğuların müvəqqəti olduğunu və kömək mövcud olduğunu bilmək vacibdir. Dostlarınıza, ailənizə, profesionallara müraciət etməyiniz vacibdir. Sizi dinləmək və lazım olan dəstəyi təmin etmək istəyən insanlar var. Sözlük yazarları olaraq səni hər zaman dinləyə bilərik.
Əgər yalnız hiss edirsənsə, 860 qaynar xəttinə müraciət etməyini tövsiyə edirik.
Udulmuş doza "qrey" ilə ölçülür.
Effektiv doza isə "sievert" ilə.
Fərqi yazının davamında.
1)Alfa radiasiya. Radioaktiv cismin, özündən alfa zərrəcik olan Helium4 nüvəsi (2 proton, 2 neutron) xaric etməsinə deyilir. Ən təhlükəli radiasiya hesab olunur. Əgər radioaktiv havayla içə çəkilərsə və ya ağızdan bədənə daxil olarsa öldürücüdür. 1 qrey alfa radiasiya 20 sievertə bərabərdir. 1 qrey beta və qamma isə elə 1 sievertdir.
Yəni 20 dəfə daha ölümcüldür alfa radiasiya. Ölümcül olsa da müdafiə olunması ən asan radiasiyadır. Havada bir neçə santimetr uçur və dərinin üst qatını dəlib keçə bilmir. Dəlib keçmə qabiliyyəti zəifdi deyə əllə toxunmaq öldürücü olmaya bilər. Əlehqaz vasitəsi ilə filterlənə bilir.
2) beta radiasiya. Cismin atomlarından Yüksək sürətlə atılan elektronlardır. Yüksək sürətlə uçan bu elektronlar insan dərisini dəlib keçir və hüceyrələrin dna-sın zədələyir. Xərçəng olma ehtimalın artırır. Yüksək miqdarda məruz qaldıqda üz və bədənin dərisində günəş yanıqlarına bənzər ləkələr yaradır. Çox yüksək miqdarlarda bu baş verir və 24-48 saat içində məruz qalan insan ölür. Əlehqazın plastik təbəqəsindən keçə bilmir və ya çox az keçir deyə əlehqaz taxaraq müdafiə olunmaq olar.
3) qamma radiasiya. Yüksək enerjili fotonlardır. Bədəni tam dəlib keçir və digərləri kimi dna-ya zərər verir. Rentgen çəkdirəndə və ya kompyüter tamaqrafiyasından keçdikdə az miqdarda məruz qalır insan. Rentgen zamanı 0.1 milli sievert, tam bədənin kompyüter tamaqrafiyasın zamanı isə 10 milli sievert. Bloklanması ən çətin radiasiya növüdür. Radiasiya kostyumları tərəfindən belə 100% bloklana bilmir. Bloklamaq üçün qurğuşundan istifadə edilir adətən. Səbəbi isə sıxlığının çox olması və qamma şüaları saxlamasıdır.
Tam anlamaq üçün:
https://i.imgur.com/m0SkYdC.jpg
Bir də neytron radiasiyası vardır ki nadirən rast gəlinir. Yüksək sürətlə uçan neytronlardır. Nüvə silahının partlamasının ilk 1 dəqiqəsi zamanı saçılır. Həmçinin AES - lərdə nüvə reaktorunun içində olur. Bu tip radiasiya bəlkə də digərlərindən daha təhlükəlidir. Çünki digərləri təsir etdiyi cismi və ya insanı radioaktiv etmir. Neytron radiasiyası isə yeganə tipdir ki, təsir etdiyi hər şeyi radioaktiv edir.
Çernobıl qəzası zamanı hər çernobıl sakini ortalama 300 milli sievert radiasiyaya məruz qalmışdır. Sonradan bəzisi xərçəng olmuş, bəzisinin isə uşaqları mutasiyalı dünyaya gəlmişdir.
Çernobıl işçiləri müxtəlif dozalarda radiasiyaya məruz qalmış olsalar da, 43 işçi ən dəhşətli dozada radiasiyaya məruz qalıb.
22 işçi 4-6 qrey arası radiasiya məruz qalmış və 7-si ölmüşdür.
21 işçi isə 6-16 qrey arası radiasiyaya məruz qalmış və 20si ölmüşdür. Burada işçilərin əlehqaz taxdığını və xüsusi kostyumda olduğunu nəzərə alsaq, 1 qreyi 1 sievert olaraq hesablaya bilərsiniz.
Müxtəlif dozaların insan bədənindəki effektlərinə bu infoqrafikalardan baxa bilərsiniz.
https://i.imgur.com/wE7jarT.jpg
https://i.imgur.com/4Oy9H6j.jpg
Cədvəl:
https://i.imgur.com/k8zsc8D.jpg
Belə bir hadisə baş vermişdir:
ingiltərəyə köçmüş Keçmiş Rusiya fsb zabiti Aleksandr Litvinenko 1 noyabr 2006-cı ildə halı qəfil pisləşdiyi üçün xəstəxanaya yerləşdirilir. Həkimlər öncəliklə xəstəliyin nə olduğun bilmədilər. Sonra bədəninin və daxili orqanlarının yüksək miqdarda alfa radiasiyaya məruz qaldığı məlum oldu. Aleksandr 3 həftə içində öldü. Öncəsi və sonrası.
https://i.imgur.com/jReE1sh.jpg
Araşdırma davam etdirildi və məlum oldu ki, çayçıda çay içərkən, çayına duz dənəsi boyda radioaktiv element olan polonium-210 atılmışdır. Polonium-210 dükandan alına bilinəcək bir maddə deyil. Dövlət tərəfindən istehsal və istismar edilən bir maddə olduğu üçün bunu Rusiyanın etdiyini düşündülər.
üzv ol